X. Vaxobov, A. A. Abdulqosimov, N. R. Alimkulov

Nazorat savollari: 
1.
Tabiiy geografik rayon tarkibida o’lkalarga ajratishda qaysi 
komponentlarga e’tibor qaratilgan?
 
2.
Amazonka tabiiy geografik o’lkasiga tavsif bering?
 
3.
Tabiiy geografik rayonning rel’efi, iqlimi va ichki suvlariga tavsif bering?
 
4.
Tabiiy geografik rayonning tabiatini muhofaza qilishga oid nimalarni 
bilasiz?
 
 
4.7.2.
 
G‘ARB TABIIY GEOGRAFIK RAYONI 
 
Tayanch so’z va iboralar:
 tektonik struktura, geologik struktura, landshaft 
majmualari, differensiallanish, Shimoliy And tog‘lari, terra kalente (issiq yer), terra 
templyada (mo‘tadil yer), terra fria (sovuq yer), paramos, gemigeliya. 
 

---

129 
And tog‘lari dunyodagi eng uzun (9000 km) va eng baland tog‘ tizmalaridan 
biri bo‘lib, materikning shimoliy va g‘arbiy qismlarini egallagan. Bu ulkan tog‘ 
tizimi Janubiy Amerikaning sharqiy qismidan tektonik strukturasi, geologiyasi va 
relyefining nihoyat darajada murakkab tuzilishi bilan ajralib turadi. And 
tog‘larishtng relyefi, iqlimi, tuproq-o‘simlik qoplami va organik hayoti o‘ziga xos 
umumiy va regional qonuniyatlar asosida shakllangan. 
And tog‘ tizimining tabiati shu darajada rang-barangki, uning bu holatdagi 
xilma-xil bo‘lishiga sabab, 
birinchidan
, shimoldan janubga tomon birin-ketin 
almashinib boradigan bir qator iqlim mintaqalarining va kenglik landshaft 
zonalarining ta’siri bo‘lsa, 
ikkinchidan,
tabiiy sharoit, geologik struktura va relyef 
shakllariga moslashgan holda landshaft majmualarining ham gorizontal, ham 
vertikal yo‘nalishlarda differensiallanishidir. Bundan tashqari And tog‘larining ichki 
hududlaridagi tabiiy sharoit ham tog‘ landshaftlarining xilma-xil bo‘lishiga ta’sir 
etadi. And tog‘ tizimi geologik, relyef, iqlim farqlariga, kenglik va balandlik zonallik 
xususiyatlariga ega.