Xasanov sardorbekning axborot texnalogiyalarida musiqani matematik modellashtirish



Download 125,17 Kb.
Sana28.04.2023
Hajmi125,17 Kb.
#933117
Bog'liq
Google Tarjimon




FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
SAN’ATSHUNOSLIK FAKULTETI
CHOLG’U IJROCHILIGI” YO’NALISHI
II-BOSQICH 21.26-GURUH TALABASI
XASANOV SARDORBEKNING
AXBOROT TEXNALOGIYALARIDA MUSIQANI MATEMATIK MODELLASHTIRISH
FANIDAN


Mustaqil ishi

Google Tarjimon



Reja:

  1. Google Tarjimon haqida

  2. Android uchun eng yaxshi tarjimonlar

  3. TARJIMON DASTURLAR

Google Tarjimon (inglizcha: Google Translate) — Google kompaniyasining matn yoki veb-sahifalarni bir necha tilga tarjima qilish uchun moʻljallangan veb-xizmati. Kompaniya maʼlumotlariga koʻra, 2013-yilga kelib Google Tarjimondan foydalanayotganlar soni kuniga 200 million kishiga yetdi[1]. Hozirda Google Tarjimon 90 ta tilni qoʻllay oladi. 2014-yil dekabr oyida Google Tarjimonga oʻzbek tili ham qoʻshildi.
SYSTRAN texnologiyasini qoʻllovchi Babel Fish va AOL kabi boshqa tarjima xizmatlaridan farqli oʻlaroq, Google Tarjimon Translate.com kabi oʻz dasturiy taʼminotidan foydalanadi. Google Tarjimon oʻzi oʻrganuvchi mashina tarjimasi algoritmidan foydalanadi.
Imkoniyatlari
Google Tarjimon butun veb-sahifani tarjima qila oladi. Veb-dizaynerlar uchun kompaniya xodimlari tomonidan saytni barcha ruxsat etilgan tillarga tarjima qilishni tashkil etishga imkon beruvchi skript ishlab chiqilgan.
Google Tarjimon boshqa avtomatik tarjima asboblari singari oʻz cheklovlariga ega.[2] Ushbu asbob foydalanuvchiga chet tilidagi matn tarkibining umumiy mazmunini tushunishga yordam beradi. Ammo u koʻp hollarda aniq tarjimalarni taqdim etmaydi. Shuning uchun doimiy ravishda tarjima sifati boʻyicha ishlar olib boriladi, boshqa tillarga tarjimalar yaratiladi.

Xususiyatlari


Variantlarni berish statistik algoritm tomonidan nazorat qilinganligi tufayli oddiy keng qoʻllaniladigan soʻzlarni tarjima qilishda Google Tarjimon mumkin boʻlgan variantlar ichidan senzura talablariga javob bermaydigan soʻzlarni ham taklif etishi mumkin. Tarjima natijasiga biror koʻp taklif etiladigan, aslida shak-shubhasiz notoʻgʻri boʻlgan tarjima variantlari ham taʼsir etishi mumkin.
Google Tarjimon istalgan qoʻllaniladigan tildan istalgan boshqa qoʻllaniladigan tilga tarjima qiladi, lekin koʻpchilik hollarda aslida tarjimani ingliz tili orqali bajaradi. Ayrim hollarda shu sabab tarjima sifati yomonlashadi. Baʼzi tillar uchun tarjima ikkita jarayondan oʻtadi: matn dastlab yaqin-qardosh tilga oʻgiriladi, keyin ingliz tiliga tarjima qilinadi. Quyida mazkur algoritmdan oʻtuvchi tillar keltirilgan:
beloruscha ↔ ruscha ↔ inglizcha ↔ boshqa
ukraincha ↔ ruscha ↔ inglizcha ↔ boshqa
galisiyacha ↔ portugalcha ↔ inglizcha ↔ boshqa
makedoncha ↔ bolgarcha ↔ inglizcha ↔ boshqa
slovakcha ↔ chexcha ↔ inglizcha ↔ boshqa
urducha ↔ hindiycha ↔ inglizcha ↔ boshqa
Google Translate bilan to'g'ridan-to'g'ri Android ilovalarida matnni tarjima qiling

Avvalo Android telefonimizda Google tarjimoniga murojaat qilishimiz kerak bo'ladi. Biz dasturni ochamiz, so'ngra dasturning yon menyusini siljitamiz. Ushbu yon menyuda topilgan variantlardan dastur sozlamalarini kiritishimiz kerak. Versiyaga qarab siz Sozlamalar yoki Konfiguratsiyadan chiqishingiz mumkin.
Ilova sozlamalarida biz quyidagilarni qidiramiz Tarjima qilish uchun Touch deb nomlangan parametr va biz uni kiritamiz. Biz unga kirganimizda, avval sukut bo'yicha o'chirib qo'yiladigan yoqish imkoniyatini topamiz. Shunday qilib, biz uni topadigan kalitni faollashtirgan holda uni faollashtirishga kirishishimiz kerak. Ehtimol, ushbu parametr yoqilganda, biz ekranda ogohlantirish ko'rsatamiz, ammo biz shunchaki qabul qilishimiz va boshqa hech narsa qilmasligimiz kerak.
Variant faollashtirilgandan so'ng, Afzal tillar bo'limiga o'tishimiz mumkin. Bu erda biz ushbu Google tarjimoni funktsiyasi bilan foydalanadigan tarjimalar tillarini sozlashimiz mumkin. Odatda Androidda ishlatiladigan til yoki tillar bilan avtomatik ravishda tuzilishi odatiy holdir. Shuning uchun, ushbu bo'limda ushbu holatda qaysi birini ishlatishni xohlayotganimiz haqida qaror qabul qilishimiz mumkin. Buni amalga oshirgandan so'ng, hamma narsa o'rnatildi. Biz allaqachon ushbu funksiyadan telefonimizda foydalanishimiz mumkin.
Bugun ushbu maqola bahona “google tarjimon dasturi”ning afzal va noafzal jihatlari haqida fikr yuritishga unnadim. “Google tarjimon dasturi” googlening veb-xizmat kompaniyasi bo‘lib, matnlarni boshqa tillarga avtomatik tarzda tarjima qiladi. U boshqa avtomatik tarjima vositalari singari, cheklovlarga ega va ma’lum bir qoliplardagina ish ko‘radi. Ushbu vosita o‘quvchiga chet tilidagi matn tarkibining umumiy ma’nosini tushunishda yordam berishi mumkin, biroq u aniq tarjimalarni bizga taqdim eta olmaydi.
Ushbu tarjima dasturida 108 ta til bor. Kompyuter yordamida avtomat tarjima qilish bo‘yicha tajribalar o‘tgan asrning 50-yillaridan boshlab amalga oshirilib kelinmoqda. Ammo taassuflar bo‘lsinki, tirik inson tili nihoyatda murakkab tizim bo‘lib chiqdi. Kompyuter texnologiyalari sohasida deyarli 70 yillik rivojlanishidan so‘ng ham texnik miya o‘zining ojizligini ko‘rsatmoqda.
Mashina tarjimasi ko‘pincha bema’ni ma’nolar ortidan miyig‘ida tabassumga oshno etgan esa-da, onlayn tarjimonlar juda mashhur, chunki ular qisman til to‘sig‘ini yengishga va mahsulot yoki xizmat haqida umumiy tasavvurga ega bo‘lishga yordam beradi va bu odatda oddiy internet foydalanuvchisi uchun yetarli hisoblanadi. Ammo bu degani tarjimonlik kasbi unutilib ketadi deb aytishga asos bo‘la olmaydi. Chunonchi, hech vaqt “google tarjimon dasturi” bizga Usmon Nosir bo‘lib Lermontovni, Ibrohim G‘afurovday Dostoyevskiy yoxud Markesni, Olim Otaxon bo‘lib Kavabatani tarjima qilib bera olmaydi. Yozuvchining mahorati-yu asar jozibasini hech biri tarjimonchilik bizga yetkazib bera olmaydi.
Bugungi tezkor zamon, hamma turfa xil yumushga sho‘ng‘igan bir pallada yarim milliard odam “google tarjimon dasturi”dan foydalanadi. Bu butun Yevropa aholisiga taqqoslanadi, Yevropada taxminan 508 million aholi istiqomat qiladi. Xizmat birinchi marta ishga tushirilgan 2006 yilda bu dasturning bir necha yuz nafar foydalanuvchisi bor edi, xolos.
“Google tarjimon dasturi” kuniga 100 milliarddan ortiq so‘zni turli tillarga tarjima qiladi. Ushbu dastur ilk bor 2006 yilda ishga tushirilgan bo‘lsa, dastavval, ikkita tilda singishib tarjima qila oldi, bular arab va ingliz tillaridir. Ushbu dasturdan foydalanuvchilarning 92 foizi AQShdan tashqarida yashovchi millatlarga xosdir. U yozma tarjimada xatoliklarga yo‘l qo‘yadi. Biroq so‘zlarning talaffuzini to‘g‘ri yetkaza oladi. Bunga har doim ishonish mumkin.
Dastur jiddiy semantik va terminologik xatolarga yo‘l qo‘yadi, hatto umuman tushunarsiz so‘zlarni tarjima sifatida bizga tuhfa etishi mumkin. Shuning uchun ushbu tarjima dasturidan yuridik, texnik, tibbiy va boshqa muhim hujjatlar uchun tarjimon sifatida foydalanib bo‘lmaydi. Biroq uning xizmat sifatlarini yaxshilash uchun tinimsiz izlanilmoqda. Ma’lumotlarga ko‘ra 3,5 million odam ushbu dasturda 90 milliondan ortiq tuzatish kiritgan.
Agar bunga geografik nuqtai nazardan qaraydigan bo‘linsa, qilinayotgan tarjimalarning asosiy hissasi Braziliyaga to‘g‘ri keladi. “Google tarjimon dasturi” orqali tarjima qilinganda, bir-biriga yaqin bo‘lgan tillardan qilinadigan tarjimada o‘zak tildan qilinishi yaxshi va nisbatan sifatli tarjimani taqdim eta oladi. Baribir ko‘p hollarda ma’no xavf ostida turadi.
Ba’zida og‘zaki tarjimon dasturining afzallik va qulaylik jihatlari ko‘zga tashlangandek bo‘ladi. Biroq bu nihoyatda nozik va mashaqqatli jarayondir. Bu jarayonda o‘zga tildagi xorijiy so‘zlarni qo‘llash, aksent va dialektlar tarjimasi va hajviy suhbatlarni tarjima qilishda kompyuter miyasida chalkashliklar ro‘y berishi mumkin. Dastur xohlagan formatdagi matnlarni tarjima qilib bera oladi.
Yuqorida ma’lumotlardan ko‘rish mumkinki, yumshoqroq aytganda “google tarjimon dasturi” orqali taqdim etilayotgan tarjimalarni ko‘cha tili yoki bozor tiliga qiyos qilish mumkin. Jargonlarning qay birinidir tushunarli, yana boshqa birisi esa yo‘q. Madaniy-ma’rifiy davralarda esa ularni ishlatishga tortinadi odam, hayo qiladi. Chunki uning ichidagi ichki uzilishlarni, mazmunning zil ketganligini his qilib turamiz, garchi o‘sha tilni ona, o‘gay ona tilimiz darajasida bilmasak ham. Har gal “google tarjimon dasturi”ga ko‘zim tushganda zahmatkash tarjimonlarimiz uning qa’ridagi sovuq, quruq, hissiyotsiz tarjimalarni ko‘rib boshini sarak-sarak qilayotgandek tuyuladi. Zero, ularning qalbiga tushib, yuragiga yetib, beo‘lchov haroratda yetilib chiqqan so‘zlar tarjima jarayonida yal-yal tovlanib nur taratayotgan so‘zlar qayoqda-yu, “google tarjimon dasturi” — temir tarjimalari qayerda?!
Men bir foydalanuvchi sifatida ushbu dasturning tarjimalariga butunlay qarshi emasman. Xorijda, til bilmay qiynalib qolganda va yana allaqanday vaziyatlarda unga murojaat qilish foydadan xoli emas. Biroq badiiy tarjima va boshqa jiddiy o‘girmalar jarayonida bunga mutlaqo ishonib bo‘lmaydi. Asl tarjima ishi zahmatli, mashaqqatli, shuning barobarida zavqli ish. Yurak va aql uyg‘unlashadigan bu mehnat jarayonini hech bir texnika, hech bir “temir miya” bajara olmasligi aniq. Chunki google “amaki”ning tarjima maktabi bizga mahoratli tarjimonlarni yetkazib bermasligini, bera olmasligini har birimiz yurak-yurakdan his qilamiz. Bu imkonsizdir!
Android uchun eng yaxshi tarjimonlar
Tarjima qilish uchun teging

Google Translate-ning tarjima qilish xususiyatidan foydalanish juda oson. Biz uni shu tarzda Android telefonimizdagi har qanday ilova bilan ishlatishimiz mumkin. Siz xohlagan dasturni, masalan, xabar almashish dasturini oching va masalan, boshqa tilda bo'lgan xabarga o'ting. So'ngra siz so'ralgan xabarni tanlashingiz kerak va keyin nusxalash parametrini tanlang.
Matnni boshqa tilda nusxa ko'chirganimizda, ekranda yuqori burchakda Google tarjimoni belgisi bilan qabariq paydo bo'lishini ko'ramiz. Biz faqat aytilgan qabariqni bosishimiz kerak, shunda tarjimon ochiladi va u biz tanlagan ushbu matnning tarjimasini to'g'ridan-to'g'ri bizga ko'rsatib beradi. Uni yopishtirish yoki hech narsa qilish shart bo'lmasdan, tarjima to'g'ridan-to'g'ri ekranda ko'rsatiladi.

Shu tarzda biz allaqachon Android-da biron bir matn yoki xabarni tarjima qildik. Bu telefondagi har qanday dastur bilan ishlaydiBiz faqat ko'rib chiqilayotgan matnni tanlashimiz va nusxalash variantidan foydalanishimiz kerak, shunda ekranda Google tarjimonining qabarig'i paydo bo'ladi va biz uning tarjimasiga kirish imkoniyatiga egamiz. Amaliyot har doim bir xil.
Google Translator Toolkit[1] kompyuter yordamidagi onlayn tarjima vositasi (CAT) hisoblanadi va u tarjimonlarga ilovaga oʻzining yoki foydalanuvchi tomonidan yuklangan tegishli lugʻatlar va tarjima xotirasidan foydalangan holda avtomatik ravishda tayyorlangan tarjimalarni ko'rib chiqib tahrirlash imkonini beruvchi veb-ilovadir . . Google Translator Toolkit yordamida tarjimonlar oʻz ishlarini tartibga solib, umumiy tarjimalar, lugʻatlar va tarjima xotiralaridan foydalanishlari imkoni mavjud. U tarjimonlarga Microsoft Word hujjatlari, OpenDocument, RTF, HTML, matn va Vikipediya maqolalarini yuklash va tarjima qilish imkoniyatlari mavjud edi.
Google Translator Toolkit vebga asoslangan tarjima xizmati bo'lib u Google Translate tomonidan qo'llab-quvvatlandi. Google Translator Toolkit yuklangan hujjatlarni Google Translate yordamida avtomatik ravishda oldindan tarjima qilish uchun sozlanishi imkoniyatiga ega.
Google Translator Toolkit Google Inc. tomonidan 2009-yil 8-iyunda chiqarilgan[2]. Ushbu mahsulot 2008-yil avgust oyida e'lon qilinganidek Google Translation Center deb nomlanishi kutilgan edi. Biroq, Google Translation Toolkit kamroq ambitsiyali mahsulot bo'lib chiqdi: "loyihaga asoslangan bo'lib jarayonni boshqarish paketi sifatida emas, balki boshqa shaxsiy tarjima xotirasi vositasi sifatida foydalanishga mo'ljallangan hujjat"[3].
Dastlab Google Translator Toolkit Vikipediya yozuvlarini yoki nodavlat tashkilotlari uchun materiallarni tarjima qiladiganlar bilan birgalikda fikrlaydigan odamlarni jalb qilish uchun moʻljallangan edi. Biroq, bugungi kunda u tijorat tarjimasi loyihalarida ham tobora ko'proq foydalanilmoqda[4].
"Google Translator Toolkit-ning ahamiyati shundaki, u to'liq onlayn xizmat sifatida dasturiy ta'minot (SaaS) bo'lib, u ba'zi korporativ funksiyalarni va shu paytgacha qo'shimcha va yangi innovatsiyalarni o'z ichiga oladi shuningdek tarjima qanday va kim tomonidan amalga oshirilishiga qarab qilish mumkin bo'lgan o'zgarishlarni nazarda tutadi"
Manba va maqsadli tillar
2009-yil iyun oyida faqat bitta manba tilidan - ingliz tilidan va 47 maqsadli tildan boshlab, Google Translator Toolkit 100 000 ta til juftligidan, Translator Toolkit 345 manba tilidan 345 maqsadli tilga tarjima qilishi mumkin
Foydalanuvchi interfeysi
Google Translator Toolkitning foydalanuvchi interfeysi tarkibida 85 foydalanish tilda mavjud bo'lgan.
Ish jarayoni
Google Translator Toolkitning ishlash jarayonini quyidagicha tasvirlash mumkin. Birinchidan, foydalanuvchilar ish stolidan fayl yuklaydi yoki tarjima qilmoqchi boʻlgan veb-sahifa yoki Vikipediya maqolasining URL manzilini kiritadi. Google Translator Toolkit hujjatni avtomatik ravishda “oldindan tarjima qiladi”. Hujjatni segmentlarga ajratadi, odatda jumlalar, sarlavhalar yoki jadvallarni kabi. Keyinchalik, u har bir segmentning avvalgi inson tarjimalari uchun barcha mavjud tarjima ma'lumotlar bazalarini qidiradi. Agar segmentning avvalgi inson tarjimalari mavjud boʻlsa, Google Translator Toolkit eng yuqori reytingli qidiruv natijasini tanlaydi va ushbu tarjima bilan segmentni “oldindan tarjima qiladi”. Agar segmentning avvalgi insoniy tarjimasi mavjud bo'lmasa, u segment uchun "avtomatik tarjima"ni yaratish uchun inson tarjimonlarining aralashuvisiz mashina tarjimasidan foydalanadi.
Keyin foydalanuvchilar avtomatik tarjimani ko'rib chiqish va yaxshilash ustida ishlashlari mumkin. Ular jumlani bosishlari va tarjimani tuzatishlari yoki “Asboblar toʻplamini koʻrsatish” tugmasini bosish orqali tarjima qilishda yordam berish uchun Google tarjima vositalaridan foydalanishlari mumkin.
A sboblar to'plamidan foydalanib, ular "Tarjimalarni qidirish natijalari" yorlig'ida boshqa foydalanuvchilar tomonidan ilgari kiritilgan tarjimalarni ko'rishlari yoki topish qiyin bo'lgan so'zlar uchun to'g'ri tarjimalarni qidirish uchun "Lug'at" yorlig'idan foydalanishlari mumkin. Bundan tashqari, tarjimonlar moslashtirilgan, koʻp tilli lugʻatlar kabi funksiyalardan foydalanishi va ma’lumot uchun mashina tarjimasini koʻrishi mumkin. Shuningdek, ular “Ulashish” tugmasini bosish orqali oʻz tarjimalarini doʻstlari bilan baham koʻrishlari va ularni tarjimasini tahrirlash yoki koʻrishga yordam berishlarini taklif qilishlari mumkin. Ular tugagach, tarjimani ish stoliga yuklab olishlari mumkin. Vikipediya maqolalari uchun ular manba sahifalariga osongina nashr etilishi mumkin
TARJIMON DASTURLAR
Tarjimon dasturlari haqida umumiy tushuncha
Tarjimon dasturlar – bu matnlarni bir tildan ikkinchi tilga komp’yuter yordamida tarjima qilish, orfografik xatolarni aniqlash hamda matnni tahrir qilish imkoniyatini beradi.
Avtomatik tarjima vositalaridan foydalanish.
Avtomatik tarjima dastur vositalarini shartli ravishda ikkita asosiy toifaga bilish mumkin. Birinchi toifa kompyuter lug’atlaridan iborat. Kompyuter lug’atlarining vazifasi oddiy lu’atlar vazifasi bilan bir xil: noma’lum siz mazmunini anglatadi. Kompyuter lug’atlarining afzalligi kerakli siz mazmunini avtomatik izlash va topishning qulayligi va tezligida kirinadi.
Avtomatik lug’at, odatda, siz tarjimasini berilgan klavishlar kombinasiyasini bosish orqali sizlarni tarjima qilish imkonini beradi. Lug’at nafaqat sizlar, balki tipik siz birikmalarini sham izida jamlashi mumkin.
Avtomatik lug’at, odatda, siz tarjimasini berilgan klavishlar kombinasiyasini bosish orqali sizlarni tarjima qilish imkonini beradi. Lug’at nafaqat sizlar, balki tipik siz birikmalarini sham izida jamlashi mumkin.
Ikkinchi toifaga to’liqmatnni avtomatik tarzda tarjima qilishga imkon beruvchi dasturlar kiradi. Ular bir tildagi (xatosiz tuzilgan) Ish jarayonida dastur qamrovli lug’atlar, grammatik qoidalar majmui va dastur nuqtai nazaridagi eng sifatli tarjimani ta’minlovchi boshqa omillardan foydalanadi
Ushbu vositalardan foydalangan holda dasturlar boshlang’ich matndagi gaplarning grammatik,t so’zlar orasidagi aloqani topadi va jumlaning boshqa tildagi to’g’ri tarjimasini qurishga intiladi. Gap qancha qisqa bilsa, tarjima shuncha to’g’ri chiqishiga imkon yaratiladi. Uzun gaplar va murakkab grammatik gap qurilishlarida tarjima sistemasi yaxshi natijaga olib kelmasligi mumkin.
Foto tarjimon dasturi. Internetdagi eng yaxshi foto tarjimonlar
Rasm yoki fotosuratdan ingliz tilidan rus tiliga tarjima qilish uchun maxsus onlayn xizmatlar mavjud. Ular fotosuratlar, kitoblar, hujjatlardan matnni taniydilar. Ushbu xizmatlarning aksariyati katta hajmda ishlaydi (kitoblarning elektron shakliga o'tish) va bepul emas. Lekin tez -tez biz kichik hajmdagi matnni tarjima qilishimiz kerak bo'ladi, bu holda bunday xizmatlarni ko'rsatadigan ko'plab mavjud va bepul saytlar mavjud. Bugun ular haqida gaplashamiz.
ABBYY FineReader Online-rasmdan matnga tarjimon
Bu matndan tasvirga onlayn tarjimon juda mashhur va dasturiy ta'minot bozorida o'zini eng yaxshi tomondan ko'rsatdi. FineReader birinchi marta 1993 yilda birinchi dasturiy ta'minotini chiqargan va shu kungacha ushbu tokchada etakchi o'rinni saqlab kelgan. Dastur arsenalida hujjatni yuqori sifatli skanerlash va uning tan olinishi natijasida sifatini yaxshilash uchun o'ndan ortiq vositalarga ega. Tarjimon har xil turdagi tasvirlar bilan ishlashning o'ziga xos usullariga ega.
Dasturning so'nggi versiyasida yangi matematik belgilar, shuningdek transkripsiya qo'shilgan. Bugungi kunda tarjimon dunyoning 190 dan ortiq tili bilan ishlashni biladi va hatto rasmlarda bir nechta bo'lsa ham. Avval siz xizmat bilan ishlashni davom ettirish uchun saytda ro'yxatdan o'tishingiz kerak.
Onlayn konvertor bilan ishlash juda oson


Shuni ham ta'kidlash kerakki, FineReader Online bu shareware hisoblanadi. Yangi ro'yxatdan o'tgan foydalanuvchiga sinov uchun 5 ta fayl taklif qilinadi, keyin 1 sahifa sizga taxminan 15 sentni tashkil qiladi, lekin ko'p hollarda bu bir martalik shaxsiy foydalanish uchun etarli. Free-OCR.com - rasmlarni bepul tarjima qilish xizmati
Bu tarjimon OCR texnologiyasi asosida ishlaydi. Bu "optik belgilarni aniqlash" deb tarjima qilinadi. Bu texnologiya sizga matnni tahrir qilish, aniq iboralar va iboralarni qidirish, sifatni pasaytirmasdan ixcham shaklda saqlash va hatto nutqqa aylantirish imkonini beradi. Avvalroq, OCR texnologiyasiga asoslangan birinchi dasturlar bir vaqtning o'zida faqat bitta shriftni skanerlash orqali ishlashi mumkin edi. Bugungi kunda bu muammo hal qilindi va dasturlar nafaqat bitta hujjatda ko'p shriftlarni, balki bir nechta tillarni ham osongina taniy oladi.
Free-OCR xizmatida siz matnni mutlaqo bepul taniy olasiz. Ammo u qayta ishlangan tasvirlarga tegishli ba'zi cheklovlarga ega.
Tanib olish uchun yuklab olingan fayl 2 MB dan oshmasligi kerak.
Rasmning kengligi 5000 pikseldan oshmasligi kerak.
Va bir soat ichida siz 10 dan ortiq fayllarni qayta ishlay olmaysiz.
Ammo boshqa tomondan, xizmat asosiy tillarni qo'llab -quvvatlaydi, ularning 20 dan ortig'i, shu jumladan rus tili. Tayyor matnni olgandan so'ng, u skaner qilingan fayldagi barcha formatlardan o'chiriladi. Chiqish toza matn bo'ladi.

Google Translate, boshqa avtomatik tarjima vositalari singari, cheklovlarga ega. Xizmat paragraflar sonini va tarjima qilinishi mumkin bo'lgan texnik atamalar doirasini cheklaydi va o'quvchiga chet tilidagi matnning umumiy mazmunini tushunishga yordam berishi mumkin bo'lsa-da, u har doim ham aniq tarjimalarni taqdim etmaydi va aksariyat hollarda tarjima qilinishi kutilayotgan so'zni so'zma-so'z takrorlashga intiladi. Masalan, grammatik jihatdan Google Translate nomukammal va mukammallikni farqlash uchun kurashadi romantik tillardagi jihatlar o'tmishda odatiy va uzluksiz harakatlar ko'pincha yagona tarixiy voqealarga aylanadi. Garchi pedantik ko'rinsa-da, bu ko'pincha noto'g'ri natijalarga olib kelishi mumkin (masalan, frantsuz va ispan tillarida so'zlashuvchiga), bu inson tarjimoni tomonidan oldini olish mumkin edi. Subjunktiv kayfiyat haqidagi bilim deyarli yo'q.[125] [ishonchsiz manba?] Bundan tashqari, rasmiy ikkinchi shaxs (vous) ko'pincha kontekst yoki qabul qilingan foydalanishdan qat'i nazar tanlanadi.[126] [ishonchsiz manba?] Uning inglizcha ma'lumotnomasida faqat "siz" shakllari mavjud bo'lganligi sababli, u "barchangiz" yoki rasmiy "siz" o'zgarishlari bilan tilni tarjima qilishda qiynaladi.


Investitsiyalar, tadqiqotlar va raqamli manbalar darajasidagi tillar o'rtasidagi farqlar tufayli Google tarjimonning aniqligi tillar orasida juda farq qiladi.[13] ba'zi tillar boshqalarga qaraganda yaxshiroq natijalar beradi. Afrika, Osiyo va tinch okeanidagi aksariyat tillar ko'plab yaxshi moliyalashtirilgan Evropa tillarining ballariga nisbatan yomon ball to'plashadi, Afrikaans va Xitoy o'z qit'alaridan yuqori ball olgan istisnolar.[10] [127] Google Translate tarkibiga Avstraliyaga mahalliy tillar kiritilmagan. Evropa uchun yuqori ballarni qisman quyidagilarga bog'lash mumkinEuroparl Corpus, Evropa parlamentining Evropa Ittifoqi mandati tomonidan professional ravishda 21 ta tilga tarjima qilingan hujjatlar to'plami. 2010 yilgi tahlil frantsuz tilidan ingliz tiliga tarjimasi nisbatan aniq ekanligini ko'rsatdi,[128] va 2011 va 2012 yilgi tahlillar shuni ko'rsatdiki, italyan tilidan ingliz tiliga tarjimasi ham nisbatan aniq.[129][130] ammo, agar manba matni qisqaroq bo'lsa, qoidalarga asoslangan mashina tarjimalari ko'pincha yaxshiroq ishlaydi; bu ta'sir, ayniqsa, Xitoy tilidan ingliz tiliga tarjimalarida yaqqol namoyon bo'ladi. Tarjimalarning tahriri topshirilishi mumkin bo'lsa-da, Xitoy tilida jumlalarni umuman tahrirlash mumkin emas. Buning o'rniga, ba'zan o'zboshimchalik bilan belgilar to'plamini tahrir qilish kerak, bu noto'g'ri tahrirlarga olib keladi.[128] yaxshi misol rus-to-ingliz bo'ladi. Ilgari Google Translate-dan qoralama yaratish uchun foydalanar, so'ngra ko'plab xatolarni tuzatish uchun lug'at va sog'lom fikrdan foydalanar edi. 2018 yil boshidan boshlab tarjima rus Vikipediyasini ingliz tilini o'qiy oladiganlar uchun ochiq qilish uchun etarlicha aniq. Tarjima sifatini Chrome yoki Firefox-ga kengaytma sifatida qo'shish va uni har qanday Vikipediya maqolasining chap tilidagi havolalariga qo'llash orqali tekshirish mumkin. U so'zlarni yozish orqali lug'at sifatida ishlatilishi mumkin. Google Drive kabi skaner va OCR yordamida kitobdan tarjima qilish mumkin, ammo bu har bir sahifada taxminan besh daqiqa davom etadi.
Yozma so'zlarni tarjima qilish funktsiyasida bir vaqtning o'zida tarjima qilinishi mumkin bo'lgan matn miqdori bo'yicha so'z chegarasi mavjud.[20] shuning uchun uzun matn hujjat shakliga o'tkazilishi va hujjatni tarjima qilish funktsiyasi orqali tarjima qilinishi kerak.[20]
Bundan tashqari, barcha mashina tarjima dasturlari singari, Google Translate bilan kurashadi polisemiya (so'zning bir nechta ma'nolari bo'lishi mumkin)[131][13] va ko'p so'zli iboralar (ularni tuzadigan alohida so'z birliklarini tahlil qilish orqali tushunib bo'lmaydigan yoki tarjima qilinmaydigan ma'nolarga ega atamalar).[132] chet tilidagi so'z tarjima qilingan tilda ikki xil ma'noga ega bo'lishi mumkin. Bu noto'g'ri talqinlarga olib kelishi mumkin.
Bundan tashqari, grammatik xatolar Google Translate aniqligi uchun katta cheklov bo'lib qolmoqda.
Google Translate inson tarjimasi kabi ishonchli emas. Matn yaxshi tuzilgan bo'lsa, rasmiy til yordamida, oddiy jumlalar bilan, o'quv ma'lumotlari ko'p bo'lgan rasmiy mavzularga tegishli bo'lsa, u ko'pincha ingliz tili va bir qator yuqori resursli tillar o'rtasida inson tarjimalariga o'xshash konversiyalarni ishlab chiqaradi.[119][13] ushbu shartlar kamroq qo'llanilganda, masalan, jumla uzunligi oshganda yoki matn tanish yoki adabiy tildan foydalanganda, ushbu tillar uchun aniqlik pasayadi. Ingliz tiliga qarama-qarshi bo'lgan boshqa ko'plab tillar uchun u rasmiy sharoitlarda matnning mohiyatini yaratishi mumkin.[120] insonning ingliz tilidan barcha 102 tillarga baholashi shuni ko'rsatadiki, matnning asosiy g'oyasi 50 til uchun vaqtning 35% dan ko'prog'iga etkaziladi. 67 til uchun minimal tushunarli natijaga 50% yoki undan ko'p vaqt erishilmaydi.[10] bir necha tadqiqotlar Xitoy baholagan, [chaqirish zarur] Frantsiya, [chaqirish zarur] nemis, [chaqirish zarur] va Ispaniya [chaqirish zarur] ingliz tiliga, lekin ko'pchilik Google Translate tillaridan ingliz tiliga insoniy tizimli baho berilmagan. Ingliz tilidan boshqa o'lchovlardan ekstrapolyatsiya qilingan spekulyativ tildan tilga ballar[10] shuni ko'rsatadiki, Google Translate matnning mohiyatini bir tildan boshqasiga yarim vaqtdan ko'proq vaqt davomida taxminan 1% til juftliklarida etkazadigan tarjima natijalarini ishlab chiqaradi, bu erda ikkala til ham ingliz tili emas.[121] 2011 yilda o'tkazilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, Google Translate ingliz tilini bilish imtihoni uchun UCLA minimal ballidan bir oz yuqori ball oldi.[122] muqobil so'zlar yoki iboralarni tanlashning moslashuvchanligini hisobga olmagan holda so'zlarning bir xil tanlovi tufayli u rasmiyatchilik, ma'lumotnoma uyg'unligi va kontseptual uyg'unlik nuqtai nazaridan inson tarjimasiga nisbatan o'xshash tarjimani ishlab chiqaradi.[123] bundan tashqari, bir qator tillar inson tarjimasiga o'xshash jumla tuzilishi va jumla uzunligiga tarjima qilingan.[123] bundan tashqari, Google o'rtasida miqyosda tarjima baholash uchun har bir tilda ona zarur bir sinov amalga oshiriladi 0 va 6, va Google tarjimon kiritdi 5.43 o'rtacha.[13]
Bitta so'zlarni tarjima qilish uchun lug'at sifatida foydalanilganda, Google Translate juda noto'g'ri, chunki u polisemik so'zlar orasida taxmin qilishi kerak. Yuqori orasida 100 ingliz tilida so'zlar, qaysi ko'proq tashkil qilish 50% barcha yozilgan ingliz, o'rtacha so'z ko'proq bor 15 hislar, [124] qaysi haqida to'g'ri tarjima qarshi tikish qiladi 15 uchun 1 har bir his maqsad tilida bir xil so'z uchun xaritalar, agar. Eng keng tarqalgan inglizcha so'zlar kamida ikkita hissiyotga ega, bu maqsadli til turli xil hislar uchun turli xil so'zlardan foydalanishi mumkin bo'lgan holatda 50/50 koeffitsientni keltirib chiqaradi. Imkoniyatlar boshqa tillardan ingliz tiliga o'xshash. Google tarjima aniq tarjima ko'pchilik yoki ko'pchilik korpus yuzaga mos bo'lmagan hollarda unobtainable bo'ladi natijasida bilan, bir so'zning eng tez-tez ma'no ishlab chiqarish ehtimolini oshirish statistik taxmin qiladi. Bir so'zli bashoratlarning aniqligi biron bir til uchun o'lchanmagan. Deyarli barcha ingliz tili bo'lmagan juftliklar ingliz tili orqali aylanganligi sababli, bitta ingliz tilidan boshqasiga aniq bir so'zli tarjimalarni olish ehtimolini manba tilidagi hislar sonini ushbu atamalarning har birining sezgi soniga ko'paytirish orqali taxmin qilish mumkin.ingliz tilida. Google Translate lug'atida so'z bo'lmasa, u algoritmining bir qismi sifatida natijani tashkil qiladi.
Google ko'ngillilar uchun Google Translate aniqligini oshirishga yordam beradigan "tarjima hamjamiyati" ning bir qismi bo'lishi uchun kraudsorsing xususiyatlariga ega. ko'ngillilar tarjimani yaxshilashga yordam beradigan beshta tilni tanlashlari mumkin; foydalanuvchilar tarjima qilingan iboralarni tekshirishlari va o'z tillaridagi iboralarni ingliz tiliga va undan tarjima qilishlari mumkin, bu esa noyob va murakkab iboralarni tarjima qilishning aniqligini oshirishga yordam beradi.[104] 2016 yil avgust oyida Android foydalanuvchilari uchun Google Kraudsource ilovasi chiqarildi, unda tarjima vazifalari taklif etiladi. hissa uch yo'llari bor. Birinchidan, Google tarjima qilingan versiyada yozish kerak bo'lgan iborani ko'rsatadi. kkinchidan, Google foydalanuvchi rozi bo'lishi, rozi bo'lmasligi yoki o'tkazib yuborishi uchun taklif qilingan tarjimani namoyish etadi.[101] uchinchidan, foydalanuvchilar Google natijalarini yaxshilash mumkin deb o'ylaydigan iboralar uchun tarjimalarni taklif qilishlari mumkin. 44 tilda o'tkazilgan testlar shuni ko'rsatadiki," tahrir qilishni taklif qilish " xususiyati to'rt yil ichida maksimal 40% hollarda yaxshilanishga olib keldi
Statistik mashina tarjimasi
Google yanada sifatli tarjima qilish uchun neural machine translation deb nomlangan yangi tizimni o'rnatgan bo'lsa-da, statistik mashina tarjimasi deb nomlangan an'anaviy tarjima usulidan foydalanadigan tillar mavjud. Bu chet tillaridagi matnlarni tarjima qilish usullarini taxmin qilish uchun bashoratli algoritmlardan foydalanadigan qoidalarga asoslangan tarjima usuli. U bitta so'zlarni emas, balki butun iboralarni tarjima qilishga qaratilgan bo'lib, keyin tarjima uchun bir-birining ustiga chiqadigan iboralarni to'playdi. Bundan tashqari, u matnlarni bir tildan boshqasiga tarjima qiladigan statistik modelni yaratish uchun ikki tilli matn korpuslarini tahlil qiladi.
2006 yil aprel oyida Google Translate statistik mashinani tarjima qilish mexanizmi bilan ishga tushirildi.[1]
Google Translate grammatik qoidalarni qo'llamaydi, chunki uning algoritmlari an'anaviy qoidalarga asoslangan tahlilga emas, balki statistik yoki naqsh tahliliga asoslangan. Tizimning asl yaratuvchisi, Frants Yozef Och, statistik yondashuvlar foydasiga qoidalarga asoslangan algoritmlarning samaradorligini tanqid qildi.[85][86] Google Translate-ning asl versiyalari statistik mashina tarjimasi deb nomlangan usulga va aniqrog'i, 2003 yilda DARPA speed machine tarjimasi tanlovida g'olib chiqqan Och tomonidan olib borilgan tadqiqotlarga asoslangan edi. Och inson uzoq umr etish tark qadar Google mashina tarjima guruhi rahbari edi, Inc. iyul oyida 2014.[87]
Google Translate bir tildan boshqasiga tarjima qilmaydi (L1 va L2). Buning o'rniga, u ko'pincha avval ingliz tiliga, keyin esa maqsad tiliga tarjima qilinadi (L1).[88][89][90][7][91] biroq, ingliz tili, barcha inson tillari singari, noaniq va kontekstga bog'liq bo'lganligi sababli, bu tarjima xatolariga olib kelishi mumkin. Masalan, Vous-ni frantsuz tilidan rus tiliga tarjima qilish vous-ni beradi.[92] Agar Google edi yordamida bir unambiguous, sun'iy til sifatida vositachilik, u bo'lardi vous → siz → Bы/вы YOKI tu → sen → ты. So'zlarning bunday qo'shimchasi ularning turli ma'nolarini ajratib turadi. Demak, ingliz tilida nashr etish, aniq so'zlardan foydalanish, kontekstni ta'minlash, "hammangiz" kabi iboralardan foydalanish maqsadli tilga qarab bir bosqichli tarjimani yaxshilashi yoki qilmasligi mumkin.
Quyidagi tillarda ingliz tiliga yoki undan to'g'ridan-to'g'ri Google tarjimasi mavjud emas. Ushbu tillar ingliz tilidan tashqari ko'rsatilgan oraliq til orqali tarjima qilinadi (aksariyat hollarda kerakli til bilan chambarchas bog'liq, ammo kengroq tarqalgan): [iqtibos kerak]
Belorussiya (O'zRTXB va O'zRTXB va O'zRTXB);
Katalan (ca va boshqalar);
Turkcha (gl ↔ pt ↔ en ↔ boshqa);
Gaiti Creole (ht va boshqalar);
Koreya (ko rsatkich ja rsatkich en rsatkich boshqa);
Slovakiya (SK va boshqa);
Ukraina (buyuk britaniya ↔ ru ↔ en ↔ boshqa);[91]
Urdu tili (ur-ur va salom-alik va boshqalar).
Ochning so'zlariga ko'ra, noldan yangi tillar juftligi uchun foydalanishga yaroqli statistik mashina tarjima tizimini ishlab chiqish uchun mustahkam asos 150-200 million so'zdan iborat ikki tilli matn korpusi (yoki parallel to'plam) va har biri bir tilli korpusdan iborat bo'ladi.milliarddan ortiq so'z.[85] keyinchalik ushbu ma'lumotlarning statistik modellari ushbu tillar o'rtasida tarjima qilish uchun ishlatiladi.
Ushbu katta miqdordagi lingvistik ma'lumotlarni olish uchun Google Birlashgan Millatlar tashkiloti va Evropa parlamenti hujjatlari va transkriptlaridan foydalangan.[93][94] BMT odatda hujjatlarni juda katta 6 tilli korpus ishlab chiqargan BMTning barcha oltita rasmiy tillarida nashr etadi.
Google vakillari tadqiqotchilardan ikki tilli ma'lumotlarni so'ragan Yaponiyadagi mahalliy konferentsiyalar bilan shug'ullanishdi.[95]
Google Translate tarjima taklifini yaratganda, eng yaxshi tarjima to'g'risida qaror qabul qilishga yordam beradigan yuz millionlab hujjatlardagi naqshlarni qidiradi. Inson tarjimonlari tomonidan allaqachon tarjima qilingan hujjatlardagi naqshlarni aniqlab, Google Translate tegishli tarjima qanday bo'lishi kerakligi to'g'risida ma'lumotli taxminlar (AI) qiladi.[96]
2007 yil oktyabrgacha Arab, Xitoy va rus tillaridan boshqa tillar uchun Google Translate SYSTRAN-ga asoslangan bo'lib, u hali ham Babel Fish (hozirda ishlamay qolgan) kabi boshqa bir qator onlayn tarjima xizmatlari tomonidan qo'llaniladi. 2007 yil oktyabr oyidan boshlab Google Translate o'rniga statistik mashina tarjimasiga asoslangan xususiy, ichki texnologiyadan foydalangan,[97][98] ga o'tishdan oldin asabiy mashina tarjimasi.
Download 125,17 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish