Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zamonaviy uzluksiz ta

yurakdoshim, dilginam (gazetadan). Bo’lishmoq so’zi izohli lug’atda 3 omonim shaklida 5 
ma’noda kelishi ko’rsatilgan.[2, 410-b] 
Shoira shu ko’p ma’noli so’zning bitta ma’nosini, III omonimning II ma’nosini 
boshqalardan farqlab, alohida so’z bilan atashga intilgan. Bo’lashmoq so’zi so’ngi izohli lug’atda 
ikki ma’noli so’z sifatida berildi.[3, 408-b]
Gans Xristian Andersonning hikoyalarini o’zbek tiliga o’girgan tarjimon (Sotiboldi 
Yo’ldoshev) bir suratli qog’ozni jangchi – soldat so’zidan farqlab sallot deb atagan: “Shohlar, 
motkalar va sallotlar” (sarlavha). (“Oltin bola” to’plami, 315-bet) 
O’zbek tili izohli lug’atida taraddud so’zini “biror ish qilish uchun urinish, harakat” hamda 
“qat’iyatsizlik, ikkilanish” ma’nolarida kelishi, O’zbekcha-ruscha lug’atda (1959) 3 ma’nosi 
ko’rsatilgan. O’zbek so’zlashuv nutqida bu so’zning taraddu va taraddi variantlari ham mavjud 
bo’lib, u biror ish qilish uchun tayyorlanish (приготовление) ma’nosida ishlatiladi. Kampir uni 
(Normatni) kuzatish taraddusi bilan tun bo’yi uxlagani yo’q (I. Rahim. “Chin muhabbat”, 1958, 3-
bet). Sap nomarddan sarboz olgin, mashq berib taraddi qilsin (“Hasanxon” dostoni, 1976, 146-bet). 
Xasm I, Xasm II omonimlardan biri, ya’ni, “dushman” ma’nosida kamroq ishlatiladigani 
folklorda xasim shaklida kelishi qayd etilgan. 
Ko’nglimda keng (ko’p?) edi mening havasim, Qarindoshing bizlarga xasim. (“Go’ro’g’li” 
dostonidan). 
Hamza Hakimzoda asarlarida o’tgan yil ma’nosida uzoq yil birikmasi ishlatilgan: 
Pochchamiz uzoq yil sudga ikki so’m berib, zakon o’rganib keldi. So’nggi yillarda bu ibora uzoq 
yili shaklida ko’p uchraydi: Toshmatov bilan uzoq yili... ko’rishgan edim. (Hakim Nazir, Ko’kterak, 
14-bet). Bu misolda ko’pincha masofa ma’nosida keladigan uzoq so’zidan farqlab, zamon 
ma’nosida o’zoq varianti ishlatilgan bo’lsa kerak.