Xitoy tili tarixi

Etnolingvistika. Til bilan ma’lum bir millat, elat, xalq  o‘rtasidagi munosabatlarni, tilning 

faoliyati va taraqqiyotida lingvistik va etnik omillarning o‘zaro ta’sirini o‘rganuvchi fan. 

O‘zlashma so‘z. O‘zga tildan qabul qilingan so‘z.  

O‘zlashtirish. O‘zaro ta’sir, aloqa natijasida bir til unsurlarining boshqa bir tilga o‘tishi. 

 

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

MUALLIF HAQIDA MA’LUMOT 

 

 

Nosirova Saodat Abdullaevna – 30.04.1978. O‘zbek. 

1995 yil Buxoro davlat universitetining roman – german tillari fakulteti ingliz filologiyasida 

tahsil olgan; 

1996-1999 y. XXRning Pekin ikkinchi chet tillar instituti xitoy filologiyasining bakalavriatura 

bosqichida tahsil olgan; 

2001 y. Toshkent davlat sharqshunoslik institutining bakalavriatura yo‘nalishi xitoy filologiyasi 

fakulteti (kunduzgi)ni tugatgan. 

2003 yil Toshkent davlat sharqshunoslik institutining magistratura yo‘nalishi lingvistika 

(kunduzgi)ni tugatgan. 

2006 yil Toshkent davlat sharqshunoslik institutining aspirantura (10-02-22 – Osiyo, Afrika, 

Amerika va Avstraliya tub xalqlari tillari) yo‘nalishi (kunduzgi)ni tugatgan. 

2000-2004 y. O‘zbekiston davlat teleradiokompaniyasining “Osiyo” bosh boshqarmasining 

xorijiy davlatlarga eshittirishlar bo‘limida xitoy tili suxondoni vazifasida ishlagan; 

2003 yildan to hozirgi kunga qadar Toshkent davlat sharqshunoslik institutining xitoy 

filologiyasi kafedrasida ishlaydi. Kafedra mudiri (2010 yil). USh va JOT fakulteti dekani (2012 

y.) 

Filologiya fanlari nomzodi (2008 yil). 

Katta o‘qituvchi (2008 yil). 

Nomzodlik dissertatsiyasi:  “Hozirgi zamon xitoy tili diplomatik terminologiyasining leksik – 

semantik va struktur tahlili”. (10.02.22.) 

Ilmiy faoliyat yo‘nalishi: tilshunoslik (xitoy tili). 

Ilmiy-uslubiy ishlari: 

•  Uslubiy –qo‘llanma: 

1. O‘zbekcha-xitoycha-ruscha diplomatik terminlar lug‘ati. // XXR, Xeylongdzyang 

nashriyoti. 2004 yil. 328 bet. 

2. O‘zbekcha-xitoycha so‘zlashgich. // Alisher Navoyi nomidagi O‘zbekiston milliy 

kutubxonasi nashriyoti. Toshkent. 2010 yil. 188 b.  

3. Xitoy tili grammatikasi. Hammuallifldikda. Toshkent, 2011 yil. 250 b. 

4. Xitoy tili darsligi. Toshkent, 2013 yil. 280 b. 

 

•  Ilmiy jurnallar, konferensiya ilmiy to‘plamlarida, gazeta va jurnallarda chop 

etilgan ilmiy va uslubiy  maqolalar soni: 50dan ortiq 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

MUNDARIJA 

 

1.  Kirish………………………………………………………………………………….3 

2.  Xitoy tilining tarixiy davrlarga bo‘linishi…………………………………………..4 

3.  Venyanda yozilgan qomusiy  yodgorliklar………………………………………….8 

4.  Qadimgi xitoy tilining leksik tuzilishi……………………………………………….15 

5.  Venyanda polisemiya hodisasi……………………………………………………….19 

6.  Venyan tilida murojaat shakllarida  

多义词………………………………………..24 

7.  Qadimgi xitoy tilida mustaqil so‘z turkumlari………………………………………26 

8.  Qadimgi xitoy tilida yordamchi so‘z turkumlari……………………………………31 

9.  Xitoy tilida ko’p talaffuzli iyerogliflar……………………………………………….40 

10. Talaffuzi har xil, ma’nosi ham har xil iyerogliflarga tahlil…………………………42 

11. Talaffuzi har xil ma’nolari bir xil yoki bir-biriga yaqin bo’lgan iyerogliflarning 

tahlili…………………………………………………………………………………….48 

12. Xulosalar………………………………………………………………………………53 

13. Foydalanilgan adabiyotlat ro‘yhati……………………………………………………57 

14. Glossariy………………………………………………………………………………59 

15.  Muallif haqida…………………………………………………………………………63