«Yangiyo‘l Poligraf Servise» Tashkent – 2017 A. S. Sagdullaev, V. A. Kosteckiy Áyyemgi dúnya tariyxí

qudayı
Sıyır 
Hindstanda 
muqaddes 
esaplanadı
tutqınlıqtan qutqarǵannan soń, jer betinde 
qurǵaqshılıq joq bolıp ketipti.
Hindler ayırım qudaylardı jabayı haywanlar 
tımsalında kóz aldına keltirgen. Máselen, olar 
sıyınǵan qudaylardan biri, bası pildikine uq-
sas danıshpan 
Ganesha
bolǵan. Sıyır hindler 
arasında muqaddes haywan esaplanǵan, 
sıyırdı óltiriw qadaǵan etilgen.
Hindler jan bir deneden basqa bir denege 
kóship ótiwine isengen. Olar ólgennen keyin 
adam birotala ólmeydi, al basqa bir maqluqqa 
aylanıp óz sırtqı kórinisin ózgertedi, haywanǵa, 
qumırsqaǵa hám ósimlikke aylanadı dep 
esaplaǵan.
Kastalar
Áyyemgi hindler qanday jumıslar menen 
shuǵıllanıwına qarap tórt toparǵa bólingen edi. 
Bul toparlar 
kasta
yamasa 
vámrna
dep atalǵan, 
atap aytqanda; ruwxaniylar – 
braxmanlar
(hind 
ruhaniyları), jawıngerler – 
kshatriylar
, diy-
qan, ónerment hám sawdagerler – 
vayshilar
, 
xızmetshi hám qullar – 
shudralar
.
Hindlerdiń isenimi boyınsha kastalardan 
hár birin joqarı quday 
Braxma
óz gewdesiniń 
qandayda bir bóliminen dúnyaǵa keltirgen 
eken. 
Máselen, ruwxaniylar onıń jelkesinen, 
jawıngerler qollarınan, diyqanlar jambasınan, 
xızmetshiler bolsa Braxman tárepinen jara-
tılǵan, dep esaplanǵan. Balalar bárqulla ata-
analarınıń kastasına tiyisli dep esaplanǵan. Bir 
kastadan basqasına ótiwdiń de ilajı bolmaǵan. 
Hár qıylı kastalarǵa tiyisli adamlar arasında 
nekege de jol qoyılmaǵan.
Kastalardan hesh birine tiyisli bolmaǵanlar 
bolsa «
shandal
», yaǵnıy «
jerkenishliler
» dep 

---

64