226
Karantin
- bu epidemiyaga qarshi, davolash-profilaktik, ma’muriy-
xo'jalik va qat’i rejimii tadbirlar majmuyi bo'lib, epidemik o‘choqni,
undagi ahoiini, hayvonlarni atrofdagi aholidan to‘la ajratish va
dushrnan tomonidan qo‘llanilgan biologik qurol oqibatini tugatishdan
iboratdir.
Karantin odatda yuqish xususiyati (kontagiozligi) juda yuqori
bo‘ Igan o‘ta xavfli kasalliklar (o‘ lat, tabiiy chechak, vabo va b.) paydo
bo‘lganida belgilanadi.
Karantin - bu epidemiyaga qarshi rejimii tadbirlar tartibi bo‘lib
hududdan
chiqish joylariga qurolli soqchilar qo‘yib, aylanasi
bo ‘ у lab qurshab, falokat o‘chog‘ini batamom ajratib (izolyatsiya
qilib) qo‘yishni ko‘zda tutadi. Tomosha va boshqa ommaviy tadbirlar
o‘tkazish taqiqlanadi, aholi kichik-kichik
guruhlarga bo‘linadi,
kirish va chiqish keskin cheklab qo‘yiladi. 0 ‘choqdan biron-bir
narsani zararsizlantirilmasdan olib chiqish man etiladi. Oziq-ovqat
mahsulotlari bilan ta’minlashning maxsus tizimi kiritiladi.
Bu cheklash choralarining amal qilishi eng so‘nggi kasal kishi
topilgan vaqtdan boshlab, kasallikning inkubatsiya davri uzoqligi
vaqtiga teng muddat o‘tganda tamom bo'ladi. Qurolli qo‘riqlash
shunday tashkil etilishi kerakli, o‘choqni atrofdagi aholidan zudlik
bilan ajratish, qo‘riqlash, jamoa tartibini va fuqaro himoyalash
xizmatini va fuqaro muhofazasi harbiy qismlari tomonidan amalga
oshiriladi.
0 ‘choqqa kirish shu tuman yoki shahar FM organlari tashkil
etgan maxsus nazorat punktlari orqali faqat shu hududdagi zaruriy
obyektlarda ishlovchi aholiga ruxsat beriladi. Bu shaxslar o‘choqqa
kirishidan oldin shoshilinch profilaktika olishadi.
0 ‘choqqa kirish huquqiga yana bakteriologik hujum oqibatini va
boshqa zararlanish o‘ choqlarini tugatish uchun kelgantibbiy vaFMning
boshqa tuzilmalari ham ega boiishlari mumkin. Bu tuzilmalarning
shaxsiy tarkibi oldindan o‘ta xavfli kasalliklarni chaqiruvchilariga
qarshi emlash olishlari va shoshilinch profilaktikadan o‘tishlari
zarur. 0 ‘choqdan aholining chiqishi qat’i man etiladi.
227
Zaruriy sanoat obyektlarida ishlovchi va zararlanish o‘chog‘idan
tashqarida yashovchilar uchun, shu ishiab chiqarishda dam olish va
yotish uchun maxsus xona ajratilishi lozim.
Zararlanish o‘chog‘ida joylashgan ishxonalaming ishiab chiqargan
sanoat mahsulotlarini zararsizlatirgandan so‘ng olib chiqishlari
mumkin. Buning uchun zararlanish o‘chog‘i chegarasida
FM
organlari maxsus dezinfeksiyalovchi punkt tuzishadi.
Karantinda bo‘lgan aholining hayot uchun zaruriy oziq-ovqat va
boshqa mahsulotlar bilan ta’minlash shahar (tuman) FM savdo-sotiq
xizmati orqali amalga oshiriladi. Hamma zaruriy ehtiyotlik choralarini
ko'rilgandan so‘ng ovqat mahsulotlari va zaruriy narsalar o‘choqqa
olib kiriladi. Buning uchun zararlanish o‘chog‘i chegarasida maxsus
qayta yuklash punkti tashkillashtirilishi talab qilinadi. Shu punktni
ta’minlovchi shaxslar zararlanish o‘chog‘idan tashqarida yashovchi
aholidan tashkil topadi.
Qayta tiklash va dezinfeksiyalash ishlarini FMTX maxsus
tuzilmalari nazorat qilishadi.
Keyinchalik o‘lat, tabiiy chechak, vaboni chiqaruvchilar
qo‘Ilanganligi aniqlansa, o'choqda komendant xizmati tashkil
qilinadi. Uning vazifasi do‘konlami, suv manbalarini, oziq-ovqat
omborxonalarini muhofazalash, zararlanish o‘chog‘i hududida FM
organlari o‘rnatgan tartibni saqlash, transport harakatini tartibga
solish, o‘choqdan olib chiqiladigan va olib kiriladigan yuklarni
hamda unga kiruvchi aholini nazorat qilish. (masalan: keyingi smena
ishchilari). Komendat xizmatini, jamoa tartibini saqlash va shahar
(tuman) FM xavfsizligi kuchlari bajarishadi.
Bir vaqtning o‘zida o‘choqda alohida aholi guruhiari orasida
muloqotda bo‘lish cheklanadi. Buning uchun tavsiyalanadi; masalan,
oziq-ovqat mahsulotlari va boshqa zaruriy narsalar bevosita uylarga
olib boriladi.
Uylarga borishda hamma shaxslar himoya niqobi (maska) va
xalatda boMishlari zarur.
228
Zararlanish o‘chog‘idagi birinchi navbatli zaruriy tadbirlar
o‘tkazilgandan so‘ng vujudga kelgan epidemik vaziyatga qarab
(kirish yo‘llari, podyezdlar, xonalar, vositalar, tayyor mahsulotlarni
zararsizlantirish, aholiga sanitariya ishlovi berish va boshqalar),
ya’ni karantin bekor qilingandan so‘ng maktablarda, jamoa, madaniy
muassasalardagi va boshqa korxonalardagi ishlar FM rahbari ruxsati
bilan tiklanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |