Yengil sanoat texnologiyalari kafedrasi «amaliy antrapologiya asoslari»

Erkak va ayollar gavdasining o'rtacha oichami,
bo'y va to'lalik o'lchamlari bo'yicha qomat turlari
(Tikuvchilik sanoati markaziy ilmiy tadqiqot institutining kiyimlarni yagona loyihalash metodikasi ma'lumotlariga ko'ra)
3.5-jadval
Yelka balandligiga'ko'ra erkak va ayollar gavdasining o'rtacha o'lcham va bo'ylari bo'yicha turlari

Gavdaning qomat turlari	Vpi ning qiymati, sm
	ayollar	erkaklar
Past yelkali	8,8Q0,75	7,7Q0,75
Normal yelkali	7,3±0,75	6,2±0,75
Baland yelkali	5,8±0,75	4,7±0,75

Qomatning o'zgarishi. Odamning qomati doimo o'zgarib turadi. Yuqorida qomatni odam yoshiga qarab, gavda og'irlik markazining holatiga qarab o'zgarishi haqida fikr yuritilgan edi.
Qomatning shakllanishi asosan maktab yoshidan boshlanib balog'at yoshiga yetguncha davom etadi. Uning shakllanishiga ko'proq mehnat faoliyati, sport va jismoniy tarbiya bilan shu-g'ullanish ta'sir qiladi.
V.V. Bunak qomatni xarakterlaganda birinchi navbatda qan-day poyabzaldan foydalanishga bog'liqligini ta'kidlagan. Ayniqsa, ayollar qomatiga baland poshnali poyabzal kiyish katta ta'sir
ko'rsatadi.
Ayollarning poshnasiz va poshnali oyoq kiyim kiygandagi gav­da orqa qismi egriligi kuzatilgan. Baland poshnali oyoq kiyim gavdaning og'irlik markazini yuqoriga va bir oz oldinga ko'chiradi, bu esa muvozanatning buzilishiga olib keladi. Muvo-zanatni tiklash uchun tosning vertikaliga nisbatan og'ish burcha-gi ortadi, ya'ni a₂ > a,. Natijada korpus holatining K_h proyek-sion o'lchovi va belning I chuqurligi G_tl kamayadi, belning II chuqurligi G₍₂ ortadi. Odam qomati bir oz to'g'rilanib, dum-ba chiqib turadi.