Yem xashak va boshqa oziqa turlarini tayyorlashda fermentlarning ahamiyati. Fermentlarning maxsusligini. Mashgʻulot maqsadi

20-amaliy mashgʻilot
Yem - xashak va boshqa oziqa turlarini tayyorlashda fermentlarning ahamiyati.
Fermentlarning maxsusligini.
Mashgʻulot maqsadi: Fermentlarni tanlab ta’sir etish hususiyatlarini aniqlash.


Fermentlarning maxsusligi deyilganda har bir fermentning maxsus substrati borligini tushuntirish kerak, ya’ni ular tanlab ta’sir etish xususiyatiga egadi. Masalan, amilaza fermenti faqat kraxmal (substrat)ga ta’sir etib uni glyukozagacha parchalaydi. Saxaraza fermenti esa saxarozani glyukoza va fruktozagacha parchalaydi, kraxmalga esa ta’sir etmaydi, shunday holat amilaza fermenti bilan saxaroza (substrati) orasida kuzatish mumkin.

Ishni bajarish uchun kerakli asbob va jihozlar: Shtativ, probirkalar, 50 ml xajmli likobchalar, spirtovka, termostat, kraxmalning 1% li eritmasi, amilaza va saxaraza fermentlari, CuSO₄ ning 5% li eritmasi, NaOH ning 10% li eritmasi, suv xammomi, 5 % li yod eritmasi.

Ish tartibi: Fermentlarning maxsusligi tekshirish uchun 4 ta probirka olinadi. 1-2 probirkalarga 2-3 ml kraxmal eritmasi, 3-4 probirkalarga 2-3 ml saxaroza eritmasidan solinadi. So‘ngra 1- va 3-probirkalarga 2 ml dan amilaza fermenti, 2- va 4-probirkalarga esa 2 ml dan saxaraza fermenti eritmasidan solib, 10 minut davomida termostatga 37⁰C ga qo‘yiladi. So‘ngra 1-va 2-probirkalarga 1-2 tomchi yod eritmasidan tomiziladi. 3- va 4-probirkadagi eritmalar bilan Trommer reaktsiyasi qo‘yiladi. Buning uchun 3-4-probirkalarga 5% CuSO₄ eritmsidan 2-3 tomchi, so‘ngra 10% li NaOH eritmasidan 1 ml dan quyib probirkalarni suv xammomiga 5 minutga qo‘yiladi.
Reaktsiya natijalarini jadvalga yoziladi.

Probirka raqami	Ferment	Substat	Inkubatsiya davri (minut)	Yod bilan hosil bo‘lgan rang	Trommer reaktsiyasi
1
2
3
4

Olingan natijalar asosida xulosa yoziladi.