Yevropa mumtoz musiqasi haqida innavatsion texnologiyalar bilan tushuntirish reja: Kirish

KAMARINSKAYA

Rus raqslari ichida kamarinskaya keng tarqalib ketgan raqslardandir. Unga quvnoq, g‘ayratli xarakter xos. U tez temp, major ladi, ikki hissali o‘lchovga ega.

Xalq musiqachilari raqsona kuylami rivojlantirish uslublarida ko‘plab yangiliklar topib, o‘z iqtidorlarini namoyon qilishdi. Agar xalq qo‘shig‘ida kupletlar orasida kuy deyarli o‘zgarmasa, raqslarda esa har bir takrorlanishda mavzu variatsiyalashtiriladi, ya’ni yangi kuy aylanmalari, yangi ritm suratlari go‘yo turli ranglar bilan boyitiladi. Bunday variatsiyalashtirilgan, ya’ni o‘zgartirilgan kuyning takrorlanishi xalq raqslari musiqasining asosida yotadi. Musiqa kabi har safar yangilanib boruvchi raqs harakatlari ham ularga mos tushadi. Raqqoslar va cholg‘u sozlarida ijro etuvchi sozandalar go‘yo bir-birlari bilan yangilik topishda va mahoratda musobaqa o‘ynaydilar.

Xalq raqslarida variatsiyali rivojlanish usulini M.Glinka yaxshi qo‘lladi. U bunday uslubdan o‘zining orkestr uchun “Kamarinskaya” fantaziyasida juda noziklik bilan foydalandi. Xalq raqsona mavzusining variatsiyalashtirilishiga

Ushbu ma’lumotlardan so’ng Yevropa musiqasining jahon xalqlari orasida ommaviylashuvi haqidagi kichik tavsilot bilan IV – chorak mavzusiga oid materiallar yakunlanadi.

Ko’rinadiki, bu Yevropa mumtoz musiqasining jahon musiqa madaniyati rivojidagi o’rni va ahamiyati haqida yetarli bilim, tushunchalar hosil qilish uchun nihoyatda kamlik qiladi. Shu o’rinda musiqa o’qituvchilar o'quvchilarga F. List, F. Shubert, Berlioz, Dj. Verdi, P. Borodin, Rimskiy Korsakov, D. Ballakirov, I.S. Bax, D. Shostakovich, S. Prokofyev, A. I. Xachaturyan kabi dunyo tan olgan kompazitorlar ijodi, ular yaratgan asarlar haqida ma’lumotlar berishi, asarlaridan namunalarni tinglash orqali tanishtirish ta’lim mazmunini oshirishga nihoyatda samarali ta’sir etishini yana bir bor ta’kidlab o’tishni joiz deb bilamiz.

II.BOB: Yevropa mumtoz musiqasi mavzusi bo’yicha darslarni tashkil etish texnologiyasi.