Yakuniy tovarlar va xizmrtlarni ishlab chiqarishda sarflangan oraliq tovarlar va xizmatlar bahosi yaimga qoʻshilmaydi

3.Пулга талабнинг классик назарияси

Pulning miqdoriy nazariyasi pulga bo’lgan talabni almashinuv tenglamasi yordamida aniqlaydi:
M · V = P · Y
Bu erda: M – muomaladagi pul miqdori; V – pulning aylanish tezligi;
P – baholar darajasi (baho indeksi); Y – real YaIM. Pulning aylanish tezligi, iqtisodiyotda bitimlar tarkibi nisbatan barqaror
bo’lganligi uchun ham doimiy kattalik deb qabul qilinadi. Ammo bank tizimiga hisob-kitoblarni tezlashtiruvchi texnik vositalar joriy qilinishi natijasida u o’zgarishi mumkin. V doimiy bo’lgan sharoitda almashtirish tenglamasi quyidagicha bo’ladi:
M · V* = P · Y (Fisher tenglamasi), bundan:
P · Y
M= -----------
V*
P · Y – nominal YaIM miqdorini bildirishini va doimiy miqdorligini hisobga olsak, muomala uchun zarur bo’lgan pul miqdori ishlab chiqarilayotgan tovarlar va xizmatlar miqdori va ularning bahosi o’zgarishlariga, boshqacha aytganda,
nominal YaIM o’zgarishiga bog’liq. Muomaladagi pul massasining o’zgarishi, klassik nazariyaga ko’ra, Y sekin o’zgarishi tufayli asosan baholar darajasiga ta’sir ko’rsatadi. Bu holat “pulning neytralligi” nomini olgan
Pulga real talab quyidagi ko’rinishda hisoblanadi:
(M/P) D = k Y
Bu erda: M/R – “real pul qoldig’i”, “pul mablag’larining real zahirasi” deb nomlanadi


Variant-15
1.Қўшилган қиймат, якуний маҳсулот, оралиқ маҳсулот кўрсаткичларини тавсифлабберинг
ҚЎШИЛГАН ҚИЙМАТ — и. ч. (хиз матлар кўрсатиш) жараёнида муайян бир фирма, корхонада янгидан яра-тилган, бевосита ўстирилган, маҳсулотнинг олдинги қийматига қўшилган қиймат. Фирма томонидан ишлаб чиқарилган маҳсулотлар, товарлар, хизматларни сотишдан олган тушумлар билан фирманинг бошқа фир-малардан ресурслар (материаллар, ярим фабрикатлар) сотиб олиш учун қилган харажатлари айирмаси тарзида аниқланади. Қўшилган қиймат — ишлаб чиқаришнинг пировард натижасидир. Мазмунан Қўшилган қиймат ишлаб чиқарилган ёки яратилган товар ва хизматлар нархининг бир қисми сифатида гавдаланади
Iqtisodiyot tomonidan ishlab chiqarilgan barcha mahsulotlar yakuniy va oraliq mahsulotlarga bo'linadi. Yakuniy mahsulotlar - bu oxirgi iste'molga ketadigan va keyinchalik sanoatda qayta ishlash yoki qayta sotish uchun mo'ljallanmagan mahsulotlar. Oraliq mahsulotlar keyingi ishlab chiqarish jarayoniga yoki qayta sotishga o'tadi. Qoida tariqasida, oraliq mahsulotlarga xom ashyo, materiallar, yarim tayyor mahsulotlar va boshqalar kiradi. Biroq, foydalanish usuliga qarab, bir xil mahsulot ham oraliq mahsulot, ham yakuniy mahsulot bo'lishi mumkin