X ibragimov, sh. Abdullayeva

6-rasm. Pedagogikaning vazifalari.

7-rasm. Pedagogika tarmoqlari.

34
Pedagogjkaning vazifalari


8-rasm. Pedagogika fanlari tizimining maxsus tarmoqlari.

Zamonaviy pedagogika ijtimoiy hayot jabhalarida faoliyat ko‘r- satayotgan shaxslami bozor iqtisodiyoti sharoitida raqobatga bar- dosh bera oladigan, yukasak ongli, mustaqil fikrlay oladigan, xulq- atvori bilan o‘zgalarga ibrat bo‘ladigan bilimli, komil inson etib tarbiyalashdek muhim masalalarni hal qilishi lozim.

Milliy g‘oya va mafkurani shakllantirishda
pedagogikaning о‘mi
Tarixga nazar tashlar ekanmiz, tarbiya qaqidagi g‘oyalar era- mizdan oldingi VI asrda shakllanganligi haqida ma’lumotlar mav- jud. Keyingi davrlarda pedagogik g'oyalaming shakllanishida zar- dushtiylik ta’limoti, lining muqaddas kitobi "Avesto"da qimmatli fikrlar talqin etilgan. Qur’oni Karim va Hadisi Shariflarda musul- mon ahlining dunyoqarashi, falsafasi, ma’naviyati, axloqi, e’tiqodi har tomonlama barkamolligi kabi insoniy sifatlami shakllantirish yo‘llari bayon qilingan. Boy ma’naviy qadriyatlarimizga munosa- batni belgilashda Prezidentimiz I.A.Karimov maqsad, faqat ilmiy- madaniy merosni o‘iganish emas, balki betakror xazinamizning ilmiy, amaliy tamoyillarini yangi davrga xizmat qiluvchi qirra- larini, hikmatlarini ochish, ulami hayotga tatbiq qilishdan iborat
35
ekanligini mustaqilligimizning ilk kunlaridanoq belgilab bergan edilar. Mamlakatimizda ma’naviyat sohasiga alohida e’tibor beri- Iishi milliy davlatchiligimizning, milliy mafkuramizning asosini mustahkamlashda muhim ahamiyat kasb etadi.
Prezidentimiz g‘oya, mafkura, milliy g‘oya, milliy mafkura, ma’naviyat atamalarining etimologiyalarini ochib berdi. U milliy g‘oya, milliy mafkura har kungi hayot sharoitlaridan kelib chiqishi bilan biiga har bir fiiqaroning, davlatning, millatning istiqbolidan kelib chiqishini ko'rsatdi.
Ma’lumki, g‘oya - insonlarga kuchli ruhiy ta’sir ko'rsatuvchi, ulami harakatga keltiruvchi fikrdir. Fikr esa inson miyasining mahsuli.
Mafkura (arabcha «mafkura» - nuqtayi-nazarlar va e’tiqodlar tizimi, majmui) - jamiyatdagi muayyan siyosiy, huquqiy, axloqiy, diniy, badiiy, falsafiy, ilmiy qarashlar, fikrlar va g‘oyalar majmuidir.
Milliy mafkura - xalqimizning ma’naviy-ilmiy mentaliteti, g‘oyalari asosida amalga oshirilayotgan ishlar, jarayonlardagi tuta- yotgan yo‘li, davlatga, jamiyatga, olamga, o‘z-o‘ziga, taraqqiyotga munosabatlar tizimidan ibortadir.
Insonning ma’naviy faolligi amaliy-kasbiy faolligi bilan uyg’un- lashganda barkamollik sifatlari tabiiy shakllanadi, rivojlanadi. Aynan ana shu tushunchalami to‘g‘ri anglash ta’lim-tarbiyaning metodologik asoslarini to‘g‘ri tanlashga yordam beradi. Chunki ta ’limning subyektivlik, demokratik, huquqiy insonparvarlik asoslari insonlaming nodir, betakrorligini ro ‘yobga chiqarishdir.
Yoshlarimizda bolalikdan boshlab sogiom e’tiqod va yuksak dunyoqarashni shakllantira olsak, ular ma’naviyati boy, mustaqil flkrli va olijanob shaxslar bo‘lib ulg'ayadi. Mafkuraviy dunyoqarash va milliy g‘oyalar shunday e⁴tiqod asosida shakllanadi.
Milliy istiqlol g'oyasini yoshlar ongi va qalbiga singdirishda milliy urf-odat va an’analarimizning, oila va mahallalaming, ayniq- sa ta’lim-tarbiya beruvchi muassasalaming o‘mi juda salmoqli bo‘lib, bu ham pedagogika fani oldiga ulug'vor vazifalami qo’yadi. Qanday usullar, vositalar va yo‘Uar bilan ta’lim-tarbiya jarayonini boshqarish lozimligini pedagogika belgilab beradi.