Яртаосиёлик бую к энцик­ лопедист олим а б у Али ибн

E
f
 
^уйиб суртишга келганда, агар [ёгни шундай] куйиб ёки суртиб 
цуя ^олинса, тери тешикларини тусиб ^ар цандай бир кунлик нситма- 
ни, хо^ у ички, хо^ ташци тицилмалардан булсин, узоэда чузиб юбо- 
ради- Агар иситмага учраган кишининг бадани [ёг суртилгандан кейин] 
ишцаланса, тери тешиклари очилади; сунгра, агар [баданда] рутубат 
мул булса, [иш^алаш] уни тарцатади, рутубат оз булганда эса, баданни 
^уритади.
Бушатишга келганда, тулицлик сабабли тицилмага учраган ёки 
меъдаси бузилган, ёки тери тешиклари зичлашишидан бир кунлик 
иситмага учраган ва бадани тулиб кетган кишиларгина унга му^тож 
буладилар.
Еттинчи фасл. Бир кунлик иситманинг турлари
Бир кунлик иситмаларнинг баъзисини нафсоний, баъзисини жис- 
мсший ^олатларга, баъзисини эса, сиртдан келадиган наосаларга нис- 
бат берилади.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

22-
Т и б ц о н у н л а р и . Т у р т и н ч и к и т о б
Нафсоний холатлардан буладиган и с и тм а л а р — булар гам тортиш- 
дан, цайруришдак, куп уйлашдан, разабланишдан, уйцусизликдан,сер- 
уйцуликдан, хурсандликдан, цур^ишдан ва чарчашдан келиб чик;ади- 
ган иситмалардир.
Жисмоний .^олатлардан буладиганларининг баъзиси ишлар, хара- 
катлар ва буларнинг зиддидан иборат 
з^олатлардан, 
баъзиси 
эса 
ишларга, з^аракатларга ва буларнинг зиддига оид булмаган ^олатлар- 
дан келиб чи^адиган иситмалардир. ^ а р а к а т л а р ва бунинг аксидан 
иборат з^олатларга чарчашдан, бекор ётишдан ва бушалишдан пайдо 
буладиган иситмалар нисбат берилади. Уларнинг баъзиси оррицдан 
пайдо буладиган бир кунлик иситма, бе^ушликдан буладиган бир кун- 
лик иситма, баъзиси оч цолишдан, баъзиси эса, ташналикдан булади­
ган бир кунлик иситмадир. И ш лардан бош^аларга нисбат бериладиган 
бир кунлик иситмаларнинг баъзиси тицилмалардан, баъзиси меъда 
бузилишидан, баъзиси ишдан, баъзиси эса терининг куриб-^ацшашидан 
пайдо булади.
Сиртдан келадиган нарсаларга нисбат бериладиган иситмаларга 
келсак, булар, масалан, цуёшда куйишдан ёки, масалан, совуцдан, те- 
ри тешикларининг зичлашишидан ва чумилишдан келиб чицадиган 
иситмалардир. Буларнинг з^ар бирини бирма-бир, даврлари билан баён 
циламиз.