Yo’nalishga kirish

 
 
 
 
 
 
GLOSSARIY 
 
Atmosfera
–yerni o’rab turgan havo qobig’i. Yer sharidagi barcha tirik 
organizmlar, shu jumladan inson mavjudligi ham atmosfera bilan uzviy bog’liqdir.
 
Antropogen –
inson
 
faoliyatining atrof muhitga ta’siri.
 
Analizator-
aniqlovchi tahlillovchi ma’nosini bildiradi. Fanda inson analizatorlari 
tushunchasi mavjud, bunga ko’rish, eshitish, sezgi, harakat va hid bilish
analizatorlari kiradi. Har bir analizator tuzilishi bo’yicha 3 qisimdan iborat: qabul 
qilish, uzatish va markaziy nerv tizimi(bosh miya). Analizatorlarning periferik 
qismi retseptorlar-sezgi organlari deyiladi, ular ichki va tashqi bo’ladi. Ichki 
retseptorlar organizmda sodir bo’ladigan ta’surotlarni tashqi retseptorlar esa tashqi 
muhitdagi ta’surotlarni sezadi. 
Bakalavriat
- Mutaxasssliklar yo’nalishi bo’yicha fundamental va amaliy bilim 
beradigan, o’qish muddati kamida to’rt yil bo’lgan tayanch oliy ta’limdir, unga 
bakalavr darajasi beriladi
.
Biosfera- – 
barcha turdagi organizmlar, jumladan inson yashashi mumkin bo’lgan 
atrof-muhit bo’lib, u murakkab tuzilishdagi yer sharining muhim qobig’idir. 

---

Biosfera bir necha milliard yillar davomida shakllangan. Zamonaviy olimlar 
biosferani moddalarni planeta bo’yicha harakatini ta’minlovchi yirik, global 
ekotizim sifatida qarashadi. Hozirgi erada hayot yer qatlamining yuqori (litosfera) 
qismida, yerning pastki havo (atmosfera) qobig’ida va yer sharining suvli qobig’i 
(gidrosfera) da tarqalgan. Bu shu bilan izohlanadiki, litosferada yer osti suvlari va 
tog’ cho’kmalarida chuqurlikni sekin-asta ortib borishi bilan harorat ham ortib 2 
km dan 16 km chuqurlikda 100 
o
C va yuqori (vulqonik faollik zonasida esa 200 
dan 1500 
o
C cha) ni tashkil etadi. 
Vitasfera –
biosferaning hozir yashayotgan organizmlarning hamda ular 
tomonidan biogen aylanishga tortiladigan atmosfera, gidrosfera va litosferaning bir 
qismini oluvchi qatlami. 
Geosferalar
– yerni tashkil qilgan, fizik xossalari va kimyoviy tarkibiga ko’ra farq 
qiladigan konsentrik qobiqlar. Magnitosfera, atmosfera, gidrosfera, litosfera, 
mantiya va yer yadrosi farqlanadi.