Xorijiy mamlakatlarda davlat shakllarining asosiy

Liberal rejim. Demokratik rejimning eng zamonaviy shakllaridan biri liberal-demokratik rejim hisoblanadi. Bunda davlat hokimiyati saylovlar yo’li bilan shakllantiriladi, hokimiyatning taqsimlanishi amal qiladi hamda shaxs bilan davlat o’rtasidagi nisbatda ustuvorlik shaxs tomonida bo’ladi. Liberal rejimning o’ziga xos xususiyati shundaki, inson o’z mulki, huquq va erkinliklariga ega bo’ladi, iqtisodiy jihatdan mustaqil, siyosiy erkin harakat qiladi hamda so’z, fikr almashish va mulk shakllari erkinligi e’lon qilinadi. U ko’pchilik mamlakatlarda mavjud. Uning ahamiyati shu qadar kuchliki, ko’pchilik olimlar uni hokimiyatni amalga oshirish rejimi emas, balki jamiyat taraqqiyotining muayyan bosqichida sivilizasiyaning yashash sharti deb hisoblashmoqda.

Bunday jamiyatda, davlat hokimiyati saylovlar yo’li bilanshakllantiriladi. Davlat boshqaruvini amalga oshirish hokimiyatni taqsimlash tamoyili asosida yo’lga qo’yiladi. Davlat boshqaruvida markazdan qochirish tamoyilidan foydalaniladi, ya’ni markaz mahalliy organlar hal eta olmaydigan muammolarni yechishni o’z zimmasiga oladi. Liberal-demokratik rejim, davlat (siyosiy) rejimi bo’lgan jamiyat, fuqarolik jamiyati deb ataladi.

Biroq buni ham ortiqcha ideallashtirish mumkin emas. Burejimda aholi daromadlarining, ular turmush darajasining keskin tabaqalanishi ro’y beradi, fuqarolarning boshlang’ich imkoniyatlari bir-birlaridan katta farq qiladi, ularning ijtimoiy himoyasida muammolar bo’ladi, faqat o’zinigina o’ylash (individualizm) rivojlanib ketishi mumkin.