Yangiasr avlopi

YIGIRMA IKKINCHI BOB

Missis  Morz  onalik  tuyg4isidan  mahrum 

bolganda  ham,  Rufni  ko'rgan  zahoti  nima  hoi 

yuz berganini bilib olgan bolardi. Buning uchun 

qiz  yonoqlariga  yugurgan  qizillikka,  ham  qu- 

vonch, ham zafar shodligi aks etib turgan porloq 

ko'zlariga bir qarashning o‘zi kifoya edi.

-   Nima  boldi?  -   deb  so'radi  missis  Morz,  to 

qizining  o‘miga  kirib  yotgunicha  zo'rg'a  sabri 

chidab.

Ruf, o‘z navbatida, titroq ovoz bilan:

-  Sezdingizmi? -  deb so'radi.

Ona javob berish o‘miga qizini mehribonlik bi­

lan bag'riga bosib, sochini siladi.

-  U hech nima demadi! -  dedi Ruf... -  Bunday 

bolishini men hech istamagan edim, gapirishiga 

sira ham yol qo'ymagan bolardim, lekin u hech 

nima demadi.

-  ModomUri, u hech nima demagan ekan, hech 

nima roty bermabdi-da?

nimani his

---

272

Jek  London

-

 Shunday bolsa ham, го*у berdi.

-  Xudo haqi,  erkam, nimalar deyapsan о‘zing!

-  dedi missis Morz. -  Nima gap o‘zi? Nima boldi?

Ruf onasiga hayron qarab qoldi.

-   Hamma  gapga  tushungandirsiz  deb  o“ylov- 

dim, -  dedi qiz. -  Biz endi Martin bilan kelin-ku- 

yovmiz.

Missis  Morz  qah-qah  urib  kuldi,  uning  bu 

kulgisida shubha va taassuf sezilib turardi.

-   Lekin  u  hech  nima  demadi,  -   deb  gapi- 

da davom  etdi  Ruf.  -  U  meni  sevadi,  vassalom. 

Bu  siz uchun  nechoglik  kutilmagan  hoi  bolsa, 

men  uchun  ham  xuddi  shunday  kutilmagan 

hoi.  U  bir  og‘iz ham  so‘z  aytmadi.  U  shunchaki 

meni quchoqladi-yu, men...  men esimni yo‘qotib 

qoydim.  U  meni  o‘pdi,  men  ham  uni  o'pdim... 

0 ‘zga ilojim yo‘q edi. Men uni o'pishim kerak edi. 

Ana o'shanda uni sevishimni anglab qoldim.

Ruf  onasining  erkalashini  kutib,  jim  qoldi, 

ammo  missis  Morz jahl  aralash  sukut  qo^nida 

edi.

Albatta, o'zim ham tushunib turibman, xunuk 

ish  bolgan,  -   nafasi  ichiga tushib  yana  gapida 

davom etdi Ruf. -  Meni afv eta olarmikinsiz, bil- 

mayman. Lekin boshqa ilojim yo‘q edi. Men o‘sha 

daqiqagacha  uni  sevishimni  bilmagan  edim. 

Faqat endi otamga o'zingiz ayting.

—

  Balki  otangga  bildirmay  qo*ya  qolganimiz 

ma’quldir?  Martin  Iden  bilan  o‘zim  gaplashib, 

unga hamma gapni tushuntiraman. U tushuna- 

di, bergan va’dasidan voz kechadi.

— Yo‘q, yo'q, -  deb  qichqirib yubordi Ruf dar- 

rov.  —  Uning  mendan  kechishini  istamayman.

---

Martin Iden

273

Men uni sevaman,  sevish juda yaxshi 

Men  unga  turmushga  chiqaman,  agar  rozilik 

bersanglar albatta.

-  Ruf,  tasaddug‘im,  otang  ikkovimizning  sen 

to‘g‘ringda  boshqa  rejalarimiz  bor...  Yo‘q,  yo‘q, 

yo‘q,  birontaga  zo'rlab  erga  berisharkan  deb 

xayolingga  ham  keltirma.  Biz  shunchaki  sen 

o‘z muhitimizdan bironta nufuzli va obroli,  chi- 

nakam jentlmen kishini о'zing tanlab,  о‘zing se- 

vib turmushga chiqishingni istardik.

-  Axir men endi Martinni sevaman-ku,  -  dedi 

Ruf mungli ovoz bilan e’tiroz bildirib.

-   О‘zing  kuyov  tanlashingga  aslo  to‘sqinlik 

qilmoqchi  emasmiz,  lekin  sen  bizning  farzan- 

dimizsan,  shuning  uchun  bunday  odamga  tur­

mushga  chiqishingga  yol  qo^ya  olmaymiz.  U 

sening  jamiki  latofatu  nazokatli  muomalangga 

qo‘pollik va adabsizlik bilan javob beradi.  U aslo 

tenging emas. Hatto seni boqishga ham qurbi yet- 

maydi.  Biz boylikning ketidan quvadigan odam- 

lar emasmiz,  lekin  er  degan xotinining bekamu 

ko'st va farovon yashashiga imkon tug'dira olishi 

shart;  shuning uchun  ham  qizimizning yalang- 

oyoq,  muttaham,  matros,  kovboy,  kontraban- 

dachi va xudo bilsin yana allanima balo bolgan 

odamga  emas,  balki  u  bilan  rohatu  farog'atda 

yashay  oladigan  kishiga  turmushga  chiqishini 

istaymiz.  Buning  ustiga,  Martin  Iden  olgudek 

yengiltak, hech mas’uliyatni sezmaydigan odam.

Ruf onasining haq gapirayotganini e’tirof etib, 

lol qoldi.

-   U  vaqtini  bolmag“ur  yozuv-chizuv  bilan 

o‘tkazib yuribdi, hatto eng layoqatli va malumoti

bolarkan.

---

274