Якуний назорат 5-variant

Qurilmaning tuzilishi va ishlashi

Qurilma asosan ampermetr, voltmeter, yorug’lik manbai, avtotransformator, tok manbai va yordamchi aslahalardan tashkil topgan. Qurilma tok manbaiga ulangandan so’ng elektr lampa sho’lalanadi. Bunda o’lchov asboblaridan ampermetr va voltmetr ma’lum qiymatlarni ko’rsatadi. Ishni turli kattalikdagi kuchlanishlarda bajarish uchun avtotransformator elektr tarmog’iga ulanadi va zarur bo’lgan kuchlanish tanlanadi.



Ishni bajarish tartibi:
1. Tajriba ishining yo’riqnomasini o’qib o’rganing va elektr toki bilan ishlashning texnika xavfsizligi qoidalarini takrorlang.
2. Uitston o’lchash ko’prigi yordamida elktr lampa cho’g’lanma tolasi qarshiligi (R₀)ning xona temperaturasidagi qiymatini o’lchang.
3. Tolaning uy haroratidagi qarshiligini (R_uy) bilgan holda, uning 0°S haroratdagi qarshiligi quyidagicha topiladi:

formuladan tolaning cho`g`lanish harorati aniqlanadi.

4. Elektr lampaga berilayotgan kuchlanishni 100 dan to 200 voltgacha 20 V dan o’zgartirib borgan holda lampadagi tok kuchi va kuchlanishni o’lchang.

5. Har bir o’lchash uchun lampa cho’g’lanma tolasining R₁ qarshiligi qiymatini va lampa nurlanishining W quvvatini hisoblang.
6. Har bir juft T va W uchun W/ T ⁴ nisbatni toping. O’lchashlar va hisoblash natijalarini quyidagi jadvalga kiriting.
1-jadval

U(V)	I	R0	Rt	T	T ^4	W	W/ T ^4
100
120
140

7. W/ T ⁴ nisbatning olingan qiymatlarini taqqoslab, cho’g’lanma lampa nurlanish qonuniyatining absolut qora jism nurlanish qonuniga qanchalik mos kelishini ko’rsating.
Nazorat savollari.
1.Issiqlik nurlanishi deb nimaga aytiladi.
2.Jismning nurlanish qobiliyati va nurlanish energiyasi deb nimaga aytiladi?
3. Nurlanishning yana qanday turlarni bilasiz?
4. Absolyut qora jism deb nimaga aytiladi ?
5. Absolyut qora jismning nurlanish qonunini keltiring.
6. Vinning siljish qonunini tushuntiring?