Yordamchi tarix

3.2. Sanskrit yozuvi 
SANSKRIT
(qadimgi hindcha samskrta — mukammal, sayqallangan) — 
hind yevropa tillari oilasiga kiruvchi qadimgi hind tillaridan biri. Qadimgi hind 
10
https://eurodomik.ru/uz/fundament/proishozhdenie-pismennosti-proishozhdenie-i-osnovnye-etapy-razvitiya.html

---

19 
lahjalari asosida shakllangan va mil. av. 1-a. da Shim. Hindistonda tarqalgan. 
Sanskritning bir necha turi bor: epik Sanskrit («Mahabharata» va «Ramayana» tili), 
klassik Sanskrit (qatʼiy meʼyorga tushirilgan til, mil. av. 4-a. da yaratilgan Panini 
grammatikasida oʻz ifodasini topgan), budda (yoki gibrid) Sanskrit (budda dini bilan 
bogʻliq adabiyot tili), jayn Sanskrit (jayn diniga oid adabiyot tili), veda tili yoki veda 
Sanskrit (k, Vedalar).
11
Sanskritda 7 ta kelishik, 3 ta jins va 3 ta grammatik son kategoriyalari 
mavjud. Feʼlda zamon va mayl tizimi nihoyatda rivojlangan. Nutkda soʻz va 
morfemalarning qoʻshilishi qoidalari (sandhi) turlituman. Qoʻshma soʻzlar keng 
qoʻllanadi. Baʼzi hollarda bita qoʻshma soʻz butun bir gapga teng keladi. Sanskritda 
juda koʻp diniy, falsafiy, ilmiy asarlar yaratilgan, ayniqsa, badiiy adabiyot keng 
rivojlangan. 
S. 
Hindistonda gumanitar fanlar 
va ibodat tilidir. Tor doirada 
olim brahmanlar S. dan soʻzlashuv tili sifatida foydalanadilar. Sanskrit va Sanskrit 
tilida yaratilgan madaniy meros qoʻshni mintaqalar (Jan. Sharqiy va Markaziy 
Osiyo)ga, 18-a. oxirlaridan boshlab esa Yevropa va Amerikaga ham taʼsir 
oʻtkazgan. Qiyosiy-tarixiy tilshunoslikning boshlanishi Sanskritning kashf etilishi 
va oʻrganilishi bilan bogʻliq. 
Sanskrit dagi matnlarni yozuvda ifodalash uchun asli yozuvidan kelib chiqqan 
bir qator alifbolardan foydalanilgan. Sanskritni oʻrganish 2500-yilda boshlangan. 
3.3. Uyg’ur yozuvi.