Xudayberdiyeva Mohidil Baxriddin qizi

8.  Rivojlanishning  yaqin  zonasiga  yo’nalganlik  prinsipi.

  Agar  o’quvchi 

berilgan  topshiriqni  bajarishga  qiynalsa,  uni  o’quvchi  imkoniyatiga  moslab 

---

29 

 

 

soddalashtirish  lozim.  Agar  o’quvchi  o’zining  qandaydir  bir  kamchiligini  hozir 

tuzatish  imkoniga  ega  bo’lsa,  unga  tanbeh  berishning  hojati  yo’q.  Bu  uning 

rivojlanishiga  ta`sir  ko’rsatmaydi.  Ta`sir  ko’rsatsa  ham  te`skari  ta`sir  ko’rsatadi: 

atrofdagilarga nisbatan alamzadalik kayfiyatini paydo qiladi. 

9.O’qituvchi  va  o’quvchilarni  yagona  maqsad  yo’lida  birlashtirish 

printsipi.

  Prinsiplar,  maqsadlar,  texnologiyalar  o’quvchilarni  bog’lab  qo’ymasligi 

kerak, aksincha, ularga hayotda faol bo’lishlariga yordam berishi kerak. Iloji boricha 

o’quv jarayonini takomillashtirish uchun ko’proq munozara, aqliy hujum usullaridan 

foydalanish  kerak.  O’quv  jarayoni  texnologiyalari  o’quvchi  va  o’qituvchilarga 

bog’lab  qo’yilmasligi,  balki  uning  birgalikda  faoliyati  mahsuli  bo’lish  maqsadga 

muvofiqdir. 

Amerika maktablarida shunday yondashuvlardan biri koalitsiya deb nomlanadi. 

Koalitsiya  bu o’quvchi va o’qituvchilarning bir hamjamiyatga  birlashishlaridir.  Ular 

maktabda  birgalikda  yashaydilar:  Alohida  bir  o’quvchining  yutug’i  barcha 

o’quvchilarning  yutug’iga  aylanadi.  Bir  bolaning  muammosi  hammaning 

muammosiga aylanadi. 

Ta`lim jarayonida turli texnologiyalardan foydalanish uchun, albatta, yuqorida 

sanab o’tilgan prinsiplarga amal qilinmasa, samarali natijalarga erishib bo’lmaydi.