Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zamonaviy uzluksiz ta

 ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
112 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ 
позициянинг устуворлашиб қолиши таълим жараёни самарадорлигига салбий таъсир 
этишини кўрсатади. 
Шунга кўра бугунги кунда анъанавий маъруза методини интерактивлигини ошириш, 
уни ҳозирги давр таълим жараёнига мослаштириш жуда зарур ҳисобланади. Анъанавий 
маъруза методи ҳозирги давр таълим тамойилларига мослаштирилса, унда монотоник ритм 
ҳамда яккалик нуқтаи-назарни устуворлашиб қолиши бартараф этилса, бугунги кун учун 
янги метод – интерактив маъруза методи хосил бўлади. 
Интерактив маъруза бу – анъанавий маъруза машғулотидан фарқли равишда вақт 
меъёридан унумли фойдаланган холда аудитория билан фаол мулоқотга киришиладиган 
маъруза машғулоти ҳисобланади. Интерактив маърузани ташкил этишнинг бир қатор 
шартлари мавжуд. Улар қуйидагилар: 
Тингловчилар фикрини “консентрация” қилиш, марказлаштириш. Яъни, 
мавзуга нисбатан аудитория фикрини жамлаш. Бунда асосий мақсад тингловчилар фикрини 
шунчаки жамлаш эмас, балки уларда янги фикрларни вужудга келтириш ҳисобланади.
Мазкур шартни бевосита “Маънавият тушунчаси ва унинг таълим-тарбия 
жараёнидаги аҳамияти” мавзусига боғлайдиган бўлсак, унда тингловчиларга “Маънавият 
тушунчасини бир сўз билан ифодаланг” топшириғи берилади. Ушбу топшириқни бажаришда 
маркерлар ва турли рангдаги а4 шаклдаги қоғозлар керак бўлади. Улар орқали 
тингловчиларнинг фикрлари қоғозга туширилади ва аудиториянинг кўзга ташланадиган 
жойида жамланади.
Расмлар билан ишлаш орқали мавзуни образли қилиб ёритиб бериш. Бунда 
маърузада ишлатиладиган расмлар орқали тингловчиларда мавзуни визуал англаш имкони 
ҳосил қилинади. 
Бу шарт орқали маърузачи мавзунинг “мағзи”, илмий “ядроси”ни олдиндан тайёрлаб 
қўйилган электрон ёки қоғоз шаклидаги расм, жадвал ёки диаграммалар орқали образли 
қилиб ифодалайди. Масалан, бу шартни ҳам юқоридаги мавзуга боғлайдиган бўлсак, унда 
маъруза қуйидаги расм орқали давом эттирилади (1-расм).