Fenomen – favqulodda (kamdan–kam uchraydigan) hodisa.
Qonun ustivorligi – ushbu tamoyilning mazmuni shuni anglatadiki, qonun ijtimoiy hayotning barcha soxalarida qat’iy xukmron bo’ladi. YA’ni hech kim, xech bir davlat organi, mansabdor shaxs, tadbirkor yoki boshqa bir fuqaro qonunga bo’ysunishi, ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy munosabatlar faqat qonun bilan tartibga solinadi; uning barcha ishtirokchilari esa, hech bir istesnosiz, huquq normalarini buzganligi uchun javobgarlikka tortilishi kerak. Huquqiy normalarni tadbiq etishda konstitutsiya va qonunlarning normalari boshqa huquqiy normalardan ustun turadi.
Qonun – oliy yuridik kuchga ega bo’lgan, davlatning qonun chiqaruvchi muassasasi tomonidan yoki aholi tomonidan to’fridan–to’fri, referendum o’tkazish talablariga muvofiq qabul qilingan va o’zida qonunning amal qilish xududi, muddati va shaxslar doirasida huquqiy munosabatlar sub’ektlari faoliyatining umumiy namunasini mujassamlashtirgan normativ–huquqiy xujjat.
Qonunchilik – 1) davlat tomonidan o’z funktsiyalarini amalga oshirishning asosiy usullaridan biri bo’lib, davlat hukumati organlari tomonidan qonunlar chiqarishda ifodalanadi; 2) ijtimoiy munosabatlarni to’la tartibga soluvchi huquqiy normalar yifindisi yoki ijtimoiy munosabatlarning bir ko’rinishi.
Qonunchilik ‘alatasi – bu O’zbekiston Res’ublikasi Oliy Majlisining quyi ‘alatasidir. Qonunchilik ‘alatasi saylov okruglari bo’yicha ko’’’artiyaviylik asosida saylanadigan bir yuz yigirma de’utatdan iborat. Qonunchilik ‘alatasining ishi ‘alata barcha de’utatlarning ‘rofessional. doimiy faoliyat ko’rsatishiga asoslanadi.
Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari – mustaxkam iqtisodiy asosga ega bo’lgan, demokratik qadriyatlar qaror to’gan, ma’naviy–ma’rifiy yuksaklikka erishgan va boshqaruvning demokratik uslublari shakllangan davlatdan jamoat va nodavlat tashkilotlari hal qiluvchi o’rin tutadigan jamoatchilik fikri, tashabbusi va davlat idoralari ustidan nazorati ustivor ahamiyat kasb etadigan, fuqarolar o’zini - o’zi boshqarish idoralirining roli muttasil ortib boradigan jamiyatga o’tish kontse’tsiyasi.
Kuchli davlat–omma faoliyatiga asoslangan kuchli boshqaruv tizimiga, rivojlangan iqtisodiyot, yuksak ma’naviyatga ega bo’lgan davlat. Bunday davlat mustahkam iqtisodiy, huquqiy va ma’naviy asosga ega bo’ladi. Uning qudrati fuqarolar hamjixatligi, jamiyatdagi do’stlik va bafrikenglik, xar bir fuqaroning onglilik darajasi, davlat boshqaruvidagi faol ishtirokiga asoslanadi.
Kuchli jamiyat–mustahkam negizning barqarorligi ta’minlangan, davlatning boshqaruvchilik faoliyati qisqarib, jamoat tashkilotlarining roli kuchaygan, fuqarolarning qonun asosida, ularning huquq va erkinliklari oliy qadriyatlarga aylangan jamiyat.
Konstitutsion hukumat–demokratik hukumat qonunga va ayniqsa yozma hujjat–konstitutsiyasiga asoslanadi. Konstitutsiyalar hukumatning vakolati va majburiyatlari ta’minlaydi. Shuningdek, ular qonunlar qanday tayyorlanishi va hayotga tadbiq etilishini ham o’zida aks ettiradi. Aksariyat konstitutsiyalar hukumatning vakolati va majburiyatlarini ta’minlaydi.
Konstitutsion burch–O’zbekiston fuqarolari Konstitutsiyada belgilab qo’yilgan, fuqarolar bajarishlari shart bo’lgan majburiyatlardir.
Parlament–frantsuzcha “ ‘arle” ga’irmoq so’zidan kelib chiqqan bo’lib, rasmiy so’zlashish joyi ma’nosini anglatadi. ‘arlament davlatning oliy vakillik organi hisobdanadi va qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |