|
M,
M,
u
53-rasm. Detallami dinamik
muvozanatlash sxemasi
Dinamik muvozanatlashda ikkala tur-
dagi muvozanatlik yo‘qoladi. Dinamik
muvozanatlashda detalgaqo‘shimcha bi-
riktirilishi lozim bo‘ Igan tosh yoki detaldan
kesib olinadigan metal vazni va o ‘mi
aniqlanadi: shunda detal ham statik, ham
dinamik muvozanat holatiga keladi.
Dinamik muvozanatlash avtomatlashtirilgan elektr muvozanatlash
stanoklarida amalga oshiriladi. Bu stanoklar 1-2 minut ichida metalni par-
malash chuqurligi va diametri biriktirish lozim bo‘ Igan tosh vazni, qarama-
qarshi tomongao‘matiladigan tosh o‘lchamlari va o‘mi, ulami mahkam-
lash o‘rinlari yoki kesib olinadigan joyi to‘g‘risida ma’lumotlar beradi.
Bundan tashqari, muvozanatlangan yig‘ma qismning aylanish tayanchlari-
ning tebranishlari 1 mm gacha aniqlik bilan qayd etiladi.
Takrorlash uchun savollar
1. Titrash mashinaga qanday salbiy ta’sir ko‘rsatadi?
2. Dinamik va kinematik ta’sirlami qanday tushunasiz?
3. Chiziqli o‘ta yuklanish deb nimaga aytiladi?
4. Poligarmonik ta’sirjarayoni qanday ifodalanadi?
5. Zarbli ta’sirlarga nimalar kiradi?
6.
Mexanik ta’sirlaming mashinaga salbiy ta’sirini tushuntiring?
7. Titrashning insonga ta’siri qanday?
8. Titrashdan muhofezalashning qaysi usullarini bilasiz?
9. Titrashdan muhofazalashning samaradorlik koeffitsiyenti deb nima
ga aytiladi?
10. Detallamimuvozanatlashning qaysi usullarimayjud? Dinamik mu
vozanatlashning mohiyatini tushuntiring?
Test savollari
1. Tebranish manbai nima?
a) tebranishni himoyalovchi qurilmalar,
b) tebranishni keltirib chiqaruvchi fizik jarayonlar kechadigan tizim;
v ) tebranishga sabab bo* ladigan kuchlar;
g) to‘g‘ri javob yo‘q.
2. Mexanik ta’sirlar qaysi guruhiarga bo‘linadi?
a) chiziqli o‘ta yuklanishlar, titrash tarzidagi ta’siriar, zarb tarzidagi
ta ’sirlar,
b) kuch ostidagi ta’sirlar;
v) tebranuvchi ta’sirlar,
g) kinematik ta^siriar.
3. Chiziqli o‘ta yuklanish bu -
a) tebrdnishjarayonlari;
b) tebranish manbaining te
2
danuvchan harakatida vujudga keladigan
dinamik ta’sir,
v) bog‘Iamalaming manbaga mahkamlanish nuqtalarining siljishi;
g) tebranish manbaining tezlanuvchan harakatida vujudga keladigan
kinematik ta’sir.
4. Titrash ta’sirlari qaysi turlarga bo‘linadi?
a) ko‘chmas turlarga;
b) ko‘chma turlariga;
v) ko‘chmas, ko‘chma va tasodifiy turlarga;
g) ko‘chmas va garmonik turlarga
5. Tebranish davri deb nimaga aytiladi?
a) Moddiy nuqtadanbirmartato‘la tebranish sodirbo‘lishi uchun
ketgan vaqtga;
b) moddiy nuqtadan tebranishlar vaqtiga;
v) moddiy niiqta tebranish vaqtining tebranishlar chastotasiga nisbatiga;
g) moddiy nuqta tebranish vaqtining tebranishlar amplitudasiga nis
batiga
6. Zarbli ta’sirlardeb nimaga aytiladi?
a) qisqa muddatli kimyoviy ta’sirlaiga;
b) uzluksiz kimyoviy ta’sirlaiga;
v) qisqa muddatli mexanik ta’sirlarga;
g) uzluksiz mexanik ta’sirlaiga.
7. Titrashgachidamlilikdebnimagaaytiladi?
a) ob’ektning kimyoviy ta’sirlarnatijasidayemirilmaslik xususiyatiga;
b) ob’ektning mexanik ta’sirlar natijasida yemirilmaslik xususiyatiga;
v) ob’ektning me’yorida ishlash xususiyatiga;
g) to ‘g ‘ri javob yo‘q.
8. Detallami muvozanatlashning qaysi turlari mayjud?
a) kinematik, dinamik va statik turlari;
b) kinematik va dinamik turlari;
v) kinematik va statik turlari;
g) statik va dinamik turlari.
9. Statik muvazanatlash qanday hollarda qo‘llaniladi?
a) detal og‘ irlik maricazining aylanish markaziga mos kelmasligi nati-
jasidapaydoboMgannomuvozanatlikni bartarafetishda;
b) detallaming og‘ irlik maricazini aniqlashda;
v) bo‘yi diametriga nisbatan ancha uzun bo‘lgan detallar nomuvoza-
natligini bartaraf etishda;
g) diametri katta bo‘lgan detallaming nomuvozanatligini bartarafetishda.
10. Dinamik muvozanatlash qanday hollarda qo‘llaniIadi?
a) detal og‘irlik markazining aylanish maricazigamos kelmasligi nati-
jasida paydo bo‘lgan nomuvozanatlikni bartarafetishda;
b) detaining massasini aniqlashda;
v) bo‘yi diametriga nisbatan ancha uzun boMgan detallar nomuvoza
natligini bartarafetishda;
g) diametri katta boig^i detallaming nomuvozanatligini baitaraf etishda
Do'stlaringiz bilan baham: |
