Xalqaro iqtisodiy munosabatlar kafedrasi а. М л ы м о V, Z. M. Otaqo‘z iy e

 ‘
zbekiston», 1992 y.
3. Ekonomicheskaya teoriya. Pod red. Akad. Vidyanina V. I. i dr. Gl. re
-
daksiya IPK «Shark» 1992 g.
4. Agapova T. A., Seregina S. F. Makroekonomika. Moskva - Ufa, 1995 g.
5. Alimov A., Hamedov I. О ‘zbekiston Respublikasida tashqi iqtisodiy
faoliyat asoslari. Т.: « 0 ‘AJBNT» Markazi, 2004y., 491 bet.
6. Makkonell K. Bryu S. Ekonomiks t. 1-2 М. : «Respublika» 1992 g.
7. M. Hakimova. «Makroiqtisodiyot», Toshkent - «Mehnat» - 1997у .
56

---

1. Ishchi kuchi va undan foydalanish darajasini ifodalaydigan
ko‘rsatkichlar
Ishchi kuchi yoki iqtisodiy faol aholi deganda aholining 
mehnatga layoqatli yoshdagi, uni tarkibiga kiruvchi ishlayotgan va 
ishsizlaming umumiy soni tushuniladi.
Ishchi kuchlarining miqdori va sifati, uni jinsiy, yosh va kasb 
tarkibi mamlakatning iqtisodiy imkoniyatiga va undan samarali foy- 
dalanishiga kuchli ta’sir ko‘rsatadi. Boshka tomondan, ularning o‘zi 
ham ijtimoiy ishlab chiqarishning rivojalanish darajasi va xususiyati 
ta’siri ostida buladi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida ishchi kuchi ham boshqa mehnat 
mahsullari kabi tovar shakliga ega boMib, tovar - pul muno- 
sabatlariga faol jalb qilinadi. Uning bu xususiyati mehnat 
ko‘rsatkichlari tizimida o‘z aksini topadi. Ular orasida ish bilan 
bandlik va ishsizlik ko‘rsatkichlariga muhim o‘rin ajratiladi. Bu 
ko‘rsatkichlami hisoblash tartibi jadvalda keltirilgan.
Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, barcha aholi uch guruhga boMinadi. 
Birinchi guruhga - 16 yoshgacha boMgan bolalar hamda maxsus 
muassasalarda saqlanayotgan shaxslar kiradi. Masalan, ruhiy kasal- 
liklar shifoxonasida, ahloq tuzatish muassasalarida boMganlar. 
Aholining bu qismi daromad keltiruvchi ijtimoiy foydali faoliyat bi­
lan shug‘ullana olmaydi.