Xirurgik kasalliklar

 
 
Yara malignizatsiyasi 
Me’da yaralari 15-20 foiz hollarda malignizatsiyaga uchraydi. Bu ayniqsa 
katta egrilikda va me’da pilorik bo’limi sohasida joylashgan yaralarga taaluqli. 
Malignizatsiyaga aksariyat kallyoz yaralar va asosan 40 yoshdan oshgan 
odamlardagi yaralar uchraydi. Me’da yarasi diametri 1,5 sm dan katta bo’lsa, uni 
xavfli yara sifatida baholash kerak.
Me’da yarasining malignizatsiyasida bemorlarda qayd qilinadigan belgilar
kasallik boshlangan hollarda uchraydi. Me’da yarasi katta egrilikda, pilorik va 
kardial qismlarda, diametri 1,5 sm dan katta bo’lsa, uning malignizatsiyaga 
uchraganligi mumkinligi haqida o’ylash lozim; me’da shirasi kislotaligining 
pasayishi, yara anamnezining davomliligi; bemor uchun odatdagi og’riq 
xarakterining har qanday o’zgarishi; 4-6 hafta mobaynida kompleks konservativ 
davolashning naf bermaganligi ham shundan darak beradi. 
Ehtimol malignizatsiya diagnostikasi unga shubha tug’dirgan dastlabki 
belgilardayoq o’tkaziladi (me’da yarasi bo’lgan bemorlar har 3-6 oyda 
muntazam tekshirilib turishlari lozim). Rentgenologik belgilar odamda kech 
paydo bo’ladi (to’lish nuqsoni, chetlari o’yiqligi, infiltratsiya va boshqalar). 
Asosiy tekshirish usuli gastrofibroskopiya qilib, yaraning bir necha sohasidan 
biopsiya olish hisoblanadi. Manfiy gistologik javob malignizatsiya yo’q, degan 
ma’noni bildirmaydi, chunki biopsiya sohasiga malignizatsiya bo’lgan qism 
tushmay qolishi mumkin. Har kanday shubhalar bo’lganda takroriy tekshiruv 
o’tkazilishi lozim. Ayni vaqtda malignizatsiyaga shubha bo’lganda bemorni 
operatsiya qilish kerak. Me’da rezektsiyasi asosiy operatsiya turi hisoblanadi. 
Bunda gastroentero- yoki gastroduodenoanastomoz qo’llaniladi. Uning sababi 
me’daning sekret chiqaradigan qismini olib tashlash va pilorik qism 
mexanizmini tugatish, shuningdek duodenal passajni yo’qotish bo’lishi mumkin.

---

348