“Ximoyaga ruhsat etildi” Pedagogika fakulteti dekani, g f. n., dotsent K. Boymirzayev


Pestalotssining ijtimoiy-pedagogik va falsafiy qarashlari



Download 0,71 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/32
Sana31.12.2021
Hajmi0,71 Mb.
#270808
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   32
Bog'liq
didaktikaning vujudga kelishi va tadrijiy rivojlanishi buyuk didaktika

Pestalotssining ijtimoiy-pedagogik va falsafiy qarashlari.  

Pestalotssi  o‘z  xalqini  oyoqqa  turg‘azishni  orzu  qildi,  u  mehnatkashlarni 

o‘qitish  va  tarbiyalash  yo‘li  bilan  ularning  turmushini  o‘zgartirish  mumkin,  deb 

o‘yladi. U xalq boshiga tushgan kulfatlarning manbai iqtisodiy sharoit emas, balki 

ma'rifatning yo‘qligi deb bildi. 

Pestalotssi  hamma  odamlar  tarbiya  va  ilm  olish  huquqiga  ega  bo‘lishi 

lozim, maktablar jamiyatni ijtimoiy jihatdan o‘zgartirishning muhim vositalaridan 

biri bo‘lishi kerakligini ta'kidladi. Uning fikricha, har bir kishining haqiqiy insoniy 

kuchlari  harakatga  kelib,  mustahkamlangandagina  eng  muhim  ijtimoiy  masalalar 

hal qilinadi. Bunga tarbiya yo‘li bilan ham erishish mumkin. 

Pestalotssining  fikricha,  mehnat  odamni  tarbiyalash  va  o‘stirishning  eng 

muhim  vositasidir,  mehnat  odamning  jismoniy  kuchlarinigina  emas,  shu  bilan 

birga,  aqlini  ham  o‘stiradi,  shuningdek,  unda  axloq  ham  tarkib  toptiradi.  Mehnat 

bilan  shug‘ullanayotgan  odam  mehnatning  jamiyat  hayotida  juda  katta  ahamiyati 

bor  degan  ishonch  tug‘iladi,  bunday  ishonch  esa  odamlarni  ahil  va  mustahkam 

ijtimoiy ittifoq qilib, bir-biriga bog‘lovchi eng muhim kuchdir. 

Pestalotssining  fikricha,  bilish  sezgi  organlari  orqali  idrok  qilishdan 

boshlanadi va tasavvurlarni qayta ishlash yo‘li bilan g‘oyalar darajasiga ko‘tariladi, 

g‘oyalar  esa,  garchi  ravshan  bo‘lmasa  ham  odamning  ongida  tarkib  toptiruvchi 

kuch  tariqasida  mavjud,  lekin  o‘zining  namoyon  bo‘lishi  va  jonlanishi  uchun 

sezgilar yetkazib beruvchi materialga muhtojdir. 

Pestalotssining  dunyoqarashi  insonparvarlik  ruhi  bilan,  demokratik 

intilishlar  ruhi  bilan  sug‘orilgan  hamda  ba'zi  bir  materialistik  da'volarni  va 

dialektik qoidalarni o‘z ichiga olgan edi. 

Pestalotssining  fikricha,  tarbiyaning  maqsadi  odamning  barcha  tabiiy 

kuchlarini va qobiliyatlarini o‘stirish, o‘stirganda ham har tomonlama va bir-biriga 




32 

 

uyg‘un  ravishda  o‘stirishdir.  Tarbiyaning  bolaga  ko‘rsatayotgan  ta'siri  uning 



tabiatiga uyg‘un bo‘lishi lozim. 

Pestalotssi  tarbiyaning  mohiyati  to‘g‘risidagi  tasavvurga  asoslanib, 

tarbiyaning  yangi  metodlarini  —  insonning  kuchini  inson  tabiati  bilan 

muvofiqlashtirib,  o‘stirishga  yordam  beradigan  metodlarni  yaratishga  intiladi. 

Bolani  tarbiyalashni,  deydi  u,  uning  tug‘ilgan  kunidanoq  boshlash  lozim:  “Bola 

tug‘ilgan  soat  —  unga  ta'lim  berishning birinchi  soatidir”.  Shu  sababli  chinakam 

pedagogika  onani  to‘g‘ri  tarbiyalash  metodlari  bilan  qurollantirishi  kerak. 

Pedagogika  san'ati  esa  shu  metodikani  har  bir  ona,  jumladan,  oddiy  dehqon  ayol 

ham  egallab  oladigan  qilib  soddalashtirib  berishi  lozim.  Oilada  tabiatga  muvofiq 

qilib boshlangan tarbiya maktabda ham davom ettirilishi lozim. 

Barcha  insoniy  kuchlar  va  imkoniyatlar  eng  oddiy  narsalardan  rivojlana 

boshlaydi  va  sekin-asta  murakkabroq  darajaga  ko‘tarila  beradi.  Tarbiya  ham  ana 

shu yo‘ldan borishi lozim. 

Har bir bolaga xos bo‘lgan tug‘ma kuch va qobiliyatlar ko‘rsatklarini tabiiy 

tartibga  muvofiq  odam  kamolotining  abadiy  va  o‘zgarmas  qonunlariga  muvofiq 

holda muntazamlik bilan mashq qildirib, o‘stirish kerak. 




Download 0,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish