Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi

1.
 
Pul tizimining barqarorligi va elastikligi prinsipi. Pul tizimining barqarorligi deganda 
pulning barcha funksiyalarini to’liq bajarilishini ta’minlash tushuniladi. Pul tizimining elastikligi 
deganda pul ti
zimining iqtisodiyotning pul mablag’lariga bo’lgan talabini o’zgarishiga o’z vaqtida 
javob bera olishiga aytiladi.
2.
 
Muomalaga chiqarilgan pullarning ta’minlanganlik prin
sipi. XX asrning 70-yillariga 
qadar muomalaga chiqarilgan naqd pullar oltin bilan ta’mi
nlanar edi. Muomaladagi har bir AQSh 
dollari 1$=0.88 gramm sof oltin asosiga ega edi. 1 unsiya = 35$ bahoda almashtirib berdi. 1 
unsiya = 31.1 gramm sof oltinga teng. Milliy valyutaning oltin bilan ta’minlanishi baho masshtabi 
deb ataladi. 1976-1978 yilla
rda bo’lib o’tgan Yamayka jahon valyuta tizimida oltinni 
demonitizatsiya qilish tugatildi. Bu oltindan to’lov vositasi sifatida foydalanishni ta’qiqlash. 
Natijada baho masshtabi dunyo mamlakatlarida bekor bo’ldi, eng oxirgi davlat Shvetsariya baho 
masshtabini 2011-yilda bekor qildi. Hozirgi davrda muomalga chiqarilayotgan pullar Markaziy 
bankning aktivlari bilan ta’minlanadi. 
3.
 
Pul aylanmasini rejalashtirish va prognoz qilish prinsipi. 
4.
 
Pul aylanmasini nazorat qilish prinsipi
Pul tizimlari XVI-XVII asrlarda ishlab chiqarish kapitalistik usulining yuzaga kelishi va 
qaror topishi munosabati bilan shakllangan, biroq shunday bo’lsa ham, uning ayrim elementlari 
bundan ancha oldin paydo bo’lgan. Tovar
-pul munosabatlari va ishlab chiqarishning kapitalistik 
usuli riv
ojlanishi bilan pul tizimida sezilarli o’zgarishlar yuz beradi. 
Pul tizimi turlari pul qanday shaklda amal qilishiga bog’liq, ya’ni umumiy ekvivalent 
- tovar 
sifatida yoki qiymat belgisi sifatida bo’lishiga qarab quyidagicha pul tizimlar mavjud bo’lgan. 
1. Metall pul muomalasi tizimlari.
2. Q
og’oz va kredit pullar muomalasi tizimlari. 
Birinchi tizimda metall pul bevosita muomalada bo’ladi va pulning barcha funk
siyalarini 
bajaradi, kredit pullar esa metallga almashinishi mumkin;
Kredit va qog’oz pullar 
muomalaga kiritilishi 
bilan qog’oz pullar muomalasi tizimi yuzaga 
kelgan.
Mamlakatda umumiy ekvivalent sifatida qabul qilingan metallga va pul muomalasi bazasiga 
qarab pul tizimi bimetalizm va monometalizm pul tizimlariga bo’linadi.