Ялпи ички махсулот статистикаси

Mavzu: Yalpi ichki maxsulot statistikasi. Режа

• 1.Макроиқтисодий кўрсаткичларни ҳисоблашнинг умумназарий асослари.
• 2.МҲТ ишлаб чиқариш ва ҳизмат кўрсатиш ҳажмини аниқлаш принциплари ва баҳолаш турлари.
• 3. Ялпи ички махсулот хажмини аниқлаш усуллари.
• 4.Наминал ва реал ялпи ички махсулот тушунчаси.
• 5. Ялпи ички махсулотни ўзгармас баҳоларда ҳисоблаш.

Ишлаб чиқариш — ҳар қандай жамият фаолиятининг ўта муҳим жихатидир. Махсулот ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш учун қуйидаги омиллар бўлиши шарт:

• Ишлаб чиқариш — ҳар қандай жамият фаолиятининг ўта муҳим жихатидир. Махсулот ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш учун қуйидаги омиллар бўлиши шарт:
• -ишчи кучи
• -ер
• -капитал
• -тадбиркорлик

Турт (4) гурухда баён этилган ишлаб чиқариш омиллари биргаликда товар ва хизматлар яратар экан,уларнинг эгалари даромад қиладилар. Уларнинг биргаликдаги харакатини мувофиқлаштириш зарур, уларнинг ялпи фаолиятидан ялпи ишлаб чиқарилган махсулот яратилади.

Бу неъматлар йиғиндиси ялпи ишлаб чиқаришни ташкил қилади

• Бу неъматлар йиғиндиси ялпи ишлаб чиқаришни ташкил қилади
• бу ерда, ЯИЧ - ялпи ишлаб чиқариш;
• ММ - моддий маҳсулотлар (товарлар);
• X - хизматлар. Moddiy maxsulotlar (masalan oziq ovqat, keyim kichak, turar joy va boshqalar) moddiy ishlab chiqarish jarayonida yaratiladi. Xizmat ko’rsatish jarayonida esa tavarning istimol xususiyati yaxshilanadi, transport xizmati ko’rsatiladi, salomatlik yaxshilanadi,tashxi ko’rinishga zeb beriladi va hokozo.
• Bozor iqtisodiyoti sharoitida ko’rsatilgan xizmatlar o’z qiymatiga ega va buqiymat ishtimoiy maxsulot qiymatiga ega.

ЯИЧ=ММ+Х

Бозор муносабатлари тизимида «иқтисодий фаолият» ва «ишлаб чиқариш фаолияти» тушунчаларига аълоҳида

• Бозор муносабатлари тизимида «иқтисодий фаолият» ва «ишлаб чиқариш фаолияти» тушунчаларига аълоҳида
• эътибор берилади. Чунки ялпи ишлаб чиқариш ҳажмини ҳисоблаш айнан шу тушунчаларини аниқлашдан бошланади.
• Иктисодий фаолият - бу “ишлаб чиқариш фаолияти” тушунчасига нисбатан кенгроқ маънога эга. Унинг таркибига: бозр учун ишлаб чиқарилган товар ва хизматлар; давлат бюджетидан молиялаштириладиган, жамоа истеъмолига мўлжалланган бозор хизматлари киради.
• Ишлаб чиқариш фаолияти “иқтисодий фаолият”дан уй хўжалигида ўзининг шахсий истимоли учун бажарилган аммо тўланмаган хизматлар билан фарқ қилади.