Xonandalikda shtrixlar talaffuz va artikulatsiya ovoz mellizimlari

Artikulyatsiya va talaffuz o'rtasidagi farq nima?
• Artikulyatsiyani xulosa qilish uchun tovush chiqarish uchun nutq organlari ishlatiladi. Talaffuz - bu so'zni gapirish paytida qanday talaffuz qilish kerak.
• Demak, bu ikkalasining asosiy farqi shundaki, talaffuzda diqqat so'zga va u aytilishi kerakligiga qaratiladi.
• Artikulyatsiyada u so'zning qanday ovoz berishiga unchalik e'tibor bermaydi, lekin individual ovoz ishlab chiqarish bilan shug'ullanadi.

Xulosa
Musiqa san’ati insonni axloqiy, madaniy-ma’rifiy tarbiyalshda muhim vosita hisoblanadi. Shu bois, hamma davr va jamiyatda musiqa san’ati va uning taraqqiyotiga katta e’tibor berib kelingan.
O’zbek musiqa madaniyati qadimiy va boy merosga ega. Uning mazmunida xalqimizning milliy ruhiyati hayoti oliy insoniy faoliyatlari, badiiy ma’naviyati istiqlol va mustaqillik uchun kurashi, orzu umidalri aks etadi. Musiqa ta’lim tarbiyasining maqsadi yosh avlodni, maktab o’quvchilarini, milliy musiqa merosimizga vorislik qila oladigan, umumbashariy musiqa boyligini idrok eta oladigan madaniyatli inson darajasida voyaga yetkazib tarbiyalshdan iboratdir. Buning uchun o’quvchilar musiqa san’atini butun nafosati, go’zalligi bilan o’rganishalri, uni badiiy idrok etish, jamoaviy tarzda kuylash, raqs tushish va ijodkorlik malakalarini egallashlarida musiqa madaniyati mashg’ulotlarida keng foydalanish talab etiladi. O’quvchilarning musiqiy iqtidorini rivojlantirish, musiqa san'atiga mehr-ishtiyoqini oshirish, musiqadan zarur bilim va amaliy malakalar doiarasini tarkib toptirish ularning musiqa haqidagi bilimlarini kengaytirishda jumladan opera asarlarini tahlil eta olish mazmuni-mohiyatini to’g’ri tushinish kabilarni amalga oshirish ustoz-o’qituvchidan katta mahorat, samarali uslublardan foydalanishni taqozo etadi. Musiqa sabog’iga badiiy axloqiy “Shuni unutmasligimiz lozimki, kelajagimiz poydevori bilim dargohlaridan yaratiladi. Boshqacha aytganda, xalqaimizning ertangi kuni qanday bo’lishi farzandlarimizning bugun qanday ta’lim va tarbiya olishiga bog’liq”.(I.Karimov”Yuksak ma’naviyat- yengilmas kuch” 61-bet).
O’quvchilarda vokal va zamonaviy qo`shiqlarni o‘ragatish uslublarini maktabda tajribada tadqiq qilish jarayonida quyidagi xulosalarga keldik
1. Vokal va zamonaviy qo`shiqlarni tarbiyaviy imkoniyatlaridan foydalanish ma'naviy barkamol insonni shakllantirishda muhim omil bo’lib xizmat qiladi.
2.Bolalar zamonaviy qo`shiqlaridan namunalar kuylash jarayonida o’quvchilar qo’shiq matnida mazmun moqiyatini go’zallikka yanada oshno bo’lishni, xullas insoniylikka xos barcha ijobiy fazilatlarni o’zida mujassamlashtira boradi.
3. Vokal janrining qamrovi ancha kеngdir, uning tarbiyaviy imkoniyatlari insonni ma'naviy jihatdan kamol topishida muhim o’rin tutadi va yaxshi samaralar bеradi.
4.Tinglangan vokal asarlari tinglovchi tomoshabin va o‘quvchilarning badiiy estеtik tafakkurini shakllantirshga yordam bеradi.
5.Opera asarlarini o‘rganish orqali bolalarning estetik madaniyati rivojlanadi. Yosh avlodning musiqa madaniyatini shakllantirish va rivojlantirishda opera san’atini o‘rganish muhim o‘rin egallaydi.
Mustaqil rivojlanish davrida xalqimiz o‘z oldiga qo‘ygan buyuk maqsadlarining ushalishini ta’minlovchi eng ishonchli yo‘llaridan biri: bu – ta’lin va tarbiya, yosh avlodni har tomonlama kamol toptirish ma’naviy va ma'rifiy rivojlanishini eng yuksak darajaga ko’tarishdir. Bu ulkan vazifalarni bajarishda “Musiqa madaniyati” mashg‘ulotlaridan unumli foydalanish, musiqaning ta’sirchan vositalarini ishga solish kerak. Bugungi kunda amalga oshirilayotgan tub yangilanishlar yangi shart-sharoitlar o‘qituvchining mehnat faoliyatiga salbiy-pedagogik tayyorgarligiga ham talablar qo‘ymoqda. Ilgari fan o‘qituvchisi asosiy e’tiborni o‘z predmeti bo‘yicha ta’lim metodlarini takomillashtirishga qaratgan bo‘lsa, bugun ta’lim jarayonuda o‘quvchilarning tarbiyasini va rivojlanishini umumlashtirgan holda olib borish talab etiladi chunki musiqa sa’ati bugumgi kunda yoshlarimizga yetuk ma'naviyat ruhida kamol topishida boshqa san’at turlariga qaraganda kuchliroq ta’sir etmoqda.
Xullas komil insonni tarbiyalashda biz ustoz o‘qituvchilar birdek harakat qilishimiz, barcha imkoniyatlardan samarali foydalanishimiz lozim.