Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги

Foydalanilgan adabiyotlar 
1. A. Avloniy. Turkiy guliston yoxud axloq. – T:‖‚O`qituvchi‛‖1992‖yil 
2. Al – Buxoriy, Abu Abdullox Muhammad ibn Ismoil, - Hadis (4-kitob 
tarjima) – T:‖‚Qomuslar‖bosh‖taxririyati‛‖1991‖yil 
3. Al – Buxoriy, Abu Abdullox Muhammad ibn Ismoil, Al-adab-al Mufrad 
(Arab durdonalari): muallif Sh. Boboxonov. – T:‖‚O`zbekiston‛‖1990‖yil 
4. Asqar Zununov. Pedagogika nazariyasi – T:‖‚Aloqachi‛‖2001‖yil 
5. Ahmad‖Yassaviy.‖Devoni‖hikmat.‖‚G`.G`ulom‖nomidagi‖nashriyot‖manbaa‖
birlashmasi‛‖– T: 1992 yil 

---

 Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги
473 
BOSHLANG‘ICH SINFLARDA INTEGRATSIYALASHGAN 
DARSLARNING AHAMIYATI 
S. Z. Karimova, Farg’ona shahar
27-maktab boshlang’ich sinf o’qituvchisi 
Hozirgi kunda axborot oqimi jadallashgan, texnika taraqqiyotining yuqori 
darajada rivojlanganligi inson aqlini shoshirib qo‘ymay‖ iloji‖ yo‘q.‖ Boshlang‘ich‖ sinf‖
o‘quvchisining‖ ‖ o‘qish‖ faoliyati‖ murakkab‖ davr‖ bo‘lib‖ unda‖ o‘quvchi‖ ‖ ko‘p‖ miqdorda‖
ma’lumotlar‖ olishi,‖ atrofdan‖ kelayotgan‖ axborotlarning‖ bosimi‖ yuqoriligi‖ uning‖
ongiga,‖ta’lim-tarbiyasiga‖ta’sir‖ko‘rsatmay‖qolmaydi.‖Bu ma’lumotlar‖va‖axborotlarning‖
qay biri birlamchi, qay biri ikkilamchi ekanligini‖ ba’zida‖ o‘quvchi‖ anglamaydi‖ ham. 
Shu‖ sababdan‖ o‘quvchi‖ mukammal‖ bilim,‖ ko‘nikma‖ va‖ malakalarga‖ ega‖ bo‘lish‖
mexanizmlarini ishlab chiqish zarur. Bunday sharoitda integratsion darslarning 
ahamiyatli kattadir. Aynan integratsion darslarda olam haqida uzuq-yuluq, 
parchalangan‖bilimlardan‖farqli‖o‘laroq‖bilimlar bir butun, yaxlit tizimda beriladi. 
O‘qituvchining‖ oldida‖ muhim‖ vazifa‖ turibdiki,‖ uning‖ o‘quvchisi‖ shiddatli‖
zamonda olam haqida‖ ‖ to‘la‖ tasavvurga‖ ega‖ bo‘lishi‖ uchun,‖ o‘z‖ yo‘lini‖ topishi‖ uchun 
nimalarga tayanishi, nimalarni bilishi,‖qanday‖ko‘nikma‖va‖malakalarni‖egallashi lozim, 
degan savolga javob qidirishi tabiiydir. 
Dunyoni‖ bir‖ butun‖ ko‘rish,‖ yaxlit‖ anglash‖ muhim‖ o‘rin‖ tutmoqda va bu erda 
o‘qituvchi‖bilimlarni‖bir-biriga bog‘lab,‖tizim‖asosida‖bermog‘ini‖taqozo‖etmoqda.‖Bu‖
vazifani integratsion darslarda amalga oshirish mumkin. 
Umumiy‖ o‘rta‖ ta’lim‖ maktablarining‖ barcha‖ boshlang‘ich‖ sinflarida‖ ‚O‘qish‛‖
darslarida‖o‘tiladigan qator mavzular, jumladan: ‚Oltin‖kuz‖- hosiling‖yuz‛,‖‚Kumush‖
qish - misoli‖ oqqush‛,‖‚Qushlar‖va‖ hayvonlar‖ - bizning do‘stimiz‛,‖ ‚Zumrad‖ bahor‖ - 
bahri‖ diling‖ tor‛,‖ ‚YOz‖ - o‘tadi‖ soz‛‖ kabi‖ ‖ mavzularga‖ bag‘ishlangan‖ darslarda‖
uzluksiz‖ ekologik‖ ta’lim-tarbiya‖ o‘quvchilar‖ yoshi,‖ psixofiziologik‖ xususiyatlari,‖
qiziqishlari inobatga olingan holda amalga oshirilsa, maqsadga muvofiqdir. Zero, 
boshlang‘ich‖ta’limning‖barcha‖sinflarida‖ona‖Vatan‖mavzusiga‖bag‘ishlangan‖darslar‖
etarli. Har bir darsda‖ o‘quvchilarga‖ vatanparvarlik, xalqparvarlik kabi insoniy 
fazilatlarni singdirish barobarida, ularda ona tabiatga mehr-muhabbat‖ uyg‘otiladi.‖
Chunki‖ inson‖ yashashi,‖ o‘qishi‖ va‖ samarali mehnat qilishi uchun musaffo havo, zilol 
suv,‖ charog‘on‖ oftob‖ qanchalik‖ zarur‖ bo‘lsa,‖ ularga‖ o‘simlik‖ va‖ hayvonlar‖ ham‖
shunchalik hayotiy zaruriyat ekanligi tushuntirilib, tabiatdagi barcha jonli va jonsiz 
narsalar‖o‘zaro‖ko‘z‖ilg‘amas‖‚ozuqa‖zanjiri‛‖orqali‖uzviy‖bog‘liq‖ekanligi‖yana‖bir‖bor‖
uqtiriladi. Demak, tabiatdagi biror hayvon yoxud o‘simlikning‖tur‖sifatida‖yo‘qolishi‖
esa ‚ozuqa‖zanjiri‛dagi‖muayyan‖bo‘g‘inining‖bir‖halqasi‖yo‘qolishi‖bilan‖barobardir,‖
degan xulosaga kelinadi. 
Boshlang‘ich‖ sinflarning‖ debochasi‖ - 1-sinf‖ ‚O‘qish‛‖ kitobidagi‖ barcha‖
mavzularni‖ o‘qitishda,‖ fikrimizcha‖ fanlararo hamkorlikdan samarali foydalanib, 
o‘quvchilar‖ ongiga‖ tabiat,‖ uning boyliklari cheksiz emasligi, ulardan oqilona 
foydalanish zarurligi haqidagi dastlabki ekologik tushunchalarni singdirib borish 

---