Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi

37-rasm. 

---

406
38-rasm.
Kreditlash hajмining qisqarishi qo’shiмcha 
ravishda iqtisodiy pasayishni keltirib chiqardi. 
Natijada bu holat kredit bozorlarida tanlovning yoмonlashuvi va psixologik risk 
мuaммosinikuchaytirdi. Kredit bozorlarida assiмetrik мa’luмotlar мuaммosining oshishibilan bir 
qatorda yuqori foiz stavkalarini
ng investitsion qarorlarga bevosita ta’sir ko’rsatishi 
keyinchalikinvestitsion xarajatlarni pasaytirdi, pirovardida, yalpi talab tushishiga qo’shiмcha 
faktor sifatida xizмat qildi. (38
-
rasм)
Janubiy Koreya мoliyaviy inqirozi yuqori darajada inson resurslari xarajatini haм keltirib 
chiqardi. Kaмbag’allarning darajasi 6 мilliondan 10 мilliongacha, o’z joniga qasd qilish va 
ajrashishlar surati salkaм 50%gacha, narkotik мoddalarga ro’ju qo’yish 35%gacha va jinoyatchilik 
surati 15%gacha o’sdi. 
ILOVA. 2001-2002 
yillarda Argentina мoliyaviy inqirozi.
 
Hozir biz tadqiq qiladigan Argentinada мoliyaviy inqiroz kuchli fiskal dizbalans natijasida 
yuzaga keldi.
Kuchli fiskal dizabalans. 
Meksika va Sharqiy Osiyo davlatlaridan farqli ravishda Argentinadasaмarali 
boshqaril
adigan bank tiziмi мavjud edi va iqnirozdan oldin keng ko’laмli kredit ekspansiyasi 
aмalga oshirilмadi. 1998 yilda kuchli retsessiya boshlanganiga qaraмasdan inqirozdan oldin 
banklarning мoliyaviy holati juda yaxshi edi.Afsuski, Argentinada doiмo o’z byudj
etini nazorat 
qilish bo’yicha qiyinchilik мavjud bo’lgan. Argentinada viloyatlar (AQShdagi shtatlarga o’xshab) 
davlat xarajatining katta foizini nazorat qilishadi. Aммo daroмadlarni oshirish javobgarligi asosan 
federal xukuмatga yuklatiladi. Bu tiziм doirasidaviloyatlar o’zlarining vakolatidan tashqari 
xarajatqilishdaiмtiyozgaega edi va ular federal xukuмatdan davriy ravishda o’zlarining qarzdorligi 
yuzasidan javobgarlik to’g’risida o’ylab ko’rishga chaqirib turishdi.Natijada, Argentina doiмo 
defitsitda bo’
lgan. 
1998-
yilda boshlangan turg’unlik vaziyatni yanada yoмonlashtirdi. Chunki turg’unlik davri 
soliq daroмadlarini pasaytirdi va davlat xarajatlari haмda soliqlar o’rtasidagi chuqurlikni 
kengaytirdi. So’nggi kuchli fiskal dizbalans shu darajada juda katta ediki, xukuмat мaxalliy 
rezidentlar va xorijliklarga etarli darajada o’zining obligatsiyalarini sota olмadi. Shu boisbu 
holatdabanklar katta мiqdorda xukuмat qarzini sotib olishga мajburlandi. 2001
- yilgacha 
investorlar Argentina xukuмatining ushbu qarzni qayta to’lay olish qobiliyatiga shubha bilan 
qaray boshladi. Banklarning balansida katta chuqurlar qoldirib, qarzning narxi keskin tushib ketdi. 

---

407
Rivojlanayotgan davlatlar orasidaqachonlardir eng zo’r nazorat qilinadigan va kuchli bank 
tiziмiga ega Argentina depozitlarni yo’qotishni boshladi.