Yordamchi va

SOF KO'MAKCHILAR
Atash ma’nosini tamoman yo'qotib, faqat o'zi birikkan so'zni boshqa so'zga tobelantirib bog'lash uchun xizmat qiladigan ko'makchilar sof ko'makchilar sanaladi.
Akademik litsey ta’rifi:

Leksik mа’nosini tamoman yo'qotgan va faqat grammatik mа’no ifodalashga о'tgan ко'makchilarga sof (asl) ко‘makchilar deyiladi.
Sof ko'makchilargabilan, sari, sayin, uchun, kabi, qadar, singari, uzra, tufayli, haqidakabi ko'makchilar kiradi.
Misol: A'zamjon qilmishi uchun undan uzr so'radi.Yo'lchida Gulnor haqida ikki og'iz so'z eshitish orzusi kuchli edi. (Oybek)
Ba’zanbilan, uchunko'makchilari badiiy uslubda -la, ila, birla, -chun shaklida qo'llanadi. –la, -chun chiziqcha bilan ajratib yoziladi: Fursat g'animatdir, shoh satrlar-la bezamoq chog'idir umr daftarin. Sen-chun bu ishga qat’iy bel bog'ladi. Juda soz! Albatta, kiyib birini, safarga do'stlar-la men ham chiqaman.


ES LAT M A
Sof ko'makchilar urg'u olmaydi. Urg'u ko'makchi bilan birga kelgan mustaqil so'zning oxirgi bo'g'iniga tushadi. Shuning uchun ko'makchi ohang tomonidan o'zidan oldingi so'z bilan bir butunlikni tashkil qiladi, lekin yozuvda ko'makchi doimo ajratib yoziladi. Masalan: Oyni etak bilan yopib bo'lmas gapida bilan ko'makchisi o'zidan oldingi etak so'zi bilan bir butunlikni tashkil etib, bitta so'roqqa (nima bilan?) javob bo'lmoqda. Urg'u esa bilanga emas, etak so'zining ikkinchi bo'g'iniga tushgan.