Xromosoma aberratsiyasiga izoxromosomalar hodisasi kiradi. Ushbu tuzilmalar bitta xromosoma qo'lidan olingan 2 nusxada hosil bo'ladi. Isoxromosomalar sentromeralar bilan o'zaro bog'langan, shuning uchun elkalar bir-biriga nisbatan oynali "aks" sifatida ifodalanadi. Ma'lum darajada, izoxromosoma teskari aylangan ulkan takrorlanishdir. - Xromosoma aberratsiyasiga izoxromosomalar hodisasi kiradi. Ushbu tuzilmalar bitta xromosoma qo'lidan olingan 2 nusxada hosil bo'ladi. Isoxromosomalar sentromeralar bilan o'zaro bog'langan, shuning uchun elkalar bir-biriga nisbatan oynali "aks" sifatida ifodalanadi. Ma'lum darajada, izoxromosoma teskari aylangan ulkan takrorlanishdir.
- Ularning orasida kamida bittasi izoxromosoma bo'lgan 46 xromosomaga ega bo'lgan sub'ektlar monosomika deb ataladi, bu xromosoma qo'lida gen yo'qolishi natijasida yuzaga keladi. Agar izoxromosoma bemorda qo'shimcha strukturaviy birlik deb hisoblansa, u tetrasomik deb ataladi. Izoxromosmaning kattaligi to'g'ridan-to'g'ri genetik anormallik va muvozanat bilan bog'liq. U qanchalik kichik bo'lsa, homila omon qolish ehtimoli ko'proq. Beshinchi, sakkizinchi, o'n ikkinchi va o'n sakkizinchi xromosomalarning elkalarida izoxromosomalarning eng keng tarqalgan shakllanishi.
Nasl kasalliklarining material asosi xromasoma va genlar mutatsiyasi haqida tushuncha. - Nasl kasalliklarining material asosi xromasoma va genlar mutatsiyasi haqida tushuncha.
- Nasl (irsiy) kasalliklari haqida so`z yuritishdan avval, bu kasalliklarning material asosi bo`lgan xromasoma va genlar haqida tushunchaga ega bo`lish lozim.
- Odam organizmi barcha hujayra, to`qima, a`zolarining tuzilishi, shakli, funksiyasi, hayotiy jarayonlarining har bir odamga xos xususiyatlari, avloddan-avlodga (nasldan-naslga) xromasomalar va genlar orqali beriladi. Nasldan-naslga berilish (o`tish) qonunlarini genetika fani o`rganadi. Nasldan berilish xususiyatlarining material asosi xromasomalar va genlar hisoblanadi.
- Xromasomalar odam organizmining, shuningdek, barcha mavjudodlarning, hujayralari yadrosida joylashgan.Barcha hayvon, hashorat organizmining har bir turi uchun xromasomalarning o`ziga xos soni va shakli bo`ladi.
- Odam organizmining hamma somatik (tananing barcha to`qima va a`zolarining) hujayralari yadrosida 46 ta xromasoma bo`ladi.Har bir xromasoma tarkibida ko`plab genlar bo`ladi. Har qaysi xromasoma va gen odam tanasidagi ma`lum hujayra, to`qima, a`zolarning tuzilishi, shakli, funksiyasi, moddalar almashinuvi va barcha hayotiy jarayonlarini normal bo`lishini ta`minlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |