Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi

 
 
 
8-rasm. 
To’lov topshiriqnomalari bo’yicha hisob
-kitoblardagi hujjatlar aylanishi
48
.
Yuqorida keltirilgan rasmga quyidagicha tavsif beramiz: 
1. Eng avvalo mol jo’natuvchi va mol oluvchi korxonalar o’rtasida xo’jalik shartnomasi 
tuziladi. 
2. Shartnomaga asosan mol jo’natuvchi korxona mol oluvchi korxonaga maqsulot jo’natadi.
3. Mol oluvchi korxona olgan maqsulotga pul o’tkazish uchun to’lov topshiriqi 
rasmiylashtirib 
o’ziga xizmat ko’rsatuvchi bankka topshiradi. 
4. Bank xodimi tomonidan to’lov topshiriqi asosida mol oluvchi korxona hisobvarag’idan 
pul chegiriladi. 
5. Hisob-
kitob markazi orqali elektron to’lov mol sotuvchi korxona bankiga jo’natiladi.
6. Kelib tushgan 
elektron to’lov mol sotuvchi korxona bankida mol sotuvchi korxona 
hisobvarag’iga o’tkaziladi.
7. Elektron to’lov topshiriqining bir nusxasi to’langan hujjatlar
sifatida mol sotuvchi korxonaga beriladi. 
Hozirgi kunda respublikamizda banklar orqali o’tkazilayotgan barcha to’lovlarning 
45-50 
foizi to’lov topshiriqnomalari yordamida amalga oshirilmoqda, bu uning afzalliklari bilan 
bog’liqdir.
Bu afzalliklar quyidagilardan iboratdir: 
-
birinchidan, hujjatlar aylanishining oddiyligi va tezligi, ya’ni hisob
- kitoblarni amalga 
oshirishning texnik jixatdan kulayligi. Bu esa o’z navbatida xo’jalik yurituvchi sub’ektlar va bank 
xodimlarining mexnat sarfini kamaytiradi; 
48
O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki ma’lumotlari asosida tuzildi
Hisob kitob 
markazi (5) 
To’lovchi 
(mol 
oluvchi) 
To’lovchining 
banki (4) 
Pul oluvchining 
banki(6) 
Pul oluvchi (mol 
sotuvchi) 
1