Yangiasr avlopi

592 

Jek  London

jonini  saqlashga  intilish  instinkti  uyg'ondi.  Ha, 

tezroq jo'nab ketishi kerak. U xonaga bir-bir ko‘z 

yugurtirib  chiqdi-da,  buyumlami  yig'ishtirish 

kerak, degan fikrdan talDi xira bolib ketdi. Lekin 

hali  shoshilmasa  ham  boladi.  Hozircha  ul-bul 

xarid qilish bilan shug4illansa bolardi.

U  shlyapasini  kiyib  ko‘chaga  chiqdi  va  erta- 

labki  vaqtini  ovchilar  dolconida  o‘ziga  miltiq, 

patronlar  va  baliq  tutish  asboblari  xarid  qilish 

bilan o‘tkazdi.  Oldi-sotdi uchun kerakli mollami 

esa,  Taitiga yetib  olgandan  keyin  buyurtirmoq- 

chi  boldi,  chunki  mollarga bolgan  talab  tez-tez 

o‘zgarib  turardi.  Mollarni Avstraliyadan yozdirib 

olsa  ham  bolardi.  Xayoliga  kelgan  bu  fikrdan 

Martin  sevinib  ketdi.  Biron  ish  bilan  mashg4il 

bolish  kerak,  degan  fikr  unga  haddan  tashqari 

og'ir ko'rinardi.  Shuning uchun mehmonxonaga 

qaytarkan, uni kutib turgan rohatbaxsh kreslosi 

haqida o^lab huzur qildi, lekin bu kreslosiga Jo 

joylashib olganini ко‘rib, jahli chiqqanidan chin- 

qirib yuborayozdi.

Jo  kirxonadan  mamnun  edi.  Hamma  gaplar 

kelishib  qo'yilgan,  endi  u  ertadan  boshlab  kir- 

xonaning  haqiqiy  xo‘jayini  boladi.  Martin  kara- 

votga  cho'zilib,  ko‘zlarini  yumganicha  Joning 

gaplarini eshitib yotdi.  Martinning xayoli allaqa- 

yoqlarda,  deyarli  ongidan  tashqarida  sanglb 

yurardi.  0 ‘qtin-o‘qtin  u  o'zini  zo‘rlab  Joga  bi­

ron  nima deb javob  qilishga urinardi.  Axir Joni 

yaxshi  ko‘rardi-da.  Ammo  Joning  qalbi  haddan 

ziyod  hayot  zavqi  bilan  limmo-lim  edi,  bu  esa 

Martinga juda  og‘ir  botar,  uning  horgln  ruhini 

juda  og‘ir  yukdek  ezardi.  Jo  bir  kun  emas,  bir

---

Martin  Iden

kun  albatta  boks  qolqoplarini  kiyib 

deganida,  Martin  yuragida  turgan  sanchiqdan 

chinqirib yuborishga sal qoldi.

-  Esingda  bolsin,  Jo!  Sen  kirxonangda,  bir 

vaqtlar  «Qaynar  buloq»da  aytgan  tartiblaringni 

joriy qilishing kerak, -  dedi u. -  Hech qanday or- 

tiqcha ishlash,  tunda ishlash bolmasin.  Odam- 

laringga  yaxshi  haq  tolaysan.  Keyin,  hech  qa­

chon bolalarni ishga yollamaysan!  Hech qanday 

ishga!

Jo bosh irg‘ab, cho‘ntagidan yon daftarchasini 

oldi.

-  Bugun nonushta oldidan ish tartibiniyozdim. 

Mana,  eshit.

O'qiy boshladi, Martin esa ma’qullab «hm, hm» 

deb  yotardi,  lekin  o'zi  faqat:  «Qachon  axir  daf 

bolarkin bu Jo?» deb o“ylardi.

Martin  uyg'onganida  allamahal  bolib  qolgan 

edi. Asta-sekin u hushini yig‘ib, bolgan voqealar- 

ni  eslay  boshladi.  Xonada  hech  kim  yo'q  edi. 

Aftidan,  Jo  Martinning  uxlab  qolganini  ко‘rib, 

sezdirmay chiqib  ketganga o'xshaydi.  «Juda bo- 

odob ish qilibdi», deb oyiadi Martin. Keyin ko'zla- 

rini yumib, yana uxlab ketdi.

Keyingi kunlarda Jo o'z ishlarini to'g'rilash bi­

lan ovora bolib, Martinning g'ashiga unchalik teg- 

madi. Martinning jo'nab ketishi arafasida gazeta- 

larda «Martin Iden,  «Maripoza»da dengiz safariga 

chiqyapti»  degan xabar bosilib  chiqdi.  U  hamon 

o'sha jonini saqlashga intiluvchi instinktga itoat 

etib,  o'zini  doktorga  ko'rsatdi,  doktor  uni  sin- 

chiklab ко‘rib chiqdi. Hamma a’zolari soppa-sog‘, 

o'pka va yuragi juda ham yaxshi  ekan.  Tibbiyot

593

olishamiz

---

594