X. E. Rustamova, M. D. Maxsumov, U. A. Tuymachev fuqaro muhofazasi va fuqaro muhofazasi tibbiyot xizmati

Fuqaro muhofazasi tibbiyot xizmatining 
tashkiliy strukturasi
Fuqaro 
muhofazasining  tibbiyot  xizmati  respublikamizda 
yoki  uning  alohida  tumanlarida  vujudga  keladigan  favquloddagi 
vaziyatlarda  aholiga  tibbiy  yordam  ko‘rsatish  uchun  mo‘ljalIangan
140

---

va  o‘tishlik  tamoyili  asosida  tuziladi.  Respublika  sog‘liqni  saqlash 
vaziri  Respublika  FMTX  rahbari  hisoblanadi.  Viloyat,  shahar 
tumanlarida  FMTX  rahbari  mos  sogiiqni  saqlash  boiim   boshligi 
hisoblanadi. Viloyat tumanlarida FMTX rahbari shu tuman markaziy 
kasaixonasining bosh shifokori hisoblanadi.
Respublika, 
viloyat, 
shahar, 
shahar 
tumanlari, 
xo‘jalik 
obyektlarining FMTX rahbari  o‘zining mutaxassisi (kasbi) bo‘yicha 
yuqori  pog‘onadagi  FMTX  rahbariga  bo‘ysunadi,  bevosita  esa 
respublika  viloyat,  shahar,  tuman  yoki  xo'jalik  obyekt  fuqaro 
muhofazasi rahbariga bo‘ysunadi.
Yuqorida  qayd  etilgan  FMTX  rahbarlari  o‘z!ariga  bo‘ysunuvchi 
tuzilma va muassasalarga ega boiishlari mumkin.
Tinchlik  davrida FMTX  kuch  va  vositalarini  tashkillashtirishning 
amaliy  ishi  uchun  va  harbiy  davrda  tezkor  boshqarish  maqsadida 
viloyat, shahar, tuman sogiiqni saqlash boiimida fuqarolar muhofazasi 
tibbiyot xizmatining shtabi tuziladi.
Shahar,  tuman,  xalq  xo‘jaligida  fuqaro  muhofazasi tibbiy  xizmati 
quyidagicha tuziladi:
-  shaharda FMTX rahbari shu shahar sogiiqni saqlash boiimining 
boshligi boiib hisoblanadi. U bevosita shahar hokimiga bo'ysunadi, 
mutaxassis bo‘yicha amaliy ish uchun viloyat FMTX rahbariga (kuch 
va vositalarni tashkillashtirish va ular ustidan boshqarish maqsadida);
-  rahbar qoshida shtab tuziladi, tarkibida: shtab boshligi, davolash- 
profilaktika ishi bo‘yicha muovin, sanitar-epidemiologik ish bo‘yicha 
yordamchi, ко‘chirish bo‘yicha yordamchi, tibbiyot mollari ta’minoti 
yordamchisi, ommaviy tuzilmalar bo‘yicha yordamchi va boshqalar;
-   shu  bilan  birgalikda  shahar  bosh  mutaxassislari  ham  shtab 
tarkibiga  kiradi.  Bosh  mutaxassislar  zamonaviy  qurollardan 
zararlanganlarni  davolash-profilaktika  bo'yicha  uslubiy  qoilanma 
tuzishadi,  tibbiy  yordam  sifatini  nazorat  qilish,  yordam  berish  va 
boshqa vazifalami bajaradi;
-   shahar  FMTX  boshligiga  shahar  tumanlarining  FMTX 
boshliqlari va shahar xalq xo‘jaligi obyektlarining FMTX boshliqlari 
bo‘ysunishadi.
141

---

Shahar tumanlarida FMTX tashkiliy strukturasi xuddi shahamikiday. 
Ular  faqat  tuman  bo‘yicha  o‘sha  masalaiarni  yechishadi.  Aholining 
tibbiy  ta’minoti bilan amaliy  shug‘ullanish uchun FMTX boshlig'iga 
bo‘ysunuvchi tuman tuzilmalari va muassasalari mavjud.
Qishloq  tumanlarida  FMTX  tashkiliy  strukturasi  shahar  va 
tumanlamikiga  o‘xshaydi.  FMTX  boshlig‘i  qishloq  tuman  hokimiga 
bo‘ysunadi,  kasbi  bo‘yicha  viloyat  sogiiqni  saqlash  boiimining 
boshligiga,  shtab  tarkibi  ham  bir  xil.  Ammo  prinspial  farqi  bor.  Har 
bir tumanda  bosh va  ixtisoslashgan  kasalxona  boiadi.  Bitta davolash- 
ko‘chirish  yo‘nalishining  tashki Hi shtiri 1 ish i  rejalashtiriladL  Bosh 
kasalxona tuman markaziy kasalxonasi qoshida ixtisoslangan kasalxonalar 
esa qishloq tumanlardagi boshqa kasalxona qoshida tuziiadi.
Yirik xalq xo‘jaliklarida fuqaro  muhofazasining  obyekt xizmatlari 
tuziiadi. bular orasida tibbiy xizmat alohida oiinni egallaydi.
Obyekt FMTX boshligi shu obyektdagi -  tibbiy sanitar qismi yoki 
tibbiy  muassasa  rahbari  hisoblanadi.  Obyektning  FMTX  boshlig‘i 
shahar  yoki  tuman  FMTX  boshlig‘ining  roziligi  olingandan  so‘ng 
obyekt rahbarining buyrug‘iga asosan belgilanadi.
Obyektning  FMTX  boshlig‘i  shu  obyektda  tashkillashtiriladigan 
jami tibbiy tizilmalar tayyorgarligigajavobgardir.
FMTX shtabi tuzilgan xizmatlar uchun reja ishlab chiqadi, jangovar 
maxsus tayyorgarlikni tashkil etadi va amalga oshiradi.
Kasalxonalar  bazasining  boshqarmasi  (KBB)  shahardan  chetda 
yoyiladigan  (joylashadigan)  davolash  muassasalari  ustidan  rahbarlik 
qilish  uchun  tuziiadi.  Kasalxonalar  bazasi  boshqarmasini  respublika 
sogiiqni saqlash vazirining birinchi muovini, viloyat sogiiqni saqlash 
boiimining boshliqlari boshqaradi.
Kasalxona 
bazasining 
boshqarmasi 
shahardan 
chetda 
zararlanganlami va be’morlami qabul qilish, tibbiy saralash o‘tkazish, 
malakali  mutaxassis  yordamini  ko‘rsatuvchi  kasalxonalar  bazasidagi 
davolash  muassasalarning  o‘z  vaqtida  yoyilishini  (joylashishini),  bir 
tekisda  va  maqsadiy  toidirilishini  nazorat  qilish  hamda  davolash- 
ko‘chirish tadbirlami boshqarish ishlari bilan shug‘ullanadi.
142

---