Neft va gazni qayta ishlash texnologiyasi

6.13.-§. Gidravlik moylar
Gidravlik moylar siqilmaydigan suyuq muhitda ishchi suyuqlik sifatida gidravlik sistemada mashina agregatini bir qismidan ikkinchi qismiga energiyani aylantirib, shu energiyani foydali ishga aylantirib berish maqsadida xizmat qiladi.

Gidravlik moylarning sifatining muhim ko’rsatgichlaridan biri, gidravlik sistemaning sifatini aniqlovchi moyning qovushqoqligidir. Qovushqoqlikni ortish bilan harakatlanish qiyinlashadi va gidrosistemaning ishi pasayadi, qovushqoqlikni pasayishi esa suyuqlikni chiqishi va moylash xususiyatini pasaytiradi. Shuning uchun gidravlik sistemada ishlatiladigan moylarni kislota – ishqorli yoki selektiv tozalangan kam oltingugurtli yoki oltingugurtli neftlardan olingan yuqori sifatli qovushqoqlik indeksi 85 dan kam bo’lmagan neft frakstiyalaridan tayyorlanadi.

Zamonaviy gidravlik moylarga ko’pik hosil bo’lishini oldini oluvchi, moylash va oksidlanishga qarshi barqarorligini oshiruvchi prisadkalar kompozistiyalari qo’shiladi. Gidravlik moylarning muhim xossalaridan biri ularning kimyoviy tarkibiga bog’liq holda rezinaga ta’siri hisoblanadi. Rezina bilan moyning ta’sirlanishi natijasiga moyning ba’zi komponentlarini rezinaga yutilishi bilan rezina qotishi yoki elastikligini yo’qotishi mumkin. Buni oldini olish uchun moylarga maxsus prisadkalar qo’shiladi.

Gidravlik moylarning xarakteristikalari quyidagi jadvalda keltirilgan.

	AUP	GM-50I	MGE-10A
50^0C dagi qovushqoqligi, mm^2/s	11-14	3,9^*	10
20^0C dagi qovushqoqligi, mm^2/s	50	-	-
-50^0C dagi qovushqoqligi, mm^2/s	-	1400	1500
Ochiq tigelda alangalanish harorati, ^0C	145	98^**	96
Muzlash harorati, ^0C	245	-60	-70
Kislota soni, mgkon/2	0,3-0,6	0,12-0,3	0,2-0,3
Rezinka massasining ortishi, (80^0C 72 soatda)%	3^***	2	0,5-0,85