XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI
–
9/2020
103
t
–
бир ўрин (жой)дан бир мижознинг ўртача фойдаланиш давомийлиги (ўртача миқдор
12 кунни ташкил этади);
0,9
–
бронлаш тизимидан фойдаланишнинг максимал самарали кўрсаткичи (ўртача 10%
йўқотишни ҳисобга олган ҳолда
).
Q
max2011
=P
2011
*(360/t)*0,9=17000*(360/12)*0,9=459000 киши
Расмий статистика маълумотларига кўра, 2011 йилда рекреация объектларида
кўрсатилган хизматлардан жами 255096 киши фойдаланган. Ҳисоб
-
китобларга кўра,
бронлаш тизими тўлиқ жорий этилган биз таклиф этаётган тизимда бир йилда рекреацион
хизматлардан 459000 киши фойдаланиш имкониятига эга бўлади.
2019 йилга келиб таклиф этилаётган тизим мақсадли кўрсаткичига нисбатан
ўринлардан фойдаланиш самарадорлиги 60,5% ни ташкил этган. Агар рекреация
муассасалари томонидан бронлаш тизими (уланган ёки уланмаган бронлаш тизими) жорий
этиладиган бўлса, уларнинг умумий тушуми ҳажми ўртача 40% гача ортишига эришиши
мумкин.
Ҳозирги
даврда юқорида таклиф этилаётган бронлаш тизими дунёнинг ривожланган
мамлакатларида фаолият кўрсатаётган рекреацион хизматлар йўналишидаги муассасаларда
кенг қўлланилиб келинмоқда ва бу асосан икки хил усулда йўлга қўйилган. Улар:
1.
Глобал резервлаш тизими орқали. Бугунги кунда дунё миқёсида 4 та йирик
резервлаш тизимлари (Global Distributio
n Systems
–
GDS) -
Amadeus, Galileo, Sabre ва
Worldspan резервлаш тизимлари фаолият кўрсатиб келмоқда. Дунё бўйича 400 мингдан
ортиқ туристик агентликлар ушбу тизимлар хизматидан фойдаланиб келмоқда.
Бу тизимлар хизматидан фойдаланишнинг ўзига яраша ижобий
ҳамда салбий
томонлари мавжуд. Глобал резерв тизимидан фойдаланишнинг ижобий томонлари муайян
хизматлардан фойдаланиш учун маълумотлар базаси билан танишувчи мижозлар
ушбу
хизматларни таклиф этувчи тўғрисидаги тўлиқ маълумотга эга бўлади. Глобал резерв
тизимида корхона тўғрисидаги тўлиқ маълумотлар (хизмат турлари, нархлар, қўшимча
хизматлар, манзил ва ҳоказолар) мавжуд бўлиб, бу маълумотлар истеъмолчиларга бошқа
маълумотларни кўриш жараёнида ҳам тақдим этилади [12, 13].
2.
Интернет
-
серверлар ёрдамида резервлаш тизими орқали. Интернет
-
серверлар
ёрдамида резервлаш тизимининг устун томонлари
-
Интернет тармоғининг имкониятлари
GDS билангина чегараланиб қолмаган.
Интернетдан фойдаланишда эришиладиган асосий устунлик қамраб олинадиган
мижозлар доирасининг кенглиги
(ер юзи аҳолисининг 100 млн.дан кўпроғи) ва устама
харажатларининг GDS га қараганда арзонроқ эканлигидадир [14].
Интернет
-
серверлар ёрдамида резервлаш тизимининг салбий томонлари
-
муайян веб
-
саҳифа ташкил этилганидан кейин у ҳақда деярли ҳеч ким хабар топмайди. Интернетнинг
исталган фойдаланувчиси ўзига санаторий танламоқчи бўлганида юқорида зикр этилган
саҳифани топиши учун уни турли ахборот қидириш тизимлари, маълумотномалар,
каталогларда рўйхатдан ўтказиш бўйича узоқ ва машаққатли иш олиб бориш, баннерли
рекламага катта маблағлар сарфлаш ва бошқа шунга ўхшаш саъй
-
ҳаракатлар талаб этилади.
Рекреация
фаолиятидан
фойдаланиш
даражасини
ошириш,
реал
талабни
шакллантириш ва унинг ҳажмини ошириш рекреация хизматлари кўрсатувчи корхоналар
томонидан мавжуд максимал қувватни тўлиқ ишга тушириш ҳамда шу асосда
кўрсатиладиган хизматлардан олинадиган даромадларни оширишга йўналтирилган
ташкилий
-
бошқарув тадбирларини амалга оширилишига боғлиқ.
Do'stlaringiz bilan baham: