|
Achchiq shuvoq (ermon) o‘simligining
o‘stirish texnologiyasi
Achchiq
shuvoq
o ‘simligi
respublikamizning
barcha
viloyatlarida tabiiy holatda uchraydi. Sug‘oriladigan yerlarga
143
deyarli ekilmaydi. 0 ‘simlik yorug‘likni yaxshi ko ‘radigan
issiqsevar, qurg‘oqchilikka va o ‘itacha sho‘rlangan tuproqlarga
chidamli.
Respublikamizda tarqalgan sug‘oriladigan och tusli va tipik
b o ‘z tuproqlarda ekib o ‘stirish maqsadga muvofiq bo ‘ladi.
Achchiq shuvoq ekiladigan maydonlami kuzda chirigan
go‘ng va fosfor o ‘g‘iti bilan oziqlantirib 22-25 sm chuqurlikda
haydab qo‘yiladi.
Achchiq shuvoq о ‘ simligini urug ‘ idan va ildizidan ко ‘ paytirish
mumkin.
0 ‘simlik ko ‘p yillik bo ‘lgani uchun u kuzda va bahorda
ekiladi.
Ekishdan oldin kuzda haydalgan yerlami yumshatish, tuproqni
mayin qilish hamda haydalma qatlam havosini almashimshim
yaxshilash uchun borona qilinadi. Achchiq shuvoq urug‘ini
ekishga tayyorlash va to ‘liq unib chiqishini hamda uni parvarish
qilishda mayin tuproqli yuza qatlam hosil qilish maqsadida yana
mola bosiladi.
Erta bahorda o ‘simlik ekiladigan yerlar tekislanib, begona
o ‘tlar qoldiqlaridan tozalanadi. Achchiq shuvoq urugTarini mart
va aprel oylarining boshlarida tuproq harorati 12-15°S bo Uganda
qator oralari 60 sm qilib trakior seyalkalarida tuproq yuzasiga
ekiladi. UrugTari juda mayda boTganligi uchun uni qurigan
go ‘ng yoki qumga aralashtirib ekish maqsadga muvofiq boTadi.
Har bir gektar maydonga o ‘rtacha 3,5-2 kg urug‘ sarfianadi.
Achchiq shuvoqni kuzda ham ekish mumkin. UrugTar
ekilgandan keyin maysalar unib chiqmasdan oldin dalani
k o ‘ndalangiga kultivatsiya bilan buketirovka qilinadi.
U rug‘laming bir tekis unib chiqishi uchun da! alar begona
o ‘tlardan tozalanishi va tuproqning namligi etarli boTishi loziin.
Achchiq shuvoqning urug‘lari ekilgandan so‘ng 20-22 kunda
unib chiqadi. Erdan unib chiqadigan maysalari juda mayda
boTganligi sababli begona o'tlar orasida qolib ketmasligini
inobatga olib qator oralarini 8-12 sm chuqurlikda yumshatiladi.
144
Achchiq shuvoq o'sim ligidan sifatli va ko‘proq xom-ashyo
yetishtirish maqsadida birinchi yili parvarishni yuqori saviyada
o ‘tkazish talab qilinadi.
Vegetatsiya davomida о ‘ simlik ekilgan y erlar begona о ‘ tlardan
tozalanib turiiishi va tuproqning haydalma qatlamining zichligi
1,30-1,35 g/sm gacha saqlab turiiishi, uning ildizini m o“ tadil
rivojlanishiga imkoniyat yaratiiadi. 0 ‘simlikning rnaysalari juda
nozik b o ‘lganligi uchun bahorda yoqqan yom g‘irlar natijasida
hosil bo ‘lgan qatqaloqlarni yumshatish kerak boTadi,
Birinchi yili o ‘simlikning ildiz yuqorisida to ‘pbarglar va 1-5
ta poyalar, keyingi yillarda esa 25-30 tagacha poyalar paydo
boTib, о‘simlik gullaydi va hosil beradi.
0 ‘simlikning shonalash fazasi 35-45 kun davom etadi.
Achchiq shuvoq o ‘simligini vegetatsiya davomida 5-6 marta
oralariga ishlov beriladi. Birinchi oziqlantirishni maysalar unib
chiqqandan keyin gektariga 25 kg dan azot va kaliy o ‘g ‘iti berish
bilan boshlash lozim boTadi.
Ikkinchi oziqlantirish shonalash davrida gektar hisobiga 30
kg azot va 20 kg fosfor o ‘g ‘iti berish bilan amalga oshiriladi.
Bunda o‘simlikning o ‘sishi va rivojlanishi tezlashadi. Oxirgi
oziqiantirishni о ‘simlik yoppasiga guJIaganda 30 kg azot va 25
kg kaliy o ‘g ‘iti berish bilan tugatiladi. 0 ‘simlikni oziqlantirishda
o ‘g‘itlarni tuproqqa kiritish chuqurligi 10-12 sm boTishi tavsiya
qilinadi. Achchiq shuvoqni oziqiantirishni sug‘orishdan oldin
amalga oshirish lozim. Mavsum davomida o ‘simlikm birinchi yili
5-6 marta sug‘onsh tavsiya etiladi.
Agrotexnik tadbirlar yuqori darajada o'tkazilsa achchiq
shuvoqdan gektar hisobiga 8-10 sentner sifatli xom-ashyo va 2
sentnergacha um g‘ olish mumkin boTadi.
M ahsulot tayyorlash. 0 ‘simlik gullashidan oldin yoki
gullash davrida faqat ildizoldi barglari tayyorlanadi. Gullaganda
esa poyaning uchidan 25-30 sm uzunlikda o ‘rib olinadi. Y ig'ilgan
mahsulotlar soya, havo kirib turadigan jo y da yoki cherdaklarda
quritiladi.
145
Do'stlaringiz bilan baham: |
