|
partaga qo‘yar ekan, menga yomon ho‘mrayib qo‘ydi.
— «5» oldim, deb muncha kekkayasan, aytmasang
aytma, Sobir maqtanchoq! Sensiz o‘zimiz ham bilib
olamiz, — dedi Avaz.
Maqtanchoq degani uchun bir musht tushirgim kel
-
di. O‘sha-da, hammaga laqab qo‘yib yuradigan! Tag‘in
Sobirjon otim «Sobir maqtanchoq» bo‘lib ketsa-ya?!
O‘zingiz o‘ylab qarang, «maqtanchoq» so‘zini shu bu
-
gunning o‘zida uch marta eshitdim. Alam qilmaydimi?!
Shularni o‘ylab-o‘ylab kechqurun yaxshi ovqatlanmay
uxlagani yotdim. Keyin o‘rnimdan turib, rasm daftarimni
olib, yana jiyron toyimni tomosha qildim. Jiyron rasmiga
o‘qituvchimiz qo‘ygan bahoga qarab-qarab uxlab qolibman.
1. Munira opa kelajakda maqsadga erishish to‘g‘risida
o‘quv chilarga qanday maslahat berdi?
2. O‘rtoqlari Sobirni «maqtanchoq» deyishlariga nima
sabab bo‘ldi?
http://eduportal.uz
42
II
O‘sha kuni tushimda rasm daftarimdagi jiyronga
jon kirib, daftardan tushgan emish. Men juda suyu
-
nib ketibman-da, singlimning arqonchasi bilan jiyronni
bo‘ynidan bog‘lab olibman. Jiyron tipirchilab, gijinglab
kishnar, burnidan qaynab turgan samovar bug‘idek is
-
siq nafas chiqardi.
Jiyronga minmoqchi bo‘ldim. Yoniga kelsam, tish
-
lamoqchi bo‘ladi. Yana bir tirmashgan edim, bo‘yim
yetmadi. Uni yetaklab hovuz bo‘yiga olib bordim-da,
yog‘och karavotda turib, qashqaga sakrab minib oldim.
U shataloq otganday depsindi.
— Qashqa, chu! — degandim osmonga irg‘ib meni
ustidan qulatmoqchi bo‘ldi. Shunday bo‘lsa ham arqon
-
ni qo‘yib yubormadim.
— Qashqa, chu! — dedim yana. Ot yurmadi. Nima
qilish kerak? Shunda buvamdan eshitganlarim esimga
tushdi. «Jonivor tilga tushunadi, faqat unga odamdek
mehr qo‘yish kerak», — degan edilar.
Men buvam aytganlaridek, silab-siypab qashqaga:
— Qashqajon, nega unday qilasan? — deb bo‘yni
-
dan quchdim. — Qishloqni bir aylanib kelaylik, keyin
beda, suv, yem beraman…
Qashqa bir kishnadi-da, tilga kirib:
— Sen bergan ovqatni yemayman, — dedi.
— Nega? — deb so‘radim hayron bo‘lib.
— Ustimga seni mindirib bir qadam ham yurmay
-
man, — dedi yana. — Hozir tush, bo‘lmasa, itqitib
tashlayman!
— Nega endi, seni xafa qilganim yo‘q-ku?!
http://eduportal.uz
43
— Men sening jiyroning emasman. Meni adang
chizgan, — deb jiyron yana rasm daftarimda bo‘lib
qoldi. Men muzdek bo‘lib ketdim. Jiyron bo‘lsa oldingi
oyoqlari bilan Munira opa qo‘ygan «5» bahoni depsab,
daftardan o‘chira boshladi. U taqasi bilan «5» bahoni
o‘chirib bo‘lgach:
— «5» bahoni qo‘yib olsang yoki yonimga yaqin
-
lashsang, endi ayamay tepaman, — dedi-da, jonsiz
bo‘lib qoldi. Men ot tepgandek yig‘lab yubordim.
Ko‘zimni ochganimda:
— Sobirjon, ho Sobirjon, nega yig‘layapsan? Yo
-
mon tush ko‘rdingmi? — dedi oyim. O‘rnimdan tu
-
rib qarasam quyosh chiqib, hamma yoq yorishib ke
-
tibdi. O‘pkam to‘lgan, yuragim tipirchilar, allaqayerim
achishayotgandek tuyulardi. Nonushtaga oyim qo‘yar
-
da qo‘ymay bir piyola oq choy qilib berdilar. Bir burda
non bilan o‘sha choyni ichib, maktabga jo‘nadim.
Kechga qolibman. Sinf eshigini ochib:
— Mumkinmi? — degan edim, hamma o‘rtoqlarim
menga bir qarashdi-yu, yana kitoblarini o‘qiyverishdi.
Ular qo‘llarini bigiz qilib: «Ana, Sobir maqtanchoq kel
-
di», — deb ko‘rsatisha yotgandek tuyuldi menga.
O‘qituvchimiz:
— Nega kechga qolding? — deb so‘ragan edi,
men yig‘lab yubordim.
— Nega yig‘layapsan? — deb hayron bo‘lib so‘radi
Munira opa.
— Opa, men maqtanchoq emasman, meni kechi
-
ring. Hm… Kecha men sizni aldadim.
— Nega meni aldaysan, qachon, nima gap o‘zi? —
dedi Munira opa yana.
http://eduportal.uz
44
— Kechagi jiyron toy rasmini o‘zim emas, dadam chiz
-
gan edilar. Menga qo‘ygan «5»ni o‘chirib qo‘ying. Innay
-
keyin, Avazga ayting, meni «Sobir maqtanchoq» demasin.
Bolalar hayron bo‘lib menga qarab turishardi.
— Ha… endi tushundim. «Besh oldim», deb o‘rtoqla
-
ringga maqtanganmiding? Shuni bilib qoy, Sobirjon: sen ke
-
chagi ishing bilan meni emas, o‘rtoqlaringni emas, o‘zingni
aldading. Bizni esa, hurmat qilmading. Men «5»ni o‘chirib
qo‘yaman. Keyin seni hech kim maqtanchoq demaydi.
Men boshimni liqillatdim. O‘rtoqlarim menga qarab
jilmayib qo‘yishdi.
1. Darsga kechikkan Sobirning yig‘lab yuborishiga nima sa
-
bab bo‘ldi?
2. O‘qituvchi unga: «Sen kechagi ishing bilan meni emas,
o‘rtoqlaringni emas, o‘zingni aldading» deganida nimani
nazarda tutadi?
3. Hikoya mazmuni asosida uyda «Maqtanchoqlikning oqiba
-
ti» mavzusida insho yozing.
Do'stlaringiz bilan baham: |
