Xurramov Qudrat Kabinet kutubxonasi va bibliografik ishi

Xurramov Qudrat 
qidirish jarayonida mavzuli ro‘yxatlar, kartotekalar tuzadilar, bibliografik 
ma’lumotlar bazasini yaratadilar. Keyinchalik ular negizida mavzuli to‘plamlar, 
daydjestlar, faktografik ma’lumotlar, tahliliy sharhlar yaratadilar va iste’molchilarga 
xizmat ko‘rsatish jarayonida foydalanadilar. 
Jamiyatda to‘laqonli axborot resurslarini yaratishga mo‘ljallangan 
adabiyotlarni aniqlash imkoniyati iste’molchilarga elektron shaklda bibliografik 
qidirishni taqdim etish bilan yaratiladi. Bu esa hujjatlar mazmunini tasvirlashning 
ko‘p qirraliligini ta’minlaydi: to‘ldirish, iste’molchilar so‘rog‘i bo‘yicha 
shakllanadigan individual ma’lumotlar bazasini faollashtirish, axborotni ish yoki 
yashash joyiga yetkazish. Òexnologik tarmoqlardan foydalanishda hududiy jihatdan 
imkoni bo‘lmagan va uzoq hududlarda istiqomat qiladigan kitobxonlarga elektron 
pochta orqali yoki chat texnologiya orqali xizmat ko‘rsatish imkonini beradi. 
Maxsus dasturiy ta’minotga asoslangan chat xizmat ko‘rsatish iste’molchi-
bibliograf ikkiyoqlama ta’sirga yo‘naltirilgan bibliografik punktda iste’molchilarga 
xizmat ko‘rsatishga o‘xshaydi. Kitobxon-bibliograf muloqoti bo‘lmagan paytda 
mustaqil avtomatlashgan qidiruvni olib borish uchun so‘roqlarning ma’lumotlar 
bazasini kitobxonlarga tavsiya etish ham yo‘lga qo‘yilmoqda. 
Elektron ma’lumot xizmati ko‘rsatish boshlanishida so‘roqlar epizodik yoki 
tartibsiz bajarilgan bo‘lsa, hozirgi paytda hamma xorijiy kutubxonalarning veb 
saytlarida „...dan so‘ra“ nomi bilan sahifa ochilgan. Uchinchi bir tendensiyaga 
bibliografik xizmat ko‘rsatishning murakkablashuv jarayonida axborot faoliyatini 
ma’naviylashtirish kiradi. Bu tendensiya kunlik va kelgusi xizmat ko‘rsatish 
jarayonida turlicha shaklda namoyon bo‘ladi. Bir martalik bibliografik 
ma’lumotlarni bajarishda hujjatlarni kompleks, muammoli aks ettirish, uni sifatli 
tanlash, xabarlar matnining mazmunini ochib berish va qaysidir muammoning holati 
haqida tasavvur beruvchi umumlashma ma’lumotni taqdim etishga qaratiladi. 
Adabiyotlarning retrospektiv ko‘rsatkichlari yoki ma’lumotlar bazasini yaratish 
imkoniyati tadqiqotlar va kashfiyotlarning yangi yo‘nalishlari yuzaga kelganda 
bo‘ladi. Muammoli mahsulotlarni tayyorlashning o‘ziga xos xususiyati axborotni 
to‘plashning chegarasini belgilashda, turli-tuman manbalarning keng doirasini jalb 

---