Xotirani rivojlantirish Reja Xotirani rivojlantirish usullari

Kechiktirilgan boshlang'ich maktab

Kechiktirilgan boshlang'ich maktabda bolalar o'z-o'zini boshqarish bilan shug'ullanadilar va o'zlarini majburlash qobiliyatini namoyish etadilar semantik xotira ishlashini boshqarish uchun eslab qolinadigan narsalar bo'yicha tuzilish. Misol uchun, agar bola maktabga sumkasini olib ketayotgan bo'lsa, u kunning har bir qismini bosib o'tishi va har bir narsasini o'ylab topishi kerak.^[52] Ushbu yoshdagi bolalar xotira strategiyalaridan foydalanishning afzalliklarini tushunishadi va agar o'rganish oldidan o'quv strategiyalari haqida o'ylash buyurilgan bo'lsa, qarash yoki nom berishdan ko'ra toifalash kabi strategiyalardan foydalanadilar.^[53]
Talaba uchun kuchli metakognitiv strategiya aks ettirish va tanqidiy fikrlash qobiliyatlarini mashq qilishdan iborat bo'ladi.^[55] Masalan, boladan qo'shiq yoki she'r yodlashni so'rashganda. o'qituvchi qo'shiq aytadi yoki ovoz chiqarib o'qiydi.^[55] Muayyan so'zlarning ma'nosini anglash va aloqani o'rnatish talabaning ongini shakllantiradi.^[55] Talaba mashq qilgandan so'ng, u qo'shiq yoki she'rga yanada tushunarli, mulohazali va muammoli echim bilan yondoshishi mumkin bo'ladi.^[55]

Erta o'spirinlik

Dastlabki o'spirinlik davrida bolalar mashqlarni takrorlashdan foydalanishni boshlaydilar, chunki ular oddiygina yodda tutilmaydi, balki chuqurroq qayta ishlanadi. Kabi xotira strategiyalaridan foydalanishni afzal ko'rishadi turkumlash oddiy mashq qilishdan ko'ra, ushbu strategiyalarni o'rganishdan oldin xotira strategiyalari haqida o'ylashga hojat qoldirmasdan qarash yoki nom berish va ulardan foydalanish.^[53]
Binobarin, bolaning miyasi doimo hayotga moslashishdan rivojlanishni boshdan kechirayotganini tan olish juda muhimdir.^[56] Bolalar dastlab kognitiv rivojlanishni kuchaytiradigan va rag'batlantiradigan muhit bo'lishi kerak.^[57] Shu bilan birga, mutanosib ravishda ham adabiyot mutanosibligi bilan bolaning aqli ajoyib mexanizm bo'lib, agar bolaga miya rivojlanishi uchun eng yaxshi parvarish va stimulyatsiya etarli darajada berilmagan bo'lsa.^[56] Bola dastlabki hayotida etkazilgan zararni qaytarishi va rivojlanishi uchun imkoniyatga ega bo'lishi mumkin.^[56]

Fanda xotiraning tabiiy imkoniyatlari uch qismga bo‘lib o‘rganiladi. Bular taassurot, qaytarish va assotsiatsiyalar.

1. Taassurotga ko‘rish va eshitish orqali ega bo‘linadi. Insondagi ko‘rish hissi boshqa hissiy a’zolarga nisbatan kuchliroq sanaladi. Chunki ko‘zdan miyaga boradigan nervlar quloq nervlariga nisbatan 20 marta qalinroq.
Masalan, Mark Tven sahnada o‘ynashi kerak bo‘lgan rolni qaydlar yordamida yaxshi eslab qola olmagach, rasmlar bilan ishlagan va bu qiyinchiliklarni osonlikcha yengib o‘tolgan ekan.
2. Qaytarish. Qadimda ko‘pchilik olimlar kichik yoshligidayoq butun boshli kitoblarni aynan qaytarish orqali yod olishgan.
3. Assotsiatsiya - o‘xshashlik. Biror faktni boshqa narsa bilan qiyoslash orqali eslab qolish. Misol uchun tanishingizning telefon raqamini uy nomeringiz, tug‘ilgan yilingiz yoki kundalik yuradigan avtobusingiz raqami bilan qiyoslab, assotsiatsiya qilishingiz mumkin.