Xamshiralik tarixi

63- MAVZU – ZAHARLI HASHAROTLAR CHAQQANDA ,,BTTYO ‘’ 
Ilon chaqqanda –ilonning chaqqan joyiga qarab zaharli yoki zaharsiz ekanligini 
bilib olamiz . Chaqqan joyidan 4-5 sm yuqoridan jugut bog’lanadi , zaxar 
yuqoriga tarqab ketmasligi uchun va muzdek narsa qo’yiladi . Og’riq 
qoldiruvchi tabletkalar beriladi . 
Og’riq qoldiruvchi tabletkalar nomi : 
1.
Noshpa –tabletka
2.
Anlagen – tabletka
3.
Smes qilamiz m/o
4.
Spazmalgon 5 ml qilamiz v/i NaCl 0,9% bilan
Darhol shifoxonaga olib boriladi va uyerda antitaksinlar qilinadi . 
Anti ,, qarshi ‘’ , taksin ,, zaxar ‘’ 
Agar yelkadan chayon chaqqanda chaqqan joyi atrofiga novakain li bilokada 
qilamiz ,, 0.5 %’’ .Muz qo’yamiz va darhol shifohonaga olib boramiz . Bemorni 
umuman qimirlatmaymiz , yurg’izmaymiz . 
Ari chaqqanda esa sarimsoq piyozni 2 ga bo’lib qo’yamiz yoki muzdek narsa 
qo’yamiz va smes m/o
1.
Novakainsiz smes m/o yoki v/I
2.
Kalsiy glyukanad 10 % v/I
64- MAVZU – SAXIR 
Saxir – bu Qandli diabet deyiladi . Saxir davosi yo’q kasalliklar qatoriga kiradi . 
Qonda qand miqdorining oshib ketishiga qand diabed deyiladi . Saxirda meda 

---

osti bezi zaxarlanadi . Meda osti bezida Langergans orolchasi mavjud bo’lib 
undan Insulin garmoni ishlab chiqiladi . Bu garmon qonda qand miqdorini 
meyorida saqlab turish vazifasini bajaradi . Bu garmon yetishmasa bu qonda 
qand miqdori oshib ketadi . Asosan 40 yoshdan oshgan insonlarda kuzatiladi . 
Kelib chiqishi : 
1.
Ovqat ratsioniga amal qilmaslikda
2.
Asabiylashishdan 
3.
Semizlikdan
4.
Saxir yuqumli kasallik emas ammo nasldan naslga o’tadi
5.
Ba’zan bolalarda qattiq qo’rquv natijasida kelib chiqadi . 
Belgilari : 
1.
Holsizlik
2.
Tez –tez chanqash
3.
Og’izning qurib ketishi
4.
Qo’l va oyoqlarning sezuvchanligi pasayadi. 
Saxiri bor ayollarda kalpet kuzatiladi . Kalpet qin shilliq qavatining 
yallig’lanishi Davosi : 
1.
Parhez qilish
2.
Uzum istemol qilmaslik 
3.
Qovunlari istemol qilmaslik 
Tabletkalar nomi
1.
Siofor –tabletka
2.
Glipizid – tab 
3.
Geperit tab
4.
Insulin garmon
5.
0.9 % natriy xlor 250 ml + dialipon 10-20 ml v/i.
6.
0.9 % natriy xlor 250 ml + berlition 15 ml v/i.