Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

 

 

Umumiy Yonbosh arteriyasi va tarmoqlari (ayollar Chanoq bo‘shig‗i). 

1  –  Aorta  abdominalis;  2  –  V.cava  inferior;  3  –  V.ovarica;  4  –  A.et.v.circumflexae  ilium 

profundae;  5  –  A.et  v.epigastricae  inferiores;  6  –  Tuba  uterina;  7  –  A.iliaca  externa  dextra;  8  – 

V.iliaca  externa  dextra;  9  –  Ovarium;  10  –  Uterus;  11  –  Vesica  urinaria;  12  –  Plexus  venosus 

vesicalis;  13  –  Plexus  venosus  uterinus;  14  –  A.vesicalis  inferior;  15  –  A.uterina;  16  –  Aa.et 

vv.rectales mediae; 17 – A.glutea superior sinistra; 18 – Rectum; 19 – A.iliaca interna sinistra; 20 – 

V.iliaca  interna  sinistra;  21  –  V.iliaca  communis  sinistra;  22  –  A.et  v.sacrales  medianae;  23  – 

A.iliaca communis sinistra; 24 – A.ovarica.superior (a. mesenterica  

 

6. T o‘ g‗ r i i ch a k n i n g o‘ r t a a r t e r i y a s i (a. rectalis media) to‘g‗ri 

ichakning  o‘rta  qismiga  tarqaladi.  Bu  arteriya  to‘g‗ri  ichak  devorida  a.  rectalis 

inferior  tarmog‗i)  va  a.  rectalis  inferior  (a.  pudenda  interna  tarmog‗i)  bilan 

anastomozlashadi.  A.  rectalis  media  dan  qovuqqa  prostata  va  urug‗  pufakchalari 

bezlariga tarmoqlar chiqaradi. 

7. I ch k i u y a t l i a r t e r i y a (a. pudenda interna) Chanoq bo‘shlig‗idan n. 

ischiadicus, n. pudendus a. glutea inferior lar bilan birga foramen infrapiriforme dan 

tashqariga  chiqadi,  spina  ischiadica  ni  aylanib  o‘tib,  foramen  ischiadicum  minor 

orqali  fossa  ischiorectalis ga  boradi  va  a.profunda  penis  (ayollarda  a.  profunda 

clitoridis)  hamda  a.  dorsalis  penis  (ayollarda  a.  dorsalis  clitoridis)  tarmoqlariga 

bo‘linadi.  

---

 

454 

A.  pudenda  interna  Chanoq  bo‘shlig‗ida  faqat  plexus  sacralis  ga  va  arteriya 

poyasiga  yaqin  joylashgan  muskullarga  mayda  tarmoqlar  beradi.  Bu  arteriya 

diaphragma pelvis dan pastki sohada quyidagi tarmoqlarni beradi. 

a) t o‘ g‗ r i i ch a k n i n g p a s t k i a r t e r i ya s i (a. rectalis inferior) to‘g‗ri 

ichakning  pastki  bo‘limidan  tashqi  teshikka  boradi  va  a.  rectalis  media  (a.  iliaca 

interna tarmog‗i) bilan tutashadi. 

b)  o  r  a  l  i  q  a  r  t  e  r  i  y  a  s  i  (a.  perinealis)  yorg‗oqqa  –  rami  scorotales 

posteriores  (ayollarda  katta  uyatli  lablarga  –  rami  labiales  posteriores) tarmoqlar 

beradi. 

d)  j  i  n  s  i  y  o  l  a  t  p  i  yo  z  ch  a  s  i  a  r  t  e  r  i  y  a  s  i  (a.  bulbi  penis)  a.  bulbi 

vestibuli  (vaginae)  qin  dahlizi  piyozchasi  arteriyasi  jinsiy  olatning  corpus 

spongiosum penis iga, ayollarda qin dahlizi piyozchasiga boradi. A. pudenda interna 

ning  oxirgi  tarmog‗i  a.  profunda  penis  va  a.  dorsalis  penis  jinsiy  olatning  orqa 

arteriyasi (ayollarda a. dorsalis clitoridis) – klitor arteriyasi bo‘lib tarqaladi.