Xamshiralik tarixi

---

Xamshiralik tarixi 
Xamshiralikka Florens Naytingel 1820-1913 yilda yashab ijod qilgan. 
Florens Naytingel ilk ayol xamshira hisoblanadi. U butun dunyoga insonlarga 
beminnat sitqi dildan irqi millati tili dini siyosiy ijtimoiy kelib chiqishidan to’g’ti 
tibbiy yordam ko’rsatganligi sababli tan olingan. U xamshiralik maktabini ochgan 
mingdan ortiq xamshiralarni o’qitgan. Xamshiralik musobaqasida oily o’rinni 
egallagan. Xamshiralikni 5 bosqichga bo’lgan. 
1.
Ko’zdan kechirish 
2.
So’rab surushtirish. 
3.
Tashxis qo’yish 
4.
Amalga oshirish 
5.
Baxolash 
Etika va diantologiya qoidalarini ishlab chiqaradi 
Etika so’zlashish kiyinish va o’zini tutish madaniyat 
Diantalogiya bu burchga sadoqatdir. 
Mavzu: Xafaxon kasalligi ya’ni gipertoniya 
“gipper”-ko’p 
“tonus”-bosim 
“gipo”kam-gipotoniya 
“tonus”-bosim 
Gipertoniya bu 
Kelib chiqishi: 
1.
Kuchli asabiylashishdan 
2.
Semizlikdan 
3.
Nasldan naslga o’tadi 
4.
Ovqar ratsioniga amal qilmasdan 
Masalan: yog’li ovqatlarni ko’p istemol qilishdan, quyuq ovqatlarni ko’p 
istemol qilishdan, ichkilikbozlikdan, chekishdan,
5.
mehnat faoliyatidan va yashash sharoitidan 
Balgilari: 

Bosh og’rig’i 

Quloq shang’illashi 

---


Siyolmaslik

Ko’z ichining qizarishi 

Oyoq va qo’llarning uvishishi 

Chap kurak sohasida og’riq 

Nafas qisishi 
Davosi: Birinchi bemorning boshini baland oyog’ini past qilish yotqizamiz, siqib 
turgan kiyimlarni yechamiz va ko’kchoy beriladi. 
Tabletkalar
1.
Netro giletsirin til tagiga tashlanadi 
2.
Atenalol 
3.
Ravnaten 
Eneksiyalar 
1.
Papareven-2ml 
2.
Dibazol-2ml ikkalasini birga qo’shing m/o
1.
Magneziya-5ml 
2.
Novakain-5ml ikkalasini birga qo’shing m/o 
1.
Magneziya 3-5-ml V/i 
Kuchli dozadagi surunkali qon bosimni tushuruvchi dori vositalari. 
1.
Loresta - tabletka 
2.
Enap -- tabletka 
3.
Enam - tabletka 
Gippertoniya asosan 40 yoshdan oshgan odamlarda kuzatiladi. Qon bosimning 
tushushi gipotoniya, chiqishi qon bosiming ko’tarilishi gippertoniya deyiladi. 
1.
Anemiya 
2.
Vaqtida ovqatlanmaslik 
3.
Kuchli qon yo’qotish 
4.
Kuchli shovqinlar va qo’rquv vaqtida qon bosim tushishi mumkin 
Bemor holati 
1.
Bosh aylanish
2.
Bosh og’rig’i 
3.
Ko’gil aynishi 
4.
Qayt qilish 
5.
Quloqda duk duk ovoz eshitish 

---

6.
Umumiy sovqatish 
7.
Ko’z oldining qorong’ilashishi 
BTTYO:
Bemorni boshini past oyog’ini baland qilib yotqizamiz va issiq qilib o’reymiz, 
oyoqga baklashkaga issiq suv qo’yamiz va issiq qora choy, ko’fe beramiz. Keyin 
siqib turgan kiyimlari yechib oyoqlari uqalanadi.