Xromasoma abberatsiyalari yoki qayta tuzulishi


Genetik nasl kasalliklarning turlari



Download 395 Kb.
bet5/6
Sana21.01.2022
Hajmi395 Kb.
#394465
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Xromasoma

Genetik nasl kasalliklarning turlari.

  • Genetik nasl kasalliklar ikki guruhga bo`linadi:
  • Birinchi guruh - monogen nasl kasalliklari.Bularga quyidagi genetik nasl kasalliklar kiradi:
  • - galaktozemiya;
  • - fenilketonuriya;
  • - gemofiliya;
  • - Albinizm;
  • - Doltonizm va boshqalar.
  • Monogen nasl kasalliklarining belgilari bolaning chaqaloqlik davridayoq namoyon bo`ladi. Quyida galaktozemiya va fenilketonuriya monogen nasl kasallilari haqida tushuncha beriladi.
  • Galaktozemiya. Monogen nasl kasalligi bo`lib, ota yoki onaning mutatsiyaga uchragan (kasallangan) genini homilaga berilishi tufayli yuzaga keladi.
  • Kasallangan gen ona sutidagi laktoza (sut qandini) galaktozaga aylantirib, uni chaqaloq organizmida hazm bo`lishini ta`minlovchi fermentni sintez qilinishini (ishlab chiqarilishini) boshqarish xususiyatini yo`qotgan bo`ladi.
  • Natijada ona suti tarkibidagi laktoza (sut qandi) chaqaloq organizmida galaktoza qandiga aylanib, hazm bo`lishi o`rniga, u zaharli moddaga aylanadi. Bu modda chaqaloqni bosh miya to`qimasini, jigarini, ko`zini va boshqa hayotiy muhim to`qima-a`zolarini zaharlaydi.
  • Chaqaloqni ichi ketadi, qayd qiladi, qorni damlaydi, ozadi, kuchsizlanadi, jigari zaharlanishi tufayli ko`zining oq pardasi, terisi sarg`ayadi, ko`z gavhari xiralashib katarakta kasalligi yuzaga keladi, bosh miya to`qimasi zararlangani uchun chaqaloqda vaqt-vaqti bilan tirishish holati kuzatiladi.
  • Kasallik o`z vaqtida aniqlanib, chora ko`rilmasa, chaqaloq nobud bo`lishi mumkin.
  • Tibbiy yordam. 1.Chaqaloqqa ona suti va tarkibida laktoza (sut qandi) bo`lgan sut mahsulotlari berilmaydi.
  • 2.Chaqaloq tarkibida laktoza (sut qandi) saqlamaydigan maxsus tayyorlangan aralashmalar bilan sun`iy ovqatlantiriladi.
  • 3.Keyinchalik meva, sabzavot, go`sht va tuxum mahsulotlari bilan ovqatlantiriladi.
  • Fenilketonuriya. Monogen nasl kasalligi bo`lib, ota yoki onaning mutatsiyaga uchragan (kasallangan) genini homilaga berilishi tufayli yuzaga keladi.Kasallikni Felling ismli olim 1934 yilda aniqlagan.
  • Sutning oksili tarkibidagi fenilalanin aminokislotasini tirozin aminokislatasiga aylantirib, uni chaqaloq organizmida hazm bo`lishini ta`minlovchi fermentni sintez qiladigan gen mutatsiyaga uchragan bo`ladi.
  • Natijada chaqaloq organizmida ona sutidagi oqsil tarkibiga kirgan fenilalanin aminokislotasi hazm bo`lmaydi.U zaharli moddaga aylanadi.
  • Chaqaloqning bosh miya nerv hujayralari zaharlanadi.Unda tirirshish, qusish, ichining buzilishi holati kuzatiladi.Chaqaloq organizmida pigment almashinuvi buziladi. Shu bois, uning terisi oqaradi, sochi, kiprigi rangsizlanadi (oppoq bo`ladi), ko`zining oq pardasi ko`kish havorang tus oladi.Ko`rish qobiliyati pasayadi. O`z vaqtida kasallik sababi aniqlanib, chora ko`rilmasa, chaqaloq nobud bo`ladi.
  • Tibbiy yordam. 1.Chaqaloqni ona va boshqa sut mahsulotlari bilan ovqatlantirish to`xtatiladi.
  • 2. U tarkibida fenilalanin aminokislota bo`lmagan, maxsus tayyorlangan aralashma «Gipofinat» bilan ovqatlantiriladi.
  • 3.Shunigdek, sabzavot va meva suvlari beriladi.
  • Poligen nasl kasalliklariga quyidagilar kiradi:.
  • - qandli diabet;
  • - ateroskleroz;
  • - gipertoniya;
  • - glaykoma;
  • - shizofreniya va boshqalar.

Download 395 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish