BUGUNGI KUNDA AHOLI O’RTASIDA KITOB MUTOLAA QILISHNING O’RNI
AMIROV XONDAMIR NARZILLO O’G’LI
Qaraqalpog’iston Respublikasi Nukus Davlat Pedagogika Insituti
Pedogogika fakulteti 3-bosqich talabasi
xondamir0915@umail.uz
Tel: +998 (94) 285 09 15
Insonni‖
ulug’laydigan,‖
unda‖
ma’naviyat‖
hamda‖
ma’rifat‖
asoslarini‖
shakllantiradigan uni komil inson qilib tarbiyalaydigan kuch – bu kitobdir. Kitob orqali
Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги
182
inson‖o’zida‖eng‖yaxshi‖xislatlaru,‖eng‖noyob‖qobiliyatlarni‖shakllantirib‖boradi.‖‚Kitob‖
barcha bunyotkorlik, yaratuvchanlik va aql idrok, ilmu donishning asosidir, hayotni
o’rgatuvchi‖ murabbiydir‛‖ buyuk‖ bobomiz‖ Amir‖ Temurning‖ ushbu‖ so’zlaridan‖ ham‖
kitobni bugungi hayotimizda qanchalik ahamiyatli ekanligini bilib olishimiz mumkin.
Bugungi‖kunda‖inson‖o’zini‖baxtli‖his‖etishi,‖o’z‖hayotidan‖mamnun‖bo’lib‖yashashi,‖o’z‖
aql-idroki‖va‖dunyoqarashini‖shakllantirib‖borishi‖hamda‖o’z‖farzandlarini‖yetuk‖inson‖
qilib tarbiyalashda kitob mutolaa qilishning ahamiyati juda katta hisoblanadi.
Psixologlar‖ tomonidan‖ kitob‖ o’qishning‖ inson‖ hayotida‖ quydagi‖ foydali‖
tomonlari‖ borligi‖ ta’kidlangan.‖ Birinchidan,‖ Inson‖ kitob‖ o’qigan‖ paytda‖ miya‖ faol‖
ishlaydi.‖ Doimiy‖ kitob‖ o’qiyotgan‖ insonlar boshqalarga qaraganda fikrlash qobiliyati
yuqori‖bo’ladi.‖Ikkinchidan,‖kitob‖oqish‖jarayonida‖inson‖notanish‖so’zlarga‖duch‖keladi‖
va‖ ularning‖ ma’nosini‖ gapning‖ umumiy‖ mazmuni‖ orqali‖ tushunib‖ oladi.‖ Bu‖ jarayon‖
orqali‖uning‖so’z‖boyligi‖ko’payish‖bilan‖birga, umumiy savodxonligi ham oshib boradi.
Uchunchidan,‖biror‖badiiy‖asar‖o’qiyotgan‖inson‖uning‖qayramonlari‖bilan‖birga‖bo’lib‖
ularning‖ quvonch‖ va‖ tashvishlariga‖ sherik‖ bo’ladi.‖ Shu‖ asosda‖ uning‖ hayotda‖ ham‖
boshqa insonlarga mehr-muhabbati va his-tuyg’usi‖ shakllanib‖ boradi.‖ To’rtinchidan,‖
psixologlarning‖ ta’kidlashicha‖ kitob‖ insonni‖ asabni‖ tinchlantirishi,‖ stressni‖ yengishga‖
yordam‖ berishi,‖ xotirjam‖ bo’lishi‖ va‖ uyqusizlikka‖ qarshi‖ eng‖ yaxshi‖ vositalardan‖ biri.‖
Shu bilan birga ota-onalar uchun farzand tarbiyalashga ham kitob katta yordam beradi.
Ota-onalar‖bolalari‖bilan‖birgalikda‖kitob‖o’qishlari‖ularni‖bir-biriga mehr-muhabbatini,
sadoqatini, hurmatini va oilaviy munosabatlarini yaxshilaydi. Oilada ota-onalar
farzandlariga‖kitob‖o’qishda‖o’zlari‖namuna‖bo’lishlari‖bilan‖birga,‖o’z‖uylarida‖albatta‖
kitob‖ javoni‖ tashkil‖ qilmog’i‖ lozim,‖ bu‖ hozirgi‖ kunda‖ har‖ bir‖ oila‖ uchun‖ juda‖ muhim‖
hisoblanadi. Ota-onalar farzandlariga ularning yosh xususiyatlarini hisobga olib qanaqa
kitob olib berishlarini bilishi lozim. Kitob‖ o’qishni‖ odat‖ qilgan‖ bola‖ maktabda‖ har‖
qanday darslarni va chet-tillarni‖yaxshi‖o’zlashtiradi.
Buyuk‖ fransuz‖ mutaffakiri‖ Didro‖ aytganidek‖ ‚Inson‖ o’qishdan‖ to’xtasa,‖
fikrlashdan‖ham‖to’xtaydi‛‖bu‖juda‖to’g’ri‖ibora‖ekanligi‖ bugungi‖kunda‖o’z‖tasdig’ini
topmoqda.‖Hozirgi‖kunda‖mustaqil‖fikrga‖ega,‖har‖taraflama‖kamol‖topgan,‖ma’naviy-
madaniy‖ jihatdan‖ yuksalgan,‖ har‖ qanday‖ muammomi‖ o’z‖ fikri‖ bilan‖ yenga‖ oladigan‖
shaxs‖ bo’ib‖ shakllanish‖ bugungi‖ kuning‖ talabi‖ bo’lib‖ bormoqda.‖ Xuddi‖ shunday‖
fazilatlarga ega insongina‖ hayotda‖ o’z‖ o’rnini‖ topishi,‖ o’z‖ maqsadlariga‖ yetishishi‖ va‖
o’zini‖baxtli‖his‖qilish‖qobiliyatiga‖ega‖bo’lishi‖mumkin.‖Buning‖uchun‖albatta‖kitobning‖
o’rni‖beqiyos.‖Shuning‖uchun‖ham‖biz‖kitob‖varaqlarida‖ifodalangan‖ma’naviy‖quvvat‖
manbaidan, doimiy‖ bahramand‖ bo’lib‖ turishimiz‖ lozim.‖ Dunyoga‖ teran‖ ko’z,‖ uyg’oq‖
nigoh bilan boqish, avvalo kitob orqali kechadi. Ammo bugungi kunda biz kitobni
kamroq‖ mutolaa‖ qiladigan‖ bo’ldik,‖ bunga‖ sabab‖ vaqtimizni‖ ko’p‖ qismini‖ hozirgi‖
zamonda rivojlanib borayotgan texnika, internet, ijtimoiy tarmoqlar va har xil
teleseriallar‖ o’g’irlab‖ qo’ymoqda.‖ Lekin‖ shuni‖ unutmaslik‖ kerakki‖ na‖ internet,‖ na‖
telefon,‖na‖kino‖va‖teleserial‖kitob‖o’qishning‖zavqi‖va‖tarbiyasini‖bera‖olmaydi.‖
Millatning‖ ma’naviy-ruhiy duyosini kitobga munosabati, kitobxonlik darajasiga
qarab‖ ham‖ aniqlash‖ mumkin.‖ ‖ ‚Taraqiyyotning‖ umumiy‖ ko’lamida‖ har‖ bir‖ xalqning‖
o’qiyotgan‖ kitonlarining‖ soni‖ bilan‖ belgilanadi‛‖ – fransuz yozuvchisi Eduard
Labulening‖ ushbu‖ so’zlari‖ ham‖ fikrimizni‖ tasdiqlab‖ turibdi.‖ Shu‖ boisdan ham
Do'stlaringiz bilan baham: |