Xamshiralik tarixi

69 – MAVZU : FARMAKOLOGIYA 
Farmakologiya – bu dori vositalarini o’rganuvchi fanga aytiladi .Asosan dorini 
chiqarish shakllarini turlarini , sistemalarini va dozalarini o’rganadi .
1.
Sitramon – tabletka ko’rinishida ishlab chiqarilgan dori vositasi . 
2.
Parasetamol – tabletka , svecha va sirop ko’rinishida ishlab chiqarilgan
Vazifasi isitma tushuruvchi , og’riq qoldiruvchi . 
3.
50 % lin analgin – tabletka va ampula[2 mg] ko’rinishida ishlab chiqarilgan . 
Vazifasi : umumiy og’riq qoldiruvchi . Smes tarkibiga kiritiladi . v/i ham 
m/o ga ham mumkin . 
4.
1 % li dimedrol – tabletka 1 mg ampula ko’rinishida ishlab chiqarilgan . 

---

Vazifasi : reaksiya qaytaruvchi va uxlatuvchi , V / I ga va m/o ga mumkin . 
5.
0.5 % novokain – 2 mg – 5 mg ampula ko’rinishida suyuq holda ishlab 
chiqarilgan . 
Vazifasi : mahalliy og’riq qoldiruvchi [ qilingan joyda og’riq ni qoldiradi ] . 
Faqat mushak orasiga qilinadi. 
6.
Smes – bu litik eritma
50% analgin 2ml 
0.5 % novokain 2 ml 5 ml m/o
0.1 % dimedrol 1ml
Vazifasi : isitma tushiruvchi og’riq qoldiruvchi va reaksiya qaytaruvchi. 
7.
0.9 % li Na Cl – 5 mg ampula , 100 – 200 -250 -500-ml qilib ishlab 
chiqariladi . 
Vazifasi : qonni yuvuvchi , tozalovchi va qon ketganda qon o’rnini bosuvchi 
dori vositasi . 
Barcha dori vositalari bilan yaxshi aloqa qiladi . 
8.
5% glyukoza – 100 – 200 -250 – 500 ml flakon ko’rinishida ishlab chiqaradi 
.Glyukoza shakarli suv ham deyiladi .
Vazifasi : quvvatni oshiruvchi v/i. ga qilinadi
9.
40% li glyukoza -10 ml ampula ko’rinishida ishlab chiqariladi . 
Qandli diabetda mumkin emas . 
Qolgan vaqtlarda mumkin
Vazifasi : quvvat oshiruvchi v/i,ga
10.
Ketonal – 2ml ampula ko’rinishida ishlab chiqariladi . 
Vazifasi : kuchli og’riq qoldiruvchi . 
V / I ga va m /o ga mumkin
Operatsiyadan keyin kuchli og’riqda ko’pincha qilinadi . 
11.
Vitaminlar :
5% C askorbinka – 2 ml ampula v/i m/o 
B1 – 1 ml amp m/o 
B6 – 1 ml amp m/o 
B12- 1ml amp m/o 
B komplesk – 2 ml amp m/o 
Aloe – 1ml amp m/o 
D – tabletka , sirop
A – tabletka
E – tabletka , 1 ml amp 
V /i va m/o ga qilinadi . 

---

Vitaminlar o’sma kasalligi bor bemorlarga qilinmaydi . Sababi o’stirish 
xususiyatiga ega . 
Vitaminlar quvvatni oshirish maqsadida qilinadi .Ayniqsa antibiotiklar 
qilinganda , olinsa bemor uchun ancha foydalidir .Vitaminlar 1 kun da 1 
mahal qilinadi . 
12.
Korvalol – tinchlantiruvchi tomchi dori .Hushdan ketganda yarim payola 
suvga 15 tomchi tomizilib ichiriladi . Yurakda til tagiga 
Nitnagilitsirin – 30-50- tabletka . 
2 % li novakain ukol qilinmaydi , juda kuchli ta’sirga ega .Yish 
oldirayotganda qo’llaniladi . 
Qon bosimi ko’tarilganda : 
Papaverin 2 % li 2 ml m/o
Dibazol 2 ml m /o
Magneziya sulfat 24% 5 ml , 3 
ml [ 3 ml ] bilan qo’shilib m/o qilinadi yoki magneziy sulfatning o’zi 5.0 ml
olinib , juda sekin to’xtab – to’xtab jo’natiladi .
Agar bosim tushmasa : [siydiruvchi ] furasemit 2.0 ml m/o ga v/ i ga ham 
qilinadi
Qon bosimini ko’tarish uchun : kofe ichiladi , kofein qilinadi m/o ga . 
Qorin og’rig’ida analgin dimidrol qilinmidi , noshpa esa mumkin .