«Yangiyo‘l Poligraf Servise» Tashkent – 2017 A. S. Sagdullaev, V. A. Kosteckiy Áyyemgi dúnya tariyxí

Sak áskeri.
Rekonstrukciya
S
oraw hám tapsırmalar
1. Qıtaydı bir mámleketke birlestirgen hú-
kimdardıń atın aytıń. Bul waqıya qashan 
bolǵan?
2. Húkimdar Sin Shixuandi haqqında sóylep 
beriń, onıń jekke ózine baha beriń.
3. Ullı Qıtay diywalı haqqında nelerdi bilesiz? 
4. Qıtaylılar oylap tabıwların sanap beriń. 
Qaysılarınan házir de paydalanamız?
19-§. Ózbekistan aymaǵındaǵı dáslepki 
mámleketler
Áyyemgi xalıqlardıń etnikalıq quramı hám 
aymaqlıq jaylasıwı 
Jazba dereklerdiń maǵlıwmat beriwinshe, 
eramızǵa shekemgi VII–VI ásirlerde
Ózbe-
kistan aymaǵında 
sogdiylar, baktriyalılar, xo
-
rezmliler, sak
hám 
massaget etnoslıq 
hám 
etnikalıq
qáwımleri jasaǵan. 
Zarafshan hám Qashqadárya oazisinde 
diyqanshılıq penen shuǵıllanıwshı kóplegen 
xalıqlar jasaǵan. Jazba der eklerde bul aymaq 

---

76
Orta Aziya 
xal
ı
qlar
ı
B.e.sh. VI ásir.
Rekonstrukciya
Orta Aziya hám Á
yyemgi Shıǵıs
BOBIL
NIL
MIDIYA
ELAM
MARGIONA
HINDISTON
BAQTRIYA
PARFIYA
XOREZM
ARMENIYA
Assuriya
SOGD
Saklar
Saklar
MISR
LI
DIYA
Este saqlań!
Sogd 
– Zaraf-
shan hám 
Qashqa dárya 
oypatında, 
Xorezm
– 
Ámiwdár ya-
nıń tómengi 
bo’liminde, 
Baktriya
– 
Surxandárya 
oypatında, 
arqa Awǵan-
stan hám 
qubla Tajikstan 
aymaqlarında 
jaylasqan. 
Soǵdiana
dep atalǵan. Bul aymaqta jasaǵan 
xalıq soǵdiylar dep atalǵan.
Ámiwdáryanıń tómengi aǵımında jasaǵan 
otırıqlı diyqan elatları 
xorezmliler
dep atalǵan. 
Olardıń jurtı 
Xorasmiya
delingen.
Soǵdiylardıń eń jaqın qońsıları 
baktriyalılar 
bolıp, olardıń jurtı Surxan oypatlıǵı, Awǵa-
nstannıń arqası, Tájikstannıń qubla aymaq-
larında jaylasqan. Grek-rim avtorları onı 
Bak-
triyana
yamasa 
Baktriya
dep ataǵan.
Shóller hám Ámiwdárya kóshpeli 
massaget
qáwimleri jasaǵan. Oraylıq Aziyanıń tawlı, dala 
hám shól jerlerinde tiykar ǵı kásibi sharwashılıq 
bolǵan
 saklar 
jasaǵan. Áyyemgi rim hám grek 
tariyxshılarınıń jazıwlarına qaraǵanda, sak-
lar úsh sotsiallıq toparǵa bólingen. Olardıń 
kópshılık bólimi 
saka-tigra-xauda
, yaǵnıy ót-
kir ushlı kiyiz qalpaq kiyip júriwshi saklar dep 
atalǵan. Olar házirgi Tashkent wálayatı hám 
Qubla Qazaqstan jerlerinde jasaǵan. 
Ekinshi topar 
saka-tiay-taradarayya, 
yaǵ-
nıy dáryanıń arǵı tárepinde jasawshı sak-
lar dep atalǵan. Olar Aral teńizi boylarında, 

---

77