Xalqaro huquqni muhofaza qiluvchi tashkilotlar

4. Sharqiy Timordagi qo‘pol jinoyatlarga nisbatan alohida 
yurisdiksiyaga ega kollegiya 
 
                     
103
 См.: Документ ООН  S/2000/177, 3 March2000. // http://www.un.org.
 
104
См.: Документ ООНS/2000/878, 18 September2000. // http://www.un.org.
 

---

144 
 
Sharqiy  Timordagi  qo‘pol  jinoyatlarga  nisbatan  alohida 
Yurisdiksiyaga  ega  Kollegiyalar.  Sharqiy  Timor  sudtizimida  ishtirok 
etishning  huquqiy  asosi  BMT  Xavfsizlik  Kengashining  1999-yil  25-
oktabrdagi 1272(1999)-son Rezolyutsiyasi bo‘lib, unga ko‘ra BMTning 
Sharqiy 
Timordagi 
muvaqqat 
ma’muriyati 
tashkil 
etilgan 
(BMTSHTVM). Unga Sharqiy Timordagi ma’muriy boshqaruv vazifasi 
yuklangan  bo‘lib,  buning  uchun  unga  barcha  qonun  chiqaruvchi,  ijro 
etuvchi vakolatlar hamda sud qilish huquqi berilgan. 
BMTSHTVM  mandati  siyosiy,  iqtisodiy,  va  huquqiy  tizimlar 
yaratilishiga  o‘zining  munosib  hissasini  qo‘shishga  yo‘naltirilgan  edi. 
Muvaqqat ma’muriyat Milliy kengash (qonun chiqaruvchi organ) va o‘z 
hukumati 
vazifalarini 
bajaruvchi 
Muvaqqat 
kabinetni 
yaratdi. 
Ko‘maklashish  doirasida  BMTSHTVM    qurolli  kuchlari,  politsiyasi, 
mahalliy hokimiyat organlari va sud organlari yaratilgan. 
Kosovoda bo‘lgani kabi Sharqiy Timorda ham har bir organ faoliyat 
BMTning tegishli qarorlari asosida amalga oshirildi. 
Tergovga bag‘ishlangan xalqaro Konvensiya 2000 yil yanvarida o‘z 
faoliyatini tugatdi
105
va Sharqiy Timorda mansabdor shaxslar tomonidan 
Indoneziyaga  nisbatan  siyosiy  va  harbiy  tavsifdagi  jinoyatlar  sodir 
etilganligi to‘g‘risida ma’ruza qildi. 
Shunga  muvofiq  Dili  (Sharqiy  Timor  poytaxti)  sudda  sud 
bo‘linmalari  sifatida  1999-yil  1-yanvardan  25-oktabrga  qadar  sodir 
etilgan  genotsid,  harbiy  jinoyatlar,  insoniyatga  qarshi  jinoyatlar, 
qotilliklar, jinsiy jinoyatlar va qiynoqlar kabi jiddiy jinoyatlarga nisbatan 
alohida vakolatga ega kollegiya shakllantirildi, 
Kollegiyalar  sudloviga  kiritilgan  jinoyatlarni  tergov  qilish  uchun 
uning tarkibida jiddiy jinoyatlarni tergov qilish Guruhi shakllantirilgan.,  
BMTSHTVM,  ayni  paytda,  sudyalar  faoliyatini  tashkil  etish  va 
ularni yordamchi personal bilan ta‘minlashga kirishdi.