Xamshiralik tarixi

40- MAVZU – ASEPTIKA 
Aseptika –bu organism bilan kontaktlarda bo’ladigan tibbiy anjomlar orqali 
tushadigan mikroblarning oldini olish ga aytiladi . 
Andiseptika –bu mikroblarga qarshi kurashish . Ya’ni perevozga qilish , abrabotga 
qilish degani . 
Dizinfeksiya bu- dez eritmalr yordamida mikroblarni yo’qotishga aytiladi . 
Masalan xlorli oxak , xloromenlar . 
41 –MAVZU – QON BOSIMINI O’LCHAYDIGAN ASBOB … TANOMETR 
Tanometr 3 qismdan iborat
1.G’ilof ustki qismi . 
2. Manjetka . 
3. Forendaskop
Manjetka qismlari
1.1
juft nay

---

2.Manometr
3. Ventil
4. Noksimon baloncha . 
42. –MAVZU – QUTURISH . 
Qutirish – hayvonlar tirnashi , tishlashi natijasida kelib chiqadi .Ayniqsa it 
tishlaganda . Shuning uchun it tishlaganda darhol tishlandan joyni kir sovun bilan 
yuvib tashlaymiz .Va zelyonka bilan artamiz .O g’riq qoldiruvchi dori beramiz . 
Masalan

---

1.Analgin . 
2. Baralgin . 
3. Parasetamol . 
4. Senepar tabletkalari beriladi . 
Keyin darhol rabioligga uchrashamiz .Qutirishga qarshi vaksina qilinadi . V aksina 
emlash degani .Va sefloks [kalsiy ] tabletkasini ichiramiz . So’ng tishlangan joyni 
perevozka qilamiz . 
Qutirish belgilar 
1.Bemor bezovtalanadi . 
2. Ko’z ichi qizaradi . 
3. G’alati harakatlar qilinadi . 
4. Atrofdagilarga tashlanadi . 
5. Og’zidan haddan tashqari ko’p so’lak ajraladi . 
6. Suvga va yorug’likka nisbatan qo’rquv paydo bo’ladi . 
7. Bemor birdan o’ziga keladi va birdan o’zini yo’qotadi . 
8. Bemor bo’shashadi . 
Va oxiri o’lim bilan tugaydi . Bu kasallikning davosi yo’q … 
43 – MAVZU – ODAM ORGANIZMINING ORGANLARI … 
Nerv sistemasi –bu bosh miya orqa miyaning ,, umurtqa kanalida joylashgan ‘’va 
ulardan chiquvchi nerv tolalari . Shulsr nerv sistemasi deyiladi . 
Tayanch harakatlanish sistemasi
1.Suyaklar . 
2. Mushaklar . 
Odam tanasida 206 ta suyak mavjud bo’lib ,
85 tasi juft suyaklar
36 tasi toq suyaklar
Nafas olish sistemasi

---

1.
Burun
2.
Burun bo’shlig’i
3.
Og’iz bo’shlig’I . 
4.
Hiqildoq
5.
Traxeya
6.
Bronxlar
7.
Bir juft o’pka
8.
Va o’pka usti pilevra pardasi
Diafragma ,, Ko’k qorin to’sig’I ‘’ ko’krak bilan qorinni 2 ga bo’lib turadi
Ovqat hazm qilish sistemasi
1.
Og’iz va og’iz boshlig’I ,, til tish va so’lak bezlari’’
2.
Xalqum
3.
Qizil o’ngach 
4.
Oshqozon
5.
O’n ikki barmoqli ichak
6.
Ingichka ichak
7.
Yo’g’on ichak
8.
Yo’g’on ichakning chuvalchangsimon o’simtasi
9.
To’g’ri ichak
10.
Anus yani Anal teshigi 
Qon aylanish sistemasi
1.
Yurak
2.
Yurakning eng katta qon tomiri aorta
3.
Arteriya
4.
Vena qon tomiri
5.
Arteryola , venola
6.
Va yurakning eng kichik qon tomirlari kapillarlar deyiladi
Yurak 3 qavatdan iborat
1.
Tashqi qavati perikard
2.
O’rta mushak qavati miyakard 
3.
Ichki qavati epikard
Yurak 4 ta kameradan iborat
1.
O’ng bo’lmacha
2.
Chap bo’lmacha

---

3.
O’ng qorimcha
4.
Chap qorincha
Va yurakning klapinlari mavjud u eshik vazifasini bajaradi qonni kirg’izadi , 
chiqaradi
Yurak organizmda nasos vazifasini bajaradi , ya’ni organlarga qonni yetkazib 
beradi
Yurakda toj tomir ham mavjud bo’lib , agar toj tomirga tromb ,,qon to’xtasa’’ 
tiqilib qolsa stenokardiya kasalligi kelib chiqadi .