Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI 
–
8/2020
29
урғочилари тухумларини тўғридан тўғри сувга қўядилар. Личинкалар сувда ўсимликларга 
бой муҳитда яшайдилар. Личинкаларнинг ривожланиш даври икки йил (4
-
расм).
Ареали.
Марказий Европа, Кавказ, Ўрта Осиё ва Жанубий Сибирда тарқалган.
Ҳаёт цикли.
Orthetrum cancellatum
кўллар яқинида яшайди. Уларни май ойидан 
бошлаб то кеч кузгача турли хил сув ҳавзаларида
-
катта кўллардан тортиб кичик ҳовузлар ва 
каналларда учратиш мумкин. Улар ҳавода турли хил ҳашаротларни тутиб озиқланади. Баъзан 
уларни ерга қўнган ҳолатда ҳам учратиш мумкин. Урчиш пайтида урғочилари тухумларини 
тўғридан тўғри сувга қўядилар. Личинкалар сувда ўсимликларга бой муҳитда яшайдилар. 
Личинкаларнинг ривожланиш даври икки йил.
Хоразм вилоятининг баъзи ҳудудларида учиб юрган вақтида учради. Асосан сув 
ҳавзалари яқинида, кўпайиш вақтида кузатилди ва материаллар йиғилди. Кўп сонда 
учратилди. 
3. Orthetrum sabina Drury, 1770 
Туркум:
Odonáta
Оила:
Libellulidae
Авлод:
Orthetrum 
 
 
 
Тур:
Orthetrum sabina 
Морфологияси.
Жанубий Осиё тўғри қоринли ниначиси
(
Orthetrum sabina). 
Эркак ва 
урғочилари ташқи кўринишидан жуда ўхшаш бўладилар. Танасининг қанотлари билан 
узунлиги 30
-
36 мм ни ташкил этади. Боши катта фасеткали кўзи билан яшил
-
сарғиш рангда. 
Кўкрак қисми яшил
-
сарғиш бўлиб қора чизиқлардан иборат. Қанотлари шаффоф. Оёқлари 
қора рангда (5
-
расм).
5-
расм. 
Orthetrum sabina
♀
Ареали.
Кўп сонли тур бўлиб, Австралия, Шимолий Африка ва Евроосиёда тарқалган. 
Хусусан бу тур Ҳиндистон бўйлаб, денгиз сатҳидан 2000 метр баландликгача бўлган 
ҳудудларда кенг тарқалган. 
Хоразм вилоятининг Қўшкўпир туманида, кўл бўйида, қамишзорларга яқин жойларда 
кўп сонда учиб юрган вақтида учради. Материаллар йиғилди.